Giao cho ACV xây sân bay Long Thành, có đáng lo ngại hay không?

Chiều 24/10, Quốc hội thảo luận tại Tổ về Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án đầu tư xây dựng Cảng Hàng không quốc tế Long Thành (tỉnh Đồng Nai). Dự án có tổng mức đầu tư 111.689 tỷ đồng, tương đương 4,779 tỷ USD. Theo báo cáo được Bộ Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) trình bày, dự án sân bay Long Thành giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư được kiến nghị là 111.689 tỉ đồng (4,779 tỉ USD). Dự án sẽ phân chia ra các hạng mục và công trình gồm trụ sở cơ quan quản lý nhà nước, công trình thiết yếu của hàng không và công trình dịch vụ... được giao cho Tổng công ty cảng hàng không Việt Nam (ACV) đầu tư. Các công trình phục vụ quản lý bay giao cho Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) đầu tư. Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều ý kiến xung quanh vấn đề ACV liệu có đủ khả năng làm sân bay Long Thành?

 Nhiều băn khoăn về nguồn lực của ACV

Trước kiến nghị giao ACV trực tiếp đầu tư các hạng mục quan trọng giai đoạn 1 của dự án sân bay Long Thành, các ý kiến góp ý của Uỷ ban Kinh tế tỏ ra băn khoăn về khả năng huy động vốn của doanh nghiệp và tác động làm tăng nợ công khi Chính phủ phải bảo lãnh cho khoản vay này.

Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội phân tích, trong gần 4,2 tỷ USD vốn rót vào dự án, dự kiến doanh nghiệp này phải vay gần 2,63 tỷ USD. Tuy nhiên theo Quản lý nợ công, dự án này thuộc đối tượng được Chính phủ bảo lãnh. "Nếu vậy thì khoản vay này sẽ được tính vào nợ công", ông Thanh nói. Và ông cũng đề nghị Chính phủ báo cáo thêm về khả năng cấp bảo lãnh với khoản vay của ACV để có cơ sở đánh giá đầy đủ phương án huy động vốn với nợ công. 

Mặt khác, ACV là doanh nghiệp do nhà nước chi phối, nên dù huy động vốn dưới hình thức nào thì Nhà nước vẫn có trách nhiệm trong việc xử lý khi có rủi ro đối với phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Do đó, ngay cả khi Chính phủ không cấp bảo lãnh đối với khoản vay này thì cũng cần có sự giám sát chặt chẽ của cơ quan có thẩm quyền đối với hoạt động vay, sử dụng vốn vay của ACV.

Ông Thanh cũng cho rằng, nhiều hạng mục đầu tư của dự án mới dừng lại ở thiết kế sơ bộ nên có thể tăng tổng mức đầu tư khi làm chi tiết. Vì thế, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ tính toán đầy đủ, chính xác các hạng mục đầu tư, tránh gây biến động lớn về tổng mức đầu tư và thuận lợi cho thanh, quyết toán dự án sau này. 

Khác với quan điểm ông Thanh, Tiến sỹ Đinh Thế Hiển, Chuyên gia tài chính và đầu tư, lại cho rằng giao cho ACV là hoàn toàn hợp lý. 

Trả lời phóng viên Nhịp Cầu Đầu Tư về vấn đề nguồn nợ vay của ACV, Chuyên gia Đinh Thế Hiển cho rằng, việc ACV vay 2,63 tỷ USD trong được tính vào nợ công nhưng với nguồn vốn và nợ này hoàn toàn khả thi. Bởi đây là dự án tạo nguồn thu rõ rệt, độc quyền về dịch vụ. Điều này hoàn toàn hợp lý.

Nguồn ảnh: dulichvietnam

ACV đủ khả năng làm sân bay Long Thành

Và một trong những lý do giao ACV đầu tư chính ở dự án sân bay Long Thành, theo ông Nguyễn Văn Thể - Bộ trưởng Bộ GTVT, là "đảm bảo an toàn cho các nguyên thủ, lãnh đạo".

Ông Thể lý giải, về mặt vốn, theo quy định Nghị quyết 94/2015 dự án có thể sử dụng phần vốn cổ phần hoá doanh nghiệp nhà nước của ngành hàng không, vốn doanh nghiệp. Do vậy, việc giao ACV trực tiếp đầu tư các hạng mục chính của dự án giai đoạn 1 bằng vốn của doanh nghiệp "là có thể xem xét chấp nhận được". Nhưng do đây là dự án cảng hàng không mới, nên theo Luật Đấu thầu phải đấu thầu để lựa chọn nhà đầu tư nên việc giao ACV đầu tư, khai thác cảng cần phải được Quốc hội thông qua. Hiện vốn Nhà nước đang chiếm 95% tại ACV và sẽ tăng lên gần 100% thời gian tới thông qua chủ trương tăng vốn nhà nước rót vào làm một số đường bay tại 21 sân bay đơn vị này đang quản lý. 

Về mặt an ninh, nói lý do chọn ACV, tại cuộc họp toàn thể của Ủy ban Kinh tế về dự án này sáng ngày 14/10, Bộ trưởng Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thể cho rằng, tổ chức nào làm cũng được, nhưng "nếu ACV làm sẽ đảm bảo an ninh, an toàn cho các nguyên thủ, lãnh đạo".

Dự án sân bay Long Thành giai đoạn 1 có tổng mức đầu tư được kiến nghị là 111.689 tỉ đồng (4,779 tỉ USD). Dự án sẽ phân chia ra các hạng mục và công trình gồm trụ sở cơ quan quản lý nhà nước, công trình thiết yếu của hàng không và công trình dịch vụ... được giao cho ACV đầu tư. Các công trình phục vụ quản lý bay giao cho Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) đầu tư. ACV sẽ bố trí được 36.607 tỉ đồng (tương đương 1,566 tỉ USD), đồng thời đi vay khoảng 2,63 tỉ USD. VATM huy động 3.225 tỉ đồng, trong đó cân đối được 2.125 tỉ đồng, còn lại là vốn vay.

►Thêm Cánh Diều, thị trường hàng không Việt Nam ngày càng tự do hóa với nhiều tân binh

►Sân bay của các ông chủ tư nhân