Đã đến thời của robot chở hàng?

Những người đi bộ trên đường sẽ sớm phải quen với việc dùng chung vỉa hè, lề đường với những con robot vận chuyển hàng. Robot mới nhất có tên gọi là Gita, được ra mắt vào đầu tháng 2 bởi Piaggio Fast Forward, một công ty thuộc hãng xe Ý Piaggio. Khoang hành lý của Gita có hình trụ giống như cái trống, được xoay nghiêng một bên. Con robot này được gắn 2 bánh xe có đường kính lớn hơn một chút so với cái trống. Hai chiếc bánh xe giúp con robot lăn tròn một cách trơn tru trên vỉa hè, giữ cho khoang hành lý đứng thẳng, với tốc độ 35 km/h.

Tuy nhiên, thông thường Gita không đi nhanh như thế. Thay vào đó, nó lăn theo tốc độ của một người đi bộ, đi sau người chủ cách 1-2m, “tuân theo lệnh” của một chiếc dây đai điện tử mà người chủ đeo. Dây đai này được kết nối không dây với một chiếc camera lập thể, cho phép Gita ghi lại mọi chi tiết xung quanh trên đường, giúp nó theo đuôi người chủ đi vòng quanh các góc phố hoặc qua các cánh cửa một cách êm xuôi.

Gita có thể chở tới 18kg hàng hóa và đi được khoảng 8 giờ đồng hồ mới phải sạc pin lại. Điều đó khiến Gita trở nên lý tưởng để vận chuyển hàng mua sắm của những người vẫn thích tự mình ghé qua siêu thị thay vì đặt mua qua mạng. Tuy nhiên, Gita có một mục tiêu lớn hơn: phục vụ cho thị trường trực tuyến, sử dụng các camera, bản đồ và các cảm biến siêu âm để tự mình thực hiện việc vận chuyển hàng đến tận nhà người sử dụng.

Piaggo đang đưa vào thử nghiệm hơn 10 robot Gita trong các dự án thí nghiệm trên khắp nước Mỹ, thực hiện những công việc như vận chuyển dụng cụ cho các công nhân, hỗ trợ hành khách đi qua sân bay và hỗ trợ giao nhận.

Không chỉ có Piaggo. Starship Technologies, một công ty Estonia do Ahti Heinla và Janus Friis sáng lập (đây là 2 trong số những người sáng lập phần mềm Skype), cũng có những tham vọng tương tự. Một con robot có kích cỡ như chiếc va li được gắn 6 bánh xe nhỏ, di chuyển với tốc độ 6 km/h và có thể chở được 10kg hàng hóa. Thay vì chạy lăn tăn sau lưng một người, con robot này tự di chuyển xung quanh nhờ vào việc sử dụng các camera và các cảm biến siêu âm. Tuy nhiên, một thiết bị điều khiển từ xa có thể vận hành con robot này để hướng dẫn nó đi qua những con đường nguy hiểm như băng qua đường chẳng hạn.

Starship đã có hàng chục con robot như thế vận chuyển các gói hàng, rau củ quả và thức ăn mang đi cho các khách hàng ở nhiều thành phố châu Âu và cũng có mặt ở Washington DC, một số khu vực ở Thung lũng Silicon. Khi những trở ngại được giải quyết, Starship hy vọng sẽ cung cấp thương mại các dịch vụ giao hàng như thế với giá khoảng 1 USD/lần. Starship cho biết robot của Công ty cho đến nay đã đi hàng chục ngàn km, đã gặp hàng triệu người, nhưng chưa có sự cố nào xảy ra. Mặc dù mỗi con robot hiện yêu cầu phải có một người giám sát, nhưng kế hoạch của Công ty là chỉ cần 1 người sẽ có thể “chăn” cả một “đàn” robot lên tới 100 con qua mạng.

Một vấn đề mà những nhà thiết kế robot đang đối mặt là không giống như trên đường, vốn có những luật lệ giao thông được quy định sẵn, các làn đường phân cách và đèn hiệu giao thông để hướng dẫn các ô tô không người lái, thì các vỉa hè, lề đường chạy dọc theo các con đường đó lại được các nhà nghiên cứu robot gọi là “những môi trường chưa được cơ cấu”. Đó là bởi người ta có thể đi bộ, chạy bộ hoặc lướt ván trượt trên vỉa hè tùy ý. Chưa kể có rất nhiều vật cản như bảng hiệu, rác thải, chó mèo, xe đẩy em bé… mà các robot cần phải tránh.

Chìa khóa để robot có thể lưu thông trên vỉa hè là hiểu được cách mà mọi người dùng khoảng không gian, diện tích dành cho robot, theo Matt Delaney, một kỹ sư nghiên cứu về xe ô tô không người lái và xe thám hiểm mặt trăng. Delaney đang thành lập công ty giao nhận bằng robot có tên là Marble. “Môi trường đi lại cho người đi bộ rất văn hóa. Nếu bạn giám sát, theo dõi người qua lại với nhiều kịch bản mô phỏng thử nghiệm thì một con robot có thể học được những con đường tốt nhất để di chuyển”, ông nói.

Người đi đường sẽ sớm quen với hình ảnh những con robot chở hàng “lon ton” trên vỉa hè. Ảnh: baocungcau.net

Marble chưa cho biết chính xác làm thế nào robot tự thích ứng với những đường phố chạy tốc độ nhanh ở Manhattan hay những ngọn đồi ở San Francisco, trong khi các vỉa hè cũng đang bắt đầu xuất hiện nhiều robot tương tự của các hãng đối thủ.

Dispatch, chẳng hạn, đang thử nghiệm robot “Carry” 3 bánh, có phần giống như thùng làm lạnh bia dùng để đi picnic, được gắn thêm những bánh xe để có thể di chuyển trên đường. Những con robot Carry này đang có mặt ở 2 cơ sở của Trường Đại học California. Cũng có một công ty mới thành lập khác tên là Robby đang nghiên cứu phát triển loại robot giao nhận. 

Đối với một số người, những con robot giao nhận có thể khiến họ cảm thấy phiền hà, nhưng với ưu điểm như trọng lượng nhẹ, di chuyển chậm, những con robot của Piaggio, Starship và một số công ty khác đã xóa tan được nỗi lo ngại về an toàn giao thông như thường gặp ở xe ô tô không người lái (nặng và di chuyển nhanh) và những máy bay không người lái, còn gọi là drone (có thể từ trên bầu trời sa xuống đầu người đi đường và cũng có thể tạo ra những tiếng ồn khó chịu).

Chính vì những ưu điểm này, mà các robot vận chuyển hàng không bị ràng buộc về các quy định như drone hay xe ô tô không người lái. Starship đã thành công trong việc tranh thủ được sự ủng hộ của một số cơ quan chính phủ Mỹ, khi bật đèn xanh cho Công ty thực hiện giao hàng bằng robot. Starship cũng nhận thấy hầu hết các thành phố đều mở rộng cánh cửa chào đón những con robot giao hàng. Bởi lẽ, chúng có thể giảm được ô nhiễm và nạn kẹt xe bằng cách đưa những chiếc xe tải chở hàng ra khỏi đường phố, gia tăng mức độ tiện lợi và giảm được chi phí. Và chúng còn có một lợi thế khác: Khi giao hàng đến tận cửa nhà bạn, chúng không mong đợi sẽ được boa.

Khánh Đoan 

Nguồn The Economist