Sức mạnh của từ “và”

Tôi đã có cơ hội ngồi và lắng nghe một câu chuyện thú vị từ một lãnh đạo cấp cao của Apple. Đó là việc họ đã dành hơn 3-6 tháng để tạo ra một chiếc hộp với yêu cầu: không quá dễ dàng khi mở hộp (giới trẻ hay gọi là Unbox, đập hộp) và còn đảm bảo phải giữ được sự kích thích, háo hức của khách hàng khi sắp được sở hữu một món đồ. Tưởng chừng, yêu cầu này là không tưởng nhưng với sự sáng tạo và ám ảnh về trải nghiệm khách hàng, Apple đã khiến tín đồ của nhà Táo vô cùng hài lòng.

Trong cuộc sống và quản lý, chúng ta thường phải đứng trước sự lựa chọn khó khăn: làm như thế này hay làm như thế kia, được điều này và chấp nhận mất điều kia. Tuy nhiên, câu chuyện của Apple đã làm tôi nảy ra một quan điểm mới: họ không chỉ chọn 1 trong 2 mà tìm cách thúc đẩy cả 2 với từ “và”. Tôi thấy rằng, khi mọi thứ thay đổi, họ không phải loay hoay với cách tiếp cận cũ.

Lấy ví dụ về các doanh nghiệp bán lẻ hiện nay, thị trường đòi hỏi sự kết hợp giữa dịch vụ xuất sắc và giá cả hợp lý, cùng với sản phẩm chất lượng. Điều này đã trở thành điều bình thường. Mặc dù cách đây vài năm, dịch vụ khách hàng xuất sắc có thể được xem là một ưu điểm cạnh tranh đủ lớn trên thị trường.

Theo chuyên gia tư vấn John Kotter, người đã hỗ trợ các doanh nghiệp hàng đầu thế giới như Apple và 3M, có 3 điều mà chúng ta có thể chắc chắn trong một thế giới biến đổi liên tục: (1) Không thể dự đoán chính xác những thay đổi sẽ diễn ra như thế nào; (2) Biết rằng mọi thứ sẽ tiếp tục thay đổi nhanh hơn; (3) Chúng ta cần phải thích nghi nhanh. Chẳng còn thời kỳ 75 năm để một sản phẩm hay dịch vụ tiếp cận 50 triệu người dùng như trước. Ngày nay, chỉ cần 19 ngày. Từ “và” có vẻ như không đáng kể nhưng thực tế, đó có thể là yếu tố quyết định trong việc dẫn dắt sự thay đổi trong tổ chức. Sự thành công thường đến từ việc kết hợp những yếu tố tưởng như trái ngược.

Chọn ít + đa dạng 
Sự thay đổi thường bắt đầu từ bên trên với một nhóm ít người ra quyết định và chỉ thị. Mặc dù cách tiếp cận này có vẻ hiệu quả nhưng có thể dẫn đến sự thiếu đồng thuận từ phần còn lại, đại diện cho số đông trong tổ chức. Điều này có thể gây trở ngại cho việc thực hiện sự thay đổi một cách thành công.

Để thu gọn khoảng cách này, điều quan trọng là lôi cuốn đội ngũ từ nhiều phòng ban, vị trí và có trình độ, đại diện từ mọi cấp bậc trong tổ chức. Những người này có thể giúp xác định các thách thức, lập kế hoạch để cải tiến và đảm bảo mọi người cảm thấy được quan tâm đến nhu cầu và quan ngại của họ. Và tận dụng những nhân tố này để truyền thông liên tục, càng nhiều càng tốt.

Phải làm + muốn làm
Việc đa dạng nhiều nhóm người tham gia là bước đầu tiên để biến sự thay đổi từ điều họ cảm thấy họ phải làm thành điều họ muốn làm. Bên cạnh việc thiết lập quy trình và quy định hỗ trợ cho việc phải thay đổi, chúng ta cũng cần tạo điều kiện để kích thích, chia sẻ sự muốn thay đổi, đó là khi họ: hiểu tại sao sự thay đổi là cần thiết; hiểu tại sao sự thay đổi cần diễn ra ngay bây giờ; thấy được lợi ích của sự thay đổi đối với cá nhân họ; hiểu rằng sẽ gặp khó khăn gì khi thực hiện sự thay đổi.

Lý trí + cảm xúc 
Bạn có thể thành công với một số người bằng cách tiếp cận họ dựa trên lý trí hoặc quan điểm logic. Nhưng nếu bạn muốn mọi người “muốn thay đổi”, cần nói đến cả lý do và cảm xúc. Đây chính là cách tập trung vào cả cái đầu và trái tim. Hãy đảm bảo bao gồm yếu tố cảm xúc - giải thích tại sao mọi người nên quan tâm đến thông tin và dữ liệu. Minh họa bằng câu chuyện cá nhân hoặc ví dụ. Hãy nghĩ về cách kết nối với những điều mọi người có thể liên quan.

Quản lý + lãnh đạo
Dẫn dắt sự thay đổi trong một tổ chức đòi hỏi cả kỹ năng quản lý và lãnh đạo. Điều đó có nghĩa bạn cần cả kỹ năng kỹ thuật để quản lý dự án, lập kế hoạch và giám sát các sản phẩm; và cả kỹ năng lãnh đạo để truyền đạt tầm nhìn, truyền cảm hứng và đồng cảm với những mối quan tâm.

Dù có cuộc tranh luận không ngừng về sự khác biệt giữa việc quản lý và lãnh đạo, nhưng chúng tôi không nói rằng cái nào tốt hơn cái kia ở đây. Để thực hiện sự thay đổi hiệu quả trong một tổ chức, bạn cần phải kết hợp sức mạnh của cả quản lý và lãnh đạo.

Quay lại chủ đề của bài viết này, với sự thay đổi nhanh và không ngừng đòi hỏi chúng ta cần có sự đa dạng của nguồn lực, cách tiếp cận và quan điểm, để giúp chúng ta có thể giải quyết các thách thức một cách toàn diện và sáng tạo. Chiến thắng sẽ thật sự dành cho những lãnh đạo, doanh nghiệp thích ứng, sáng tạo. Từ “và” tượng trưng cho sự kết hợp mạnh mẽ và gầy dựng một môi trường thúc đẩy sự sáng tạo.