Theo báo cáo của chứng khoán Sài Gòn (HSC), mức độ margin quan sát được đã giảm 25-28% kể từ đỉnh thiết lập vào tháng 9 và có vẻ gần đây đã chạm đáy với lực bán của nhà đầu tư nước ngoài hiện đã giảm xuống.
Tuy nhiên, HSC cho rằng ảnh hưởng suy giảm mức độ margin đối với thanh khoản là vẫn còn đó và vẫn chưa có nhiều dấu hiệu cho thấy những ảnh hưởng này sẽ nhanh chóng chấm dứt. Nói cách khác, việc mức độ margin giảm gần đây vẫn chưa thể so với mức độ margin giảm vào đầu mùa hè 2014.
Đợt điều chỉnh margin hồi tháng 5/2014 là do ảnh hưởng của sự kiện Biển Đông và xảy ra do niềm tin của nhà đầu tư sụt giảm tạm thời. Và khi mọi việc lắng xuống, thì mức độ margin đã lại tăng lên mức cao mới cùng với đà tăng của thị trường.
Trong khi đó, mức độ margin giảm gần đây xuất phát từ một lý do khác là những quy định mới về cho vay chứng khoán của các ngân hàng, báo cáo cho biết. Và cho dù niềm tin của nhà đầu tư có phục hồi trong những tháng tới thì thanh khoản bị mất đi sẽ khó có thể được bù lại, trừ khi vốn chủ sở hữu của các công ty chứng khoán được nâng lên đáng kể.
HSC nhận định nếu vốn chủ sở hữu của toàn ngành chứng khoán tăng thêm 25% thì mọi việc có thể sẽ được giải quyết nhưng hiện vẫn chưa có những kế hoạch nâng vốn như vậy.
Nhiều người có thể cho rằng vốn chủ sở hữu của các công ty chứng khoán có thể tăng lên nhờ lợi nhuận giữ lại; tuy nhiên báo cáo tài chính 9 tháng của các công ty chứng khoán đã có phản ánh lợi nhuận giữ lại trong khi lợi nhuận quý IV là không có gì đặc biệt.
Vì vậy HSC kết luận một cách thận trọng rằng (1) trong tương lai cho vay margin tăng sẽ phải từ nguồn vốn của công ty chứng khoán thay vì từ vay ngân hàng và (2) cho vay margin sẽ chỉ có thể tăng từ từ.
Lưu ý là Thông tư 36 có 2 quy định chính về cho vay chứng khoán là (1) tỷ lệ cho vay chứng khoán tối đa trên vốn điều lệ chỉ là 5% và (2) chỉ các ngân hàng có tỷ lệ nợ xấu (NPL) từ 3% trở xuống mới được phép cho vay chứng khoán.
HSC giả định sau đợt điều chỉnh (dư nợ cho vay chứng khoán) gần đây bắt đầu từ tháng trước các ngân hàng đã giảm được tỷ lệ cho vay chứng khoán trên vốn điều lệ về giới hạn 5%; thì quy định đầu tiên có lẽ đã được đáp ứng. Hiện thị trường có thể tạm thời ổn định trở lại.
Tuy nhiên, sẽ chưa thể biết được liệu tác động của Thông tư 36 đã chấm dứt hay chưa cho đến nửa cuối tháng 1 khi những thông tin đầu tiên về kết quả kinh doanh năm 2014 của các ngân hàng được công bố và có thể biết ngân hàng nào có tỷ lệ nợ xấu trên 3% (không đáp ứng điều kiện thứ 2 về cho vay chứng khoán trong Thông tư 36). Thực tế, ngân hàng có tỷ lệ NPL trên 3% có lẽ sẽ phải có kế hoạch cắt hẳn cho vay chứng khoán.
HSC vẫn luôn cho rằng việc điều chỉnh cho vay chứng khoán của các ngân hàng sẽ diễn ra làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 có lẽ đã kết thúc nhưng hiện chưa thể chắc chắn là giai đoạn 2 đã kết thúc hay chưa cho đến nửa cuối tháng 1.
Điều này có nghĩa là để thị trường có thể tăng mạnh, nhà đầu tư cần đưa thêm tiền thật và giảm tiền vay margin khi đầu tư chứng khoán trong thời gian tới.
Nguồn DVO/HSC
Theo dõi Nhịp Cầu Đầu Tư
