Truy tìm quán quân tăng trưởng ROE

Nhà đầu tư huyền thoại của Phố Wall - tỉ phú Warren Buffett đánh giá cao những công ty có tỉ suất lợi nhuận/vốn chủ sở hữu (ROE) cao và duy trì trong dài hạn. Theo ông Buffett, ROE là chỉ tiêu tiết lộ tỉ suất lợi nhuận mà các cổ đông kiếm được trên một cổ phiếu mà họ sở hữu. Chỉ số này cho thấy công ty có đang hoạt động hiệu quả hay không so với các công ty trong ngành. 

Để đánh giá chính xác hiệu suất lịch sử, nhà đầu tư nên xem xét ROE của công ty ít nhất từ 5-10 năm. Ông Buffett tìm kiếm các công ty có tỉ suất lợi nhuận tốt, đặc biệt nếu tỉ suất lợi nhuận đang tăng lên. Để luôn nằm trong tầm ngắm của ông Buffett, ban lãnh đạo của một công ty phải thành thạo trong việc tăng tỉ suất lợi nhuận qua từng năm, một dấu hiệu cho thấy ban lãnh đạo cũng giỏi trong việc kiểm soát chi phí hoạt động.

Quán quân hóa chất

Dữ liệu của Công ty Chứng khoán SSI cho thấy, trên sàn HOSE có 61 doanh nghiệp có mức tăng trưởng lợi nhuận ròng 3 năm và tỉ suất ROE (Trailing 12 tháng - TTM) đạt trên 15%. Top 10 là những doanh nghiệp có mức tăng trưởng lợi nhuận ròng và ROE (TTM) đều trên 30%.Trong đó, quán quân thuộc về ngành hóa chất với 3 đại diện  là Hóa chất Đức Giang (DGC), Đạm Phú Mỹ (DPM) và Đạm Cà Mau (DCM).

Thời gian qua, nhóm ngành hóa chất đã hưởng lợi lớn từ sóng hàng hóa. Do thiếu cung urea trong nước và thế giới dẫn đến giá bán urea tăng cao, các công ty sản xuất urea Việt Nam như Đạm Phú Mỹ và Đạm Cà Mau ghi nhận tăng trưởng lợi nhuận mạnh mẽ. Theo Mordor Intelligence, ngành phân bón Việt Nam sẽ tăng trưởng 4,9% mỗi năm trong giai đoạn 2021-2026. Kỳ vọng đến từ dự án mới lẫn nhập khẩu.

Trong khi đó, Hóa chất Đức Giang đã có quãng thời gian hưởng lợi nhờ nhu cầu chip tăng mạnh nhưng cung không đủ đáp ứng cầu đã khiến tình trạng thiếu hụt chip diễn ra khắp thế giới. Trong đó, sự khan hiếm phốt pho, nguyên liệu đầu vào sản xuất là một trong những nguyên nhân chính. Điều này dẫn đến việc giá phốt pho tăng mạnh liên tục giai đoạn vừa qua.

Ngôi vị á quân của bảng xếp hạng ROE thuộc về các doanh nghiệp vận tải với 3 đại diện là Công ty Vận tải biển Việt Nam (VOS), Công ty Cổ phần Đại lý vận tải SAFI (SFI) và Công ty Cổ phần Vận tải và Xếp dỡ Hải An (HAH) với tăng trưởng lợi nhuận ròng 3 năm trên 97% và ROE (TTM) đạt trên 37%.

Trong báo cáo được công bố hồi tháng 8/2022, Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư SSI Research đánh giá tăng trưởng lợi nhuận trong ngành phụ thuộc vào loại hợp đồng mà mỗi công ty đang thực hiện. Công ty Vận tải biển Việt Nam, chẳng hạn, có mức tăng trưởng lợi nhuận đáng kể nhờ hợp đồng ký theo giá giao ngay. Đối với Vận tải và Xếp dỡ Hải An, năm 2023 việc mở rộng công suất và gia hạn hợp đồng thuê tàu với mức giá cao hơn có thể hỗ trợ tăng trưởng lợi nhuận của doanh nghiệp này, nhưng tăng trưởng có thể giảm tốc do nền so sánh cao hơn.

Bên cạnh vận tải và hóa chất thì nhóm ngành bán lẻ cũng thuộc Top với 2 đại diện là FPT Retail (FRT) và Digiworld (DGW).

Tâm thế thận trọng
Mặc dù ghi nhận đà tăng trưởng khả quan, nhưng nếu nhìn thực tế ở thị trường chứng khoán, nhà đầu tư có thể nhận thấy những yếu tố cơ bản tốt chưa chắc đã là động lực đẩy giá cổ phiếu tăng lên. 

Theo Tiến sĩ Vũ Đình Ánh, nhiều khi thị trường không phản ánh được mức độ lạc quan hay tăng trưởng, phát triển tốt của nền kinh tế và ngược lại. Thêm vào đó, tâm lý đám đông khá rõ nét và tác động của một số nhóm gọi là “đội lái” trên thị trường chứng khoán đã khuếch đại những lạc hướng trên thị trường, đặc biệt khi tâm lý đám đông không dựa trên căn cứ hay cơ sở phân tích một cách khoa học mà lại chủ yếu dựa vào những tin đồn. 

Liên quan đến vấn đề lạm phát, Tiến sĩ Vũ Đình Ánh cho rằng lạm phát đã xảy ra ở hầu hết các nước phát triển và hệ quả của nó là dẫn đến một cuộc chạy đua lãi suất trên thế giới. Gắn với đó là việc đồng USD lên giá rất cao trong thời gian qua, khiến một loạt đồng tiền trên thế giới mất giá so với đồng USD. 

Còn theo góc nhìn của ông Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích Công ty Cổ phần Chứng khoán BIDV (BSC), ở góc độ định giá, thị trường Việt Nam đang ở mức tương đối thấp so với trung bình. Và theo thống kê, với vùng định giá này, thông thường nhà đầu tư dài hạn từ 2-3 năm trở lên sẽ thu được lợi nhuận tương đối tốt, nhưng ngược lại, không đảm bảo sẽ không có những biến động trong ngắn hạn.

Đối với nhà đầu tư, ông Trần Thăng Long cho rằng còn phụ thuộc vào khả năng chịu rủi ro cũng như khung thời gian mà họ có thể đầu tư. Theo vị chuyên gia này, giai đoạn hiện tại vẫn là giai đoạn đang có những biến động trong thị trường tài chính nên nhà đầu tư phải hết sức cảnh giác và nên giữ một tâm thế thận trọng, có thể duy trì đầu tư ở mức độ vừa phải để kiểm soát rủi ro.