Doanh nghiệp Việt Nam quan tâm tới máy móc tích hợp A.I, 5G

Đáng chú ý, yêu cầu về khả năng tích hợp A.I và kết nối 5G cho máy móc sản xuất khá cao nên có đến 90% sản phẩm trưng bày tại Metalex Việt Nam 2025 là các giải pháp tích hợp hai công nghệ nói trên, hướng tới mô hình dark factory (tạm dịch nhà máy tự động) nơi mọi hoạt động có thể được giám sát từ xa.

Có một sự thay đổi khá nhanh khi trước kia các doanh nghiệp Việt Nam quan tâm nhiều hơn ngành công nghiệp hỗ trợ, gia công kim loại. Trao đổi với NCĐT, bà Varaporn Dhamcharee, Giám đốc Điều hành RX Tradex Việt Nam và Thái Lan, đơn vị tổ chức Metalex Việt Nam 2025, cho biết sự quan tâm này xuất phát từ nhu cầu thực tế của các nhà sản xuất nhằm nâng cao năng suất và tăng cường khả năng cạnh tranh trong bối cảnh mới.

Theo đó, ngành công nghiệp Việt Nam đang đứng trước những cơ hội lớn. Các chính sách thuế quan của Mỹ đang tạo lợi thế cho Việt Nam khi mức thuế áp lên hàng hóa Việt Nam thấp hơn so với Trung Quốc và Ấn Độ, dẫn đến sự dịch chuyển đơn hàng sang Việt Nam. Cùng với đó, chính sách nhà nước đang thúc đẩy chuyển đổi số, tự động hóa và ứng dụng AI trong sản xuất, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ hiện đại, nâng cao năng lực cạnh tranh, tối ưu hóa quy trình, đồng thời đáp ứng các tiêu chuẩn ESG và hội nhập chuỗi cung ứng toàn cầu.

Với kinh nghiệm từ Thái Lan, một quốc gia cũng có nhiều doanh nghiệp sản xuất vừa và nhỏ, vốn đầu tư công nghệ hạn chế, bà Varaporn cho biết doanh nghiệp Việt Nam nên tập trung vào thế mạnh của mình. “Đó là tìm một đối tác công nghệ phù hợp và tập trung vào khả năng mở rộng sang nhiều thị trường khác để đa dạng nguồn thu", bà Varaporn nói.

Sự phát triển của ngành công nghiệp hỗ trợ Việt Nam là một minh chứng rõ nét cho tiềm năng này. Ông Nguyễn Bá Tông, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng Ban Điều hành phía Nam Hiệp hội Công nghiệp hỗ trợ Việt Nam (VASI), cho biết ngành đã có những "tiến triển vượt bậc". Theo thống kê của Bộ Công Thương năm 2024, Việt Nam có khoảng 6.000 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ, trong đó khoảng 600 doanh nghiệp đã tham gia trực tiếp vào chuỗi cung ứng toàn cầu.

Cùng với đó, ngành cơ khí cũng cho thấy những dấu hiệu phục hồi mạnh mẽ. Theo ông Đỗ Phước Tống, Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Cơ khí - Điện TP.HCM (HAME), Việt Nam có khoảng 3.100 doanh nghiệp cơ khí và 53.000 cơ sở sản xuất, trong khi thống kê của Bộ Công Thương cho thấy con số này có thể lên đến 25.000 doanh nghiệp, chiếm gần 30% doanh nghiệp trong ngành chế biến chế tạo.

"Điều này cho thấy chúng ta đang ở trong giai đoạn bản lề khi nhu cầu đổi mới công nghệ, tự động hóa và chuyển đổi số trở thành điều kiện bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn tồn tại và vươn lên quốc tế", ông Tống nói.

Theo Báo cáo của Cục Công nghiệp, Bộ Công Thương, trong 8 tháng đầu năm, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo Việt Nam ghi nhận tăng trưởng ấn tượng, với chỉ số sản xuất công nghiệp tăng 8,5% và khu vực công nghiệp chế biến chế tạo tăng hơn 10% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, ngành máy móc và gia công kim loại cũng duy trì đà tăng ổn định: sản xuất sản phẩm từ kim loại đúc sẵn tăng 12%, còn dịch vụ sửa chữa, bảo trì và lắp đặt máy móc thiết bị tăng 15,2%, cho thấy nhu cầu nội địa về thiết bị và dịch vụ cơ khí hiện đại ngày càng cao.

Về thương mại, nhóm hàng nhập khẩu liên quan đến gia công kim loại tiếp tục tăng trong 8 tháng đầu năm 2025: máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng đạt gần 38,9 tỉ USD (+23,6%), sản phẩm thép đạt 5,2 tỉ USD (+24%) và các sản phẩm từ kim loại thường khác đạt 3 tỉ USD (+46,2%).