Trung Quốc tẩy chay, iPhone ế hàng

Xu hướng mua thiết bị cũ tại Trung Quốc

Năm ngoái, Xu Yechuyi, một sinh viên Thượng Hải, muốn mua iPhone mới nhưng không đủ tiền mua hàng chính hãng. Do đó, cô chọn mua iPhone 6S đã qua sử dụng với giá chưa bằng 1/3 giá niêm yết. Xu, 22 tuổi, không phải khách hàng duy nhất chọn mua iPhone ngoài cửa hàng Apple mà chuyển sang thị trường đồ cũ.

Xu hướng mua thiết bị cũ càng tăng thêm các thách thức mà Apple đang đối mặt tại thị trường smartphone lớn nhất thế giới, nơi hãng đánh mất thị phần vào tay các đối thủ nội địa cả ở phân khúc cao cấp lẫn thấp cấp.

Mẫu iPhone đầu tiên bán tại Trung Quốc năm 2009 đã giúp Apple ghi nhận lợi nhuận kỷ lục. Tuy nhiên,  iPhone bán kém tại Trung Quốc khiến Apple phải giảm mức dự báo doanh thu quý lần đầu tiên sau một thập kỷ, ảnh hưởng không nhỏ đến cổ phiếu và các đối tác cung ứng. CEO Tim Cook đổ lỗi cho chiến tranh thương mại và kinh tế.

Ngoài ra, lòng tin của người dùng cũng giảm kể từ giữa năm 2018, tác động lên toàn bộ nền kinh tế, từ doanh số bán lẻ, phòng vé đến doanh số xe hơi.

Hai yếu tố cộng hưởng lại là môi trường để thị trường smartphone đã qua sử dụng mở rộng. Hãng nghiên cứu iMedia Research dự báo có 144 triệu người dùng điện thoại thông minh cũ trong năm nay, tăng 1/3 so với năm trước. Giám đốc nghiên cứu cao cấp Kiranjeet Kaur của IDC đánh giá kinh tế vĩ mô không đứng về phía Apple. Chi tiêu của mọi người đang giảm.

iPhone bán kém tại Trung Quốc khiến Apple phải giảm mức dự báo doanh thu quý lần đầu tiên sau một thập kỷ, ảnh hưởng không nhỏ đến cổ phiếu và các đối tác cung ứng.

Nhiều lý do trọng yếu khác

Theo Bloomberg, nếu nhận định này là thật thì nó giải thích phần nào dự báo doanh thu yếu từ nền kinh tế lớn thứ nhì thế giới mà Apple đưa ra hồi tuần trước. Doanh số thiết bị Apple tại Đại lục giảm ngay cả khi các đối thủ ghi nhận số hàng giao đi ổn định.

“Theo khảo sát được nhiều đồng nghiệp của chúng tôi trong mảng nghiên cứu vốn cổ phần thực hiện, người tiêu dùng ở Trung Quốc, Ấn Độ tỏ ra ít quan tâm đến việc cập nhật iPhone mới. Thay vào đó, họ thích nâng cấp lên Xiaomi và Samsung. Doanh số thiết bị Apple còn có thể bị ảnh hưởng bởi nhu cầu chung của dân Trung Quốc dần dịch chuyển ra khỏi hàng Mỹ”, hai nhà kinh tế Ethan Harris và Aditya Bhave thuộc Bank of America Merrill Lynch cho biết.

Bộ đôi nhà kinh tế lưu ý rằng có một loạt yếu tố đặc thù trong ngành, và lý do cạnh tranh đằng sau doanh số suy giảm có thể là chỉ báo về tình hình sức khỏe kinh tế Trung Quốc. Độ nổi tiếng của Apple cùng căng thẳng thương mại nổi lên gần đây khiến doanh nghiệp Mỹ trở thành nạn nhân.

“Cân nhắc các cuộc chiến xung quanh mảng công nghệ cao, sự lan tỏa yếu tố chính trị vào doanh số có thể đặc biệt lớn trong thị trường di động. Tình hình yếu kém thể hiện nhiều hướng mà chiến tranh thương mại Mỹ-Trung Quốc có thể gây tổn hại cho Mỹ”, hai nhà kinh tế nói thêm.

Doanh số thiết bị Apple còn có thể bị ảnh hưởng bởi nhu cầu chung của dân Trung Quốc dần dịch chuyển ra khỏi hàng Mỹ

Cụ thể, có ba yếu tố có thể lý giải vì sao doanh số iPhone gặp khó ở Trung Quốc. Thứ nhất, nỗi lo chiến tranh thương mại làm yếu thị trường chứng khoán Mỹ, và nỗi lo về đợt “hạ cánh cứng” với kinh tế Trung Quốc khiến tình hình trầm trọng hơn. Thứ nhì, cuộc chiến thương mại có xu hướng làm yếu nhân dân tệ, làm một loạt sản phẩm Mỹ trở nên kém cạnh tranh hơn và giảm giá trị USD thu được từ nước ngoài. Cuối cùng, động thái tẩy chay không chính thức sản phẩm Mỹ càng tăng tiến thâm hụt thương mại Mỹ-Trung.

Ông Harris và Bhave dự báo chiến tranh thương mại tác động mạnh hơn lên kinh tế Mỹ so với Trung Quốc mùa xuân này. Điều này xảy ra là vì bất cứ mức thuế nào được kéo cao hơn, người tiêu dùng Mỹ cũng sẽ cảm nhận trực tiếp. Lực đẩy từ chính sách nới lỏng tài khóa trước đó đang mờ dần tại Mỹ trong khi Trung Quốc có nhiều công cụ để hỗ trợ nền kinh tế.

“Kết quả cuối cùng là dù Trung Quốc đang chậm lại với tốc độ nhanh hơn Mỹ, mùa xuân năm nay, chúng tôi dự báo tăng trưởng ở Trung Quốc bắt đầu tăng, ngay cả khi Mỹ tiếp tục đi chậm lại. Ai cũng thua trong cuộc chiến thương mại”, giới phân tích Bank of America Merrill Lynch kết luận.