A.I vào bếp nấu bia

Khi Beck’s, thương hiệu bia trứ danh của Đức, thành lập tại Bremen năm 1873, kỷ niệm 150 năm vào năm 2023, hãng đã mời một “chuyên gia nấu bia” đặc biệt: ChatGPT, chatbot trí tuệ nhân tạo (A.I). Nhiệm vụ của A.I là tạo ra công thức bia chỉ với bốn nguyên liệu truyền thống gồm hoa bia, men, nước và mạch nha. Thành quả là “Beck’s Autonomous”, loại lager có vị ngọt nhẹ, hậu vị hoa bia và lớp bọt dày. Một phóng viên tờ Daily Mail thậm chí còn đánh giá loại bia này ngon hơn lager thông thường của Beck’s.

Sự kết hợp giữa bia và A.I thoạt nghe thì có vẻ không liên quan, nhưng Beck’s không phải thương hiệu duy nhất thử nghiệm công nghệ này. Năm 2023, Atwater Brewery (Mỹ) đã tung ra thị trường India Pale Ale (IPA) vị cam quýt do AI thiết kế. St Austell Brewery (Anh) cũng trình làng một IPA nhiệt đới mang tên “Hand Brewed by Robots”. Tháng 3 vừa qua, Coedo Brewery (Nhật Bản) nhờ A.I phân tích khẩu vị theo từng nhóm tuổi 20, 30, 40 và 50, sau đó sáng chế ra bốn loại bia thủ công cho từng nhóm. Phản hồi chung từ khách hàng, theo lời các hãng bia, hầu hết đều tích cực.

“A.I cho chúng tôi những công thức mà trước đây chưa từng nghĩ đến”, ông Prinz Pinakatt, Giám đốc mảng bia của Tilray Brands, công ty mẹ của Atwater tại New York, chia sẻ. Các thuật toán có khả năng phân tích hương vị phức tạp, đánh giá nguyên liệu và thiết bị có sẵn tại từng nhà máy, từ đó điều chỉnh độ ngọt, độ chua, nồng độ hoa bia và nhiều đặc tính khác để tạo ra sản phẩm hợp khẩu vị người tiêu dùng.

Ông Beau Warren, người sáng lập Species x Beer Project tại Mỹ, là một trong những người sớm ứng dụng A.I. Năm 2022, ông bắt đầu huấn luyện mô hình bằng công thức riêng, nhiều loại men, độ axit nước, các giống hoa bia, cùng đặc trưng của lager, stout và nhiều dòng bia khác. Đến năm 2024, A.I được đưa vào hỗ trợ trực tiếp sản xuất. Một lần, khi được yêu cầu sáng tạo lager mới, A.I gợi ý kết hợp mạch nha Maris Otter (thường dùng cho stout) với siro đường candi Bỉ. “Chưa bao giờ tôi nghĩ sẽ dùng công thức đó cho lager. Nhưng khi thử, đó lại là một trong những lager ngon nhất mà tôi từng làm”, ông Warren cho biết. Khách hàng dường như cũng đồng tình, khi nhiều người cho rằng bia do A.I gợi ý ngon hơn các công thức truyền thống. Dù vậy, Species x vẫn phải đóng cửa vào mùa thu năm ngoái vì khó khăn tài chính.

Không chỉ ngành bia, giới khoa học cũng đang tận dụng A.I để nghiên cứu hương vị. Năm 2024, các nhà khoa học Đại học KU Leuven (Bỉ) phân tích thành phần hóa học của 250 loại bia, từ lager, blond đến ale vùng West Flanders. Các nhà khoa học huấn luyện thuật toán máy học để mô phỏng tác động của việc thêm hoặc bớt các hợp chất như glycerol hay axit lactic đến mùi vị. “Các mô hình này giúp chúng tôi hiểu rõ mối quan hệ phức tạp giữa hóa học bia, khẩu vị và thị hiếu người tiêu dùng”, ông Kevin Verstrepen, kỹ sư sinh học, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết.

Dẫu vậy, A.I khó có thể thay thế bàn tay con người. Nguyên liệu vẫn phải được chuẩn bị, nồi nấu vẫn cần kiểm soát và bia vẫn cần người thử. “A.I sẽ ngày càng hiện diện trong quy trình sản xuất, nhưng bản chất thủ công của nghề nấu bia vẫn là cốt lõi”, ông Pinakatt cho biết. “Rất khó để máy móc hoàn toàn thay thế con người trong việc làm ra bia”.

Có thể bạn quan tâm:

Cacao nuôi cấy: Lối thoát cho khủng hoảng chocolate

Nguồn The Economist