Sau tất cả, Trung Quốc và Mỹ muốn hòa hoãn với nhau

→Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung: Hậu quả như Đại suy thoái kinh tế

→Mỹ bồi thêm 200 tỷ USD thuế nhắm vào Trung Quốc

→Các nhà sản xuất Mỹ khóc ròng vì thuế quan

→Vẽ lại bản đồ hàng hóa thế giới trong chiến tranh thương mại Mỹ-Trung

Dịu giọng

Trung Quốc và Mỹ báo hiệu họ đã mở cửa để nối lại các cuộc đàm phán về thương mại sau những ngày trao đổi các mối đe dọa trả đũa, mặc dù Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin nói Bắc Kinh phải cam kết cải cách kinh tế sâu hơn.

Các cuộc thảo luận cấp cao về thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đã bị đình trệ kể từ tháng 6 sau một tháng đàm phán do ông Mnuchin và Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross dẫn đầu với Phó Thủ tướng Trung Quốc Liu He.

Ông Mnuchin nói với Ủy ban Dịch vụ Tài chính Nhà đất hôm 12.7 rằng ông và các quan chức chính quyền "sẵn sàng" cho các cuộc đàm phán, khi ông gọi là thuế quan của Mỹ áp đặt cho Trung Quốc một bước "khiêm tốn" nhằm san bằng sân chơi.

"Khi Trung Quốc sẵn lòng cho những thay đổi mang tính cấu trúc, tôi và chính quyền Trump luôn sẵn sàng", Mnuchin nói hôm 12.7. “Chúng tôi không ủng hộ thuế quan. Chúng tôi đang ủng hộ thương mại công bằng”.

Ông Trump đã tăng nhiệt cho cuộc chiến vào ngày 10.7 bằng cách tiếp tục với các kế hoạch áp đặt thêm thuế quan đối với hàng nhập khẩu 200 tỷ USD của Trung Quốc, có thể có hiệu lực vào đầu tháng tới. Trung Quốc vẫn chưa vạch ra chính xác cách thức nước này phản ứng. Tuần trước, chính quyền Trump đã đánh thuế trực tiếp đầu tiên chống lại Trung Quốc với lượng hàng hóa lên đến 34 tỷ USD và tiếp theo đó là 16 tỷ USD nữa, châm ngòi cho sự trả đũa của Trung Quốc đối với hàng hóa của Mỹ.

Trung Quốc đã nỗ lực hết sức để tránh sự leo thang của các cuộc xung đột kinh tế với Mỹ và bây giờ là trách nhiệm của Washington rằng vấn đề đã đến thời điểm này, theo một tuyên bố từ Bộ Thương mại vào cuối ngày thứ 12.7 tại Bắc Kinh thông qua đối thoại và tư vấn.

Thứ trưởng Bộ Thương mại Trung Quốc Wang Shouwen cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm 10.7 tại Geneva rằng Trung Quốc và Mỹ "nên ngồi xuống và cố gắng tìm một giải pháp cho vấn đề thương mại này."

Trong các cuộc đàm phán vào đầu năm nay để bắt đầu một cuộc chiến thương mại, Trung Quốc cam kết khuyến khích các công ty nhập khẩu nhiều hàng hóa của Mỹ, sau khi chính quyền Trump ép Trung Quốc thực hiện các bước cắt giảm thâm hụt thương mại của Mỹ lên 200 tỷ USD.

Nhưng trong những tuần gần đây, chính quyền Trump đã thúc đẩy những thay đổi sâu sắc hơn đối với hệ thống kinh tế của Trung Quốc. Cách tiếp cận đó có thể kéo theo xung đột thương mại, cho rằng Bắc Kinh đã hứa sẽ dần dần chuyển sang một nền kinh tế dựa vào ít xuất khẩu và đầu tư của khu vực nhà nước.

Chính quyền Trump đang giám sát chặt chẽ hiệu quả kinh tế trong nước của thuế quan, bao gồm cả sự bất ổn gay ra cho các doanh nghiệp, và họ vẫn chưa tìm thấy “bất kỳ tác động tiêu cực nào”, ông Mnuchin cho biết. Theo quan điểm kinh tế Mỹ rộng lớn hơn, Bộ trưởng Tài chính Mỹ cho biết ông không xem xét đường cong lợi suất phẳng hơn hơn - điều này gần đây cho thấy sự thu hẹp giữa chênh lệch giữa nợ ngắn hạn và dài hạn của chính phủ - như là dấu hiệu của một cuộc suy thoái sắp xảy ra.

Ông Mnuchin bác bỏ ý tưởng rằng Mỹ và Trung Quốc bị mắc kẹt trong một cuộc chiến thương mại, và thay vào đó mô tả nó như là một tranh chấp, và nói rằng ông không lo ngại rằng Trung Quốc sẽ mang lượng trái phiếu Bộ Tài chính Mỹ mà họ đang năm giữa vào cuộc chiến. "Xuất khẩu tạo ra cơ hội việc làm to lớn", ông nói. "Chúng ta nên làm mọi thứ để đảm bảo rằng các công ty của chúng tôi có thể cạnh tranh công bằng."

Hậu quả của việc áp thuế

Một nhà kinh tế của Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis cảnh báo hôm 12.7 rằng thuế quan của Trump đối với hàng hóa Trung Quốc có thể phản tác dụng, lấy đi việc làm và khiến các nhà máy đóng cửa.

Thuế quan cao hơn đã ảnh hưởng đến phần lớn các hàng hóa trung gian từ Trung Quốc - các vật tư được các nhà sản xuất Mỹ sử dụng để sản xuất các sản phẩm cuối cùng - vì vậy chúng có tác dụng tăng chi phí và dẫn đến giá cao hơn, nhà kinh tế học Fernando Leibovici đã viết trong một bài đăng blog trên trang web của ngân hàng. Điều đó sẽ hủy hoại khả năng cạnh tranh quốc tế của các nhà sản xuất Mỹ, ông nói.

Các Nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ Viện gồm Jeb Hensarling of Texas và Andy Barr của Kentucky đã chất vấn ông Mnuchin về tác động tiêu cực của việc tăng rào cản thương mại tại phiên điều trần hôm 12.7. Mối lo ngại của họ là dấu hiệu cho thấy thuế quan trả đũa của Trung Quốc và châu Âu đối với hàng xuất khẩu của Mỹ sẽ ảnh hưởng nặng nề nhất tới các bang đã giúp Trump trở thành Tổng thống, khi mà cuộc bầu cử giữa kỳ tại Mỹ sắp diễn ra. EU, cùng với Canada và Mexico, đã áp thuế đáp trả lại việc áp thuế quan  đối với thép và nhôm nhập khẩu của ông Trump.

Trong số 10 tiểu bang phải đối mặt với thuế quan mà Trung Quốc áp đặt lên hàng xuất khẩu của Mỹ, 7 tiểu bang đã ủng hộ ông Trump vào năm 2016, theo một báo cáo của Diễn đàn hành động Mỹ, một nhóm có trụ sở tại Washington phản đối chính sách bảo hộ thương mại.

Tại buổi điều trần hôm 12.7, đại diện đảng Cộng hòa Ann Wagner cho biết các tổ chức tại các tiểu bang sản xuất đậu tương ở Missouri của bà đang cảm thấy tác động "hằng ngày" của cuộc chiến thương mại. Giá đậu tương kỳ hạn đã giảm dần kể từ cuối tháng 5, khi tranh chấp thương mại tăng lên. Ông Mnuchin đảm bảo với Wagner rằng ông đang theo dõi giá đậu tương hằng ngày, gọi hành vi của Trung Quốc đối với hàng hóa của Mỹ “không công bằng”.

Vào hôm hôm 12.7, Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan đã thể hiện sự khác biệt rõ rệt giữa tầm nhìn của ông về thương mại và của Trump, phản đối thuế quan và cảnh báo rằng việc rút khỏi các thỏa thuận thương mại là mối đe dọa đối với nền kinh tế Mỹ. "Chúng ta đối mặt với rủi ro rằng các sản phẩm của Mỹ có thể không thâm nhập được các thị trường mới, việc làm chuyển ra nước ngoài, và sự suy giảm ảnh hưởng của Mỹ", Ryan nói tại Câu lạc bộ Kinh tế Washington.

Tháng trước, ông Trump đã ủng hộ việc mở rộng quyền hạn của Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) để xem xét các khoản đầu tư từ nước ngoài về các vấn đề an ninh quốc gia. Ông đã cho phép CFIUS một quyền hạn lúc khẩn cấp để áp dụng các hạn chế mới về đầu tư của Trung Quốc.

Ông Trump đã thẳng tay thuế quan đối với Trung Quốc và xem xét các hạn chế đầu tư kể từ khi chính quyền của ông kết luận vào tháng 3 rằng Bắc Kinh vi phạm quyền sở hữu trí tuệ của Mỹ, chẳng hạn như buộc các công ty Mỹ bàn giao công nghệ.

Nguồn Bloomberg