Vươn tầm khu vực, định vị niềm tin và danh tiếng trên thị trường vốn

Ngày 05/12, Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) tổ chức Diễn đàn thường niên lần thứ 8 (AF8) với chủ đề: "Hội đồng Quản trị Bứt phá: Vươn tầm Khu vực, Định vị Niềm tin và Danh tiếng trên Thị trường Vốn". Đây là sự kiện chuyên môn uy tín hàng đầu tại Việt Nam về Quản trị Công ty (QTCT) gắn với Phát triển Bền vững và ESG do VIOD tổ chức với sự hỗ trợ của Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC), Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) và sự đồng hành của Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (SSC), cùng hỗ trợ chuyên môn của các Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX), Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) và Hà Nội (HNX). AF8 là nơi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp cùng trao đổi, cam kết hành động nhằm nâng cấp “Hệ điều hành QTCT”, bứt phá khỏi tư duy tuân thủ truyền thống để tham gia sân chơi thị trường vốn khu vực và quốc tế với hai tài sản đặc biệt: Niềm tin và Danh tiếng.

Năm 2025 đánh dấu 25 năm hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam, một chặng đường tạo nền tảng vững chắc để đón bắt cơ hội và mở ra dư địa tăng trưởng cho năm 2026. Hai điểm nhấn lớn trong năm 2025 là Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và công bố của FTSE Russell công nhận Việt Nam đủ điều kiện vào “đường đua” nâng cấp lên Thị trường Mới nổi, với mốc thời gian chính thức vào 21/9/2026. Đây là sự ghi nhận cho một quá trình cải cách kiên trì và liên tục của cơ quan quản lý, các Sở Giao dịch, các định chế trung gian và cộng đồng doanh nghiệp niêm yết.

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trở nên hấp dẫn và có khả năng thu hút một lượng vốn đáng kể từ các quỹ đầu tư quốc tế, dự báo có thể lên đến 3 - 5 tỉ USD trong ngắn hạn sau khi chính thức nâng hạng, và trong dài hạn có thể lên tới 25 tỉ USD vào 2030 khi có cả FTSE Russell & MSCI cùng tham gia. Tuy nhiên, việc vận hành Thị trường Mới nổi cũng đặt ra những yêu cầu cao hơn trong việc phát triển thị trường vốn theo chiều sâu, đa dạng sở hữu, gia tăng sở hữu của các nhà đầu tư tổ chức, các quỹ đầu tư quốc tế, tiếp tục nâng cao giá trị và sức hút của doanh nghiệp niêm yết. Trong bối cảnh đó, QTCT đã trở thành mục tiêu trung tâm và ưu tiên hàng đầu, bởi đây chính là yếu tố quyết định cách doanh nghiệp sử dụng vốn, quản trị rủi ro, bảo vệ cổ đông và xây dựng uy tín với nhà đầu tư (Được qui đinh rõ trong Quyết định 2014/QĐ-TTg phê duyệt Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam). QTCT cũng chính là nguồn gốc của tính minh bạch và chất lượng QTCT luôn là tiêu chí số một trong quyết định phân bổ vốn của các nhà đầu tư có trách nhiệm vào những thị trường mới nổi như Việt Nam.

Đồng thời, sự chuyển dịch và nâng cấp của thị trường vốn Việt Nam cũng đặt ra yêu cầu mới đối với toàn bộ hệ sinh thái thị trường, đòi hỏi một sự thay đổi tư duy chiến lược bắt đầu từ chính các doanh nghiệp và bắt đầu từ Hội đồng Quản trị (HĐQT) với “tư duy bứt phá”. Bứt phá đơn giản là chuyển đổi từ tư duy tuân thủ truyền thống sang tuân thủ chủ động, hướng tới quản trị hiệu quả theo các nguyên tắc và chuẩn mực QTCT quốc tế. Một HĐQT có trách nhiệm, giám sát hiệu quả và quản trị rủi ro tốt sẽ tạo ra hiệu ứng lan toả mạnh mẽ để xây dựng Niềm tin của nhà đầu tư và Danh tiếng trên thị trường. Đây chính là hai thành tố phi tài chính quan trọng làm gia tăng giá trị doanh nghiệp, song hành cùng các chỉ số tài chính truyền thống như EBITDA. Niềm tin giúp doanh nghiệp được hưởng chi phí vốn thấp hơn, được định giá cao hơn và quan trọng nhất là được định giá ổn định hơn, ngay cả khi EBITDA chưa tăng trưởng mạnh.

Năm 2025, Diễn đàn thường niên lần thứ 8 (AF8) tiếp tục được VIOD tổ chức với chủ đề: "Hội đồng Quản trị Bứt phá: Vươn tầm Khu vực, Định vị Niềm tin và Danh tiếng trên Thị trường Vốn". Chủ đề AF8 năm nay nhấn mạnh vào tầm quan trọng của hai yếu tố phi tài chính cốt lõi của doanh nghiệp: Niềm tin và Danh tiếng. Từ góc nhìn và đánh giá của các quỹ đầu tư chuyên nghiệp và các nhà đầu tư có trách nhiệm, đây là hai yếu tố thể hiện năng lực cạnh tranh chiến lược, là “sức mạnh mềm” có trọng số ngày càng lớn trong việc định giá doanh nghiệp trên thị trường vốn.

Bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước (SSC) phát biểu khai mạc.

Phát biểu khai mạc, bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch SSC cho biết, 2025 là năm vô cùng đặc biệt, đánh dấu 25 năm hình thành và phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam - một hành trình không dài so với nhiều thị trường trong khu vực, nhưng giàu dấu ấn và đầy nỗ lực. Năm nay, hai điểm nhấn lớn là Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân và công bố của FTSE Russell công nhận Việt Nam đủ điều kiện vào "đường đua" nâng cấp từ Thị trường Cận biên lên Thị trường Mới nổi, với mốc thời gian chính thức vào 21/9/2026.

"Đây là kết quả của cả quá trình cải cách kiên trì và liên tục của cơ quan quản lý, các Sở Giao dịch, các định chế trung gian và cộng đồng doanh nghiệp niêm yết. Cùng với đó, định hướng cải cách, những bước tiến về công nghệ, nỗ lực nâng chuẩn QTCT trong suốt thời gian qua, cũng là nhân tố góp phần tạo nên sự thay đổi mạnh mẽ của thị trường chứng khoán ngày hôm nay", bà Vũ Thị Chân Phương đánh giá.

Tuy nhiên, bà Phương lưu ý, nâng hạng không phải đích đến, mà chỉ là khởi đầu cho giai đoạn phát triển cao hơn, với yêu cầu đề ra lớn mạnh về minh bạch, hiệu quả và khả năng bảo vệ nhà đầu tư. Giữa bối cảnh đó, QTCT là yếu tố đóng vai trò then chốt.

Theo bà, kinh nghiệm quốc tế đã chứng minh rằng những thị trường có chuẩn mực quản trị tốt luôn là điểm đến ưu tiên của dòng vốn dài hạn. Đặc biệt là các quỹ hưu trí, các định chế tài chính lớn. Ở Việt Nam, kết quả Thẻ điểm QTCT ASEAN (ACGS) cho thấy nước ta đã có bước tiến quan trọng, nhưng vẫn còn khoảng cách đáng kể so với nhóm dẫn đầu.

Khoảng cách ấy đặt ra yêu cầu cấp thiết rằng, doanh nghiệp Việt Nam cần tiếp tục nâng chuẩn quản trị để đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của thị trường và nhà đầu tư quốc tế. Vì vậy, Hội đồng quản trị chính là trung tâm của mọi hoạt động quản trị.

Ở góc nhìn khác, bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch VIOD cho rằng, giữa bối cảnh thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước cơ hội được nâng hạng lên Thị trường Mới nổi, vị thế mới này đi kèm các yêu cầu cao hơn, đặc biệt là về QTCT gắn với ESG và phát triển bền vững, theo thông lệ của OECD và các thông lệ tốt của các tổ chức quốc tế.

Bà Hà Thu Thanh, Chủ tịch Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD).

Theo bà, "Danh tiếng và Niềm tin" là nền tảng tạo nên sức mạnh "cạnh tranh mềm", trở thành lợi thế cốt lõi của doanh nghiệp. Mỗi nhà quản trị là người tiên phong định vị và dẫn dắt các giá trị này cùng với cổ đông và nhà đầu tư.

Cùng chung quan điểm, bà Nguyễn Hồng Giang, Senior Program Manager, Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO) nhận định, thị trường chứng khoán Việt Nam đang đứng trước bước ngoặt lớn, đòi hỏi doanh nghiệp không chỉ quản trị hiệu quả mà còn phải thể hiện cam kết sâu sắc đối với "Niềm tin và Danh tiếng" để có thể phát triển thịnh vượng khi áp lực cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Bà Nguyễn Hồng Giang, Senior Program Manager, Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO)

Đại diện SECO cho biết, Việt Nam là quốc gia ưu tiên trong hoạt động hợp tác của Thụy Sĩ. SECO tự hào được đồng hành hỗ trợ hiện thực hóa tầm nhìn đầy tham vọng của Việt Nam, đồng thời cam kết góp phần xây dựng hệ sinh thái doanh nghiệp cạnh tranh và bền vững thông qua cải thiện QTCT và tăng cường trách nhiệm xã hội, môi trường.

Bà Giang cho rằng việc tuân thủ các tiêu chuẩn quản trị công ty sẽ mở ra thêm nguồn vốn cho doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs), đồng thời củng cố năng suất của khu vực này. Khi thị trường toàn cầu ngày càng kết nối chặt chẽ, QTCT hiệu quả chưa bao giờ quan trọng như hiện nay đối với tăng trưởng bền vững.

Các nhà đầu tư ngày nay cần hiểu rằng hiệu quả tài chính mạnh mẽ không chỉ đến từ sản phẩm hay dịch vụ tốt, mà còn gắn trực tiếp với thực hành quản trị vững chắc, nhấn mạnh trách nhiệm giải trình, minh bạch và tính bền vững.