Hành trình của Đại sứ hockey Việt Nam

Từ TP.HCM xuôi về Bến Lức, Long An khoảng 35 km và nằm ven bờ sông Vàm Cỏ Đông thơ mộng là một trung tâm thể thao khá đồ sộ với những bãi cỏ xanh mát rượi. Đó là trung tâm huấn luyện và đào tạo khúc côn cầu (hockey) trên sân cỏ đầu tiên của Việt Nam mang tên Vietnam Hockey Centre.

Toàn bộ khu tổ hợp có diện tích 10.080m², gồm sân thi đấu, tòa nhà văn phòng, cửa hàng dụng cụ, khu chăm sóc sức khỏe và một bãi đậu ô tô khang trang. Đây cũng là nơi đóng quân của Liên đoàn Hockey Việt Nam.

2013 là năm lần đầu tiên trong lịch sử, Việt Nam có đội tuyển hockey tham dự SEA Games lần thứ 27 tại Myanmar. Dù chưa đạt được thành tích cao bởi các đối thủ trong khu vực như Singapore, Malaysia, Thái Lan quá mạnh, nhưng Việt Nam vẫn được giới chuyên môn đánh giá có tiềm năng lớn ở môn thể thao mới này.

Ít ai biết được, Giám đốc Điều hành và là người sáng lập nên trung tâm huấn luyện hockey này là một nhà quy hoạch đô thị và phát triển bất động sản nổi tiếng đến từ Singapore, người đã gắn bó nhiều năm với Việt Nam: James Chew.

Từ quy hoạch Singapore...

James Crew đã có hơn 34 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, tư vấn đô thị và bất động sản tại nhiều quốc gia như Singapore, Anh, Campuchia, Indonesia, Trung Quốc, Philippines, Malaysia... Vào những năm 1990, James Chew nằm trong nhóm 5 chuyên gia được Chính phủ Singapore đặt hàng quy hoạch phát triển Singapore, tạo nền tảng cho sự phát triển ngày nay của quốc đảo. “Chúng tôi mất gần 8 năm cho đề án quy hoạch. Hiện quy hoạch vẫn đang được áp dụng cho Singapore. Chỉ có một thứ chúng tôi không thiết kế là casino bởi ông Lý Quang Diệu xem nó là hình thức rửa tiền. Hiện Singapore có casino nhưng tất nhiên là Chính phủ cũng thực hiện các biện pháp kiểm soát cần thiết”, James Chew nói.

Theo kinh nghiệm của ông, làm tốt công tác quy hoạch tổng thể sẽ mang lại sự thịnh vượng cho tất cả mọi người và giúp cho các nhà đầu tư hiểu được những gì xảy ra trong tương lai. Ông cho biết: “Tốt nhất là sau khi có quy hoạch tổng thể, không ai có thể thay đổi được nó ít nhất trong 5 năm. Chỉ trong vài trường hợp đặc biệt với sự tham vấn của nhiều chuyên gia thì mới có thể thay đổi”.

Một trong những cải cách mà James Chew cho rằng Việt Nam nên sớm thực hiện là phát triển thêm đường sá tại các đô thị lớn: “Trong một khu vực đô thị, phải dành ít nhất 15% đất cho việc phát triển đường sá. Ví dụ như TP.HCM, quá trình đô thị hóa đang diễn ra quá nhanh nhưng tôi ước tính đất dành cho giao thông chỉ khoảng 5% và đó là vì sao chúng ta thấy tình trạng kẹt xe ngày càng căng thẳng”.

Vậy cơ duyên nào đưa James Chew đến với Việt Nam? Cơ duyên này xuất phát từ mối quan hệ giữa Chính phủ Việt Nam và Singapore. Nhận lời mời của Chính phủ Việt Nam vào năm 2006, Singapore đã giới thiệu James Chew cùng một số chuyên gia quy hoạch khác đến Việt Nam để thử nghiệm một dự án quy hoạch đô thị theo phong cách của Singapore. Tỉnh được lựa chọn khi đó là Phú Yên.

“Phú Yên là một tỉnh nghèo và lãnh đạo tỉnh muốn có quy hoạch tổng thể để thu hút nhà đầu tư. Thành phố Tuy Hòa cũng giống nhiều nơi tại Việt Nam khi các resort và nhà máy nằm liền kề nhau. Nhà đầu tư nước ngoài lại không thích điều này. Vì thế, tôi thiết kế chúng tách biệt ra”, James Chew nói.

James Chew nằm trong nhóm 5 chuyên gia được giao trọng trách quy hoạch phát triển Singapore. Ảnh: Sơn Phạm

Ý tưởng của ông là phần phía Bắc tập trung các resort, spa, khu vui chơi giải trí, trong khi phía Nam tập trung khu công nghiệp và nhà máy. Ông cũng thiết lập một vùng đặc biệt ở Tuy Hòa chỉ phát triển lúa gạo, nông sản mà không phát triển các dự án bất động sản. Đề án quy hoạch này kiểm soát một khu vực có tổng diện tích lên đến 7.700ha. Đi cùng với đó là sân bay Tuy Hòa được nâng cấp để có thể tiếp nhận các chuyến bay quốc tế.

Sau 2 năm triển khai, đề án quy hoạch được hoàn tất vào năm 2007. Nhờ có quy hoạch tổng thể Phú Yên trở thành một trong những tỉnh thành ven biển miền Trung nổi bật trên bản đồ thu hút vốn FDI các năm qua với tổng quy mô hàng chục tỉ USD. Riêng năm 2007, Phú Yên đã thu hút được 2 tỉ USD vốn FDI.

Sau dự án ở Phú Yên, James Chew đã ghi dấu ấn thiết kế ở hàng loạt công trình tiêu biểu trải dài từ Nam ra Bắc, như dự án Legend Hill Golf Course Club, tòa tháp truyền hình cao 636m VTV Telecommunication Tower, Sunbay Smart City 600ha tại Cần Giờ, Vinhomes Paradise, Vinhomes Central Park, Vinhomes Habor City, khu phức hợp resort và du thuyền Vũng Rô... Dự án gần đây nhất ông tham gia quy hoạch là Khu Đô thị Sala của Đại Quang Minh (Thủ Thiêm) cùng với một kiến trúc sư người Anh.

...Đến đại sứ hockey

Ngày 8.6.2013 trở thành một sự kiện đặc biệt của Khu Công nghiệp Thuận Đạo (Long An) khi trung tâm thi đấu hockey đầu tiên của Việt Nam được thành lập. Buổi lễ có sự tham dự của ông Lâm Quang Thành, Phó Tổng Cục trưởng Tổng cục Thể dục Thể Thao, kiêm Phó Chủ tịch Ủy Ban Olympic Việt Nam. Dưới hàng ghế, James Chew nở nụ cười khi giấc mơ ấp ủ bấy lâu nay về một trung tâm huấn luyện hockey theo tiêu chuẩn quốc tế tại Việt Nam cuối cùng đã trở thành hiện thực.

Ngay trong năm 2013, Liên hoan Hockey sân cỏ Việt Nam đã được tổ chức, quy tụ gần 500 cầu thủ tham gia, không chỉ trong nước mà còn đến từ một số quốc gia ở châu Á. Năm 2014, Việt Nam trở thành thành viên thứ 132 của Liên đoàn Hockey Quốc tế (IHF).

Nguồn gốc của hockey sân cỏ bắt nguồn từ thời Trung cổ khi xuất hiện ở Anh, Hà Lan và Scotland rồi dần phổ biến ra thế giới. Hockey là một môn chơi khá lạ mắt, đòi hỏi sự công phu cả về dụng cụ, trang bị lẫn cách chơi.

Theo luật quốc tế, một trận hockey diễn ra giữa 2 đội với 11 người mỗi bên. Thời gian thi đấu là 70 phút với 10 phút nghỉ giữa 2 hiệp. Các cầu thủ tham gia phải sử dụng gậy để điều khiển quả bóng trước sự truy cản của đối phương và tìm cách đưa bóng vào lưới đối thủ. Khác với các cầu thủ còn lại trên sân, thủ môn được trang bị đồ bảo hộ đặc biệt để tránh bóng văng vào mặt và các bộ phận khác trên cơ thể.

Là một người yêu thích môn hockey nhiều năm, James Chew hiểu được những lợi ích mà môn thể thao này mang lại cho các người Việt Nam. “Hockey là môn thể thao bạn có thể chơi đến già bởi nó không phải là môn cọ xát trực tiếp như bóng đá”. Theo James Chew, hockey không đơn giản là một môn thi đấu mà còn là một phong cách sống, giúp cho cơ thể khỏe mạnh và giúp người chơi rèn luyện được nhiều kỹ năng trong cuộc sống.

Thực tế, người chơi hockey muốn giỏi cần sở hữu nhiều kỹ năng, từ việc di chuyển nhanh nhẹn bằng đôi chân đến việc luyện đôi tay khéo léo để đưa bóng vào lưới, đồng thời phải có tư duy nhạy bén để phối hợp với đồng đội bởi tốc độ trận đấu diễn ra rất cao. “Môn chơi này giúp đầu óc thoải mái hơn, giúp cho người chơi nâng cao được kỹ năng làm việc nhóm và cả tinh thần lãnh đạo. Hockey khiến cho chúng ta suy nghĩ thông minh hơn”, James Chew nói.

Hockey được chơi rất thịnh hành tại các quốc gia phát triển như Đức, Anh, Úc, Hà Lan, Trung Quốc, Mỹ, Ấn Độ... Tại Singapore, Chính phủ rất khuyến khích môn thể thao này, nhất là tại trường học, nơi học sinh có thể chơi hằng ngày. James Chew cũng sở hữu một câu lạc bộ hockey tại Singapore và giờ là Việt Nam. Ông chia sẻ: “Một số người chọn đầu tư vào giáo dục, bệnh viện, còn tôi thì chọn thể thao. Đó là cách tôi cống hiến bền vững cho quê hương thứ hai.”

Giấc mơ lớn, thách thức lớn

Thách thức trong những ngày đầu là không nhỏ, bởi ngoài một số người nước ngoài làm việc ở Việt Nam có kiến thức về môn này thì với đại đa số người dân trong nước, hockey vẫn là môn thể thao xa lạ khi so sánh với bóng đá, bóng chuyền hay võ thuật.

Ông kể lại: “Vào thời điểm bắt đầu dự án, tôi không kỳ vọng sẽ có nhiều người chơi lắm bởi môn thể thao này tốn khá nhiều chi phí. Tôi từng gặp Ủy ban Olympic của Việt Nam để kêu gọi giúp đỡ nhưng bị từ chối vì họ cho rằng hockey chưa phổ biến tại Việt Nam”.

Thậm chí trong lần tham dự SEA Games thứ 27 tại Myanmar, đội tuyển hockey Việt Nam phải tự túc hoàn toàn chi phí để đến Myanmar tranh tài. Các thành viên ngoài bỏ tiền túi đóng góp làm ngân quỹ hoạt động, họ còn lên kế hoạch di chuyển, ăn ở, sinh hoạt, bố trí địa điểm, lịch tập sao cho hợp lý nhất.

Không nản chí, James Chew đã đi từng bước một. Ông tự bỏ kinh phí cũng như kêu gọi một số nhà hảo tâm khác để xây dựng trung tâm đào tạo hockey và chọn lọc các bạn trẻ có niềm đam mê để thành lập đội tuyển hockey đầu tiên của Việt Nam.

Khi biết ông gặp khó khăn về quỹ đất, ông Võ Quốc Thắng, Chủ tịch Tập đoàn Đồng Tâm và là người đam mê thể thao, đã mời James Chew về Bến Lức, Long An. Giấc mơ về hockey Việt Nam của James Chew bắt đầu thành sự thật khi trung tâm huấn luyện hockey tại Long An ra đời, đồng thời Ủy ban Olympic Quốc gia đồng ý chọn hockey là môn đại diện cho Việt Nam thi đấu ở SEA Games cũng như tham gia các cuộc thi đấu trong khuôn khổ của IHF, giống như đợt thi đấu diễn ra tại Singapore vào tháng 4 vừa qua. “Vị trí của chúng tôi trên bảng xếp hạng của IHF là 85 trên tổng số 117 đội tuyển”, James Chew chia sẻ. Kết quả này là một nỗ lực lớn. Bởi trong khi các đội tuyển khác có ít nhất 30 năm lịch sử phát triển môn hockey, đội tuyển quốc gia của Việt Nam chỉ bắt đầu vào năm 2013.

Theo kế hoạch của Ủy ban Olympic Quốc gia, Trung tâm Hockey tại Thuận Đạo là một trong những sân thi đấu chính thức của bộ môn hockey ở kỳ ASIAD 2019 mà Việt Nam đăng cai tổ chức. Trước mắt, đây là nơi tập luyện của 18 thành viên tuyển quốc gia, cùng 2 huấn luyện viên người nước ngoài chuẩn bị cho kỳ SEA Games năm 2017. “Chúng tôi đều muốn tham gia SEA Games cứ mỗi 2 năm. Ở Kuala Lumpur năm 2017, chúng tôi sẽ phấn đấu có huy chương”.

Theo kế hoạch, vào tháng 2 đến tháng 8.2017, James Chew sẽ thành lập đội công tác để khuyến khích môn thể thao hockey tại các trường đại học, trước hết là tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP.HCM. Ông cũng sẽ nói chuyện với Ủy ban Olympic để bàn kế hoạch phát triển.

”Hiện đội tuyển chỉ toàn là nam. Tôi muốn các bạn nữ tham gia để thành lập đội tuyển nữ. Như vậy cứ mỗi kỳ SEA Games, chúng tôi sẽ có 2 đội tuyển và sẽ có cơ hội đoạt 2 huy chương. Việc đoạt được huy chương cũng là cách hữu hiệu để quảng bá môn thể thao mới mẻ này tại Việt Nam”, James Chew nói.

Sơn Nguyễn