Ông Trump và ông Kim muốn tuyên bố kết thúc chiến tranh Triều Tiên?

Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong Un dự kiến ​​sẽ tìm kiếm một thỏa thuận tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên trong hai ngày tới. Hai bên hiện vẫn đang trong tình trạng chiến tranh, dù hiệp định đình chiến đã tồn tại nhiều năm nay.

Hai nhà lãnh đạo đã đồng ý nhắm tới "phi hạt nhân hóa hoàn toàn" bán đảoTriều Tiên tại hội nghị thượng đỉnh đầu tiên được tổ chức tại Singapore vào tháng 6 năm ngoái. Tuy nhiên, kể từ đó, tiến bộ đã bị đình trệ khi hai bên còn gặp khó khăn để đồng thuận về một định nghĩa phi hạt nhân hóa, theo các quan chức chính phủ cao cấp của Mỹ đã nói  với truyền thông tuần trước.

Với triển vọng mờ nhạt về một thỏa thuận rõ ràng về việc chấm dứt chương trình hạt nhân của Triều Tiên, các chuyên gia giờ đây ông Trump có khả năng sẽ đề nghị tuyên bố chính thức chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên tại hội nghị thượng đỉnh lần thứ hai tại Hà Nội này, đổi lại ông Kim hứa sẽ phá hủy khu phức hợp hạt nhân Yongbyon và tiếp tục kiềm chế các vụ thử hạt nhân và tên lửa.

Trước đây, Washington nói rằng hai bên sẽ chấm dứt chiến tranh Triều Tiên như là một món quà để nước này từ bỏ hoàn toàn chương trình vũ khí hạt nhân. Hiện tại, các chuyên gia cho rằng ông Trump càng có thêm có động cơ để đưa ra một giải pháp như vậy đối với ông Kim.

Scott Seaman, một giám đốc cho biết tại Eurasia, một tổ chức nghiên cứu, nói rằng: "Với mong muốn tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên để tăng sự ủng hộ trong chiến dịch tái tranh cử và giành giải thưởng Nobel Hòa bình, ông Trump sẽ rất sốt sắng".

Yanmei Xie, một nhà nghiên cứu của nhà tư tưởng Gavekal Research có trụ sở tại Hồng Kông, nói thêm: "Có vẻ như ông Trump tin rằng việc mang lại hòa bình cho Bán đảo Triều Tiên giúp tạo ra một nền chính trị tốt hơn và di sản sáng sủa hơn là tiến trình phi hạt nhân hóa".

Ông Trump đã hạ thấp kỳ vọng của công chúng đối với hội nghị thượng đỉnh tại Hà Nội lần nay, cho thấy ông hài lòng với tình thế hiện tại. "Tôi không vội vàng," tổng thống nói với các thống đốc quốc gia tại Nhà Trắng vào ngày 24.2. Ông nói thêm: "Miễn là không có thử nghiệm [tên lửa], chúng tôi rất vui."

Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cũng ủng hộ tuyên bố này. Người phát ngôn của ông Moon, ông Kim Eui-kyum, nói hôm 25.2: "Chính phủ Hàn Quốc hoan nghênh bất kỳ tuyên bố nào. Chúng tôi nghĩ rằng chỉ cần tuyên bố chấm dứt chiến tranh giữa Triều Tiên và Mỹ là đủ."

Một tuyên bố giữa ông Trump và ông Kim phần lớn sẽ là một cử chỉ tượng trưng. Về mặt kỹ thuật, tất cả các bên liên quan đến chiến tranh Triều Tiên, Trung Quốc và Mỹ - cần phải đồng ý ký hiệp ước hòa bình để chính thức chấm dứt chiến tranh.

Tuy nhiên, các chuyên gia lo ngại rằng một thông báo như vậy có thể mở ra cánh cửa cho miền Bắc để gây áp lực buộc Mỹ phải rút một số trong số 28.500 quân đóng tại Hàn Quốc. Tuyên bố dự kiến ​​sẽ gây áp lực cho các quốc gia liên quan để chính thức hóa hiệp ước hòa bình, điều này sẽ làm giảm nhu cầu về sự hiện diện của quân đội Mỹ ở Hàn Quốc.

"Nếu ông Trump có động thái giảm số quân, thì có thể Mỹ sẽ cắt giảm từ 28.500 quân xuống còn 22.000, mức tối đa được phép mà không cần phải có sự đồng ý của bộ trưởng quốc phòng Mỹ và quan trọng hơn, là sự 'tư vấn thích hợp' với Hàn Quốc và Nhật Bản," ông Seaman, nhà phân tích tại Eurasia Group, cho biết.

Ông Trump đã bày tỏ mong muốn cắt giảm sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Hàn Quốc, mặc dù Tổng thống nói hôm 22.2 rằng vấn các binh sĩ đồn trú ở Hàn Quốc không có trong chương trình nghị sự.

Bà Nancy Pelosi, chủ tịch Hạ viện Mỹ, nói với các nhà lập pháp Hàn Quốc hồi đầu tháng này rằng ý định thực sự của ông Kim không phải là phi hạt nhân hóa, mà là phi quân sự hóa Hàn Quốc, theo báo cáo của các nhà lập pháp Hàn Quốc tham dự cuộc họp tại Washington.

Các nhà phân tích khác cũng lo ngại rằng hội nghị thượng đỉnh sẽ khiến các nước láng giềng của Triều Tiên gặp phải một thỏa thuận tồi tệ, nếu chế độ Kim có thể tiếp tục với chương trình hạt nhân.

"Nếu Mỹ tuyên bố chấm dứt Chiến tranh Triều Tiên, Triều Tiên nên thể hiện kế hoạch hành động hướng tới phi hạt nhân hóa", Jin Chang-soo, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Sejong ở Seongnam, Hàn Quốc cho biết".

Nguồn Nikkei Asian Review