Vì sao Trung Quốc yêu cầu các ngân hàng ngưng giao dịch với Triều Tiên?

Đây là bằng chứng cho thấy Chủ tịch Tập Cận Bình cuối cùng đã hành động để chấn chỉnh đồng minh của mình.

Trump cho biết trong cuộc họp với các vị lãnh đạo Nhật Bản và Hàn Quốc: "Tôi muốn cảm ơn Chủ tịch Tập của Trung Quốc vì động thái rất táo bạo mà ông đã làm hôm nay. Đó là một động thái bất ngờ và chúng tôi đánh giá cao nó."

Việc cả Trung Quốc và Mỹ đồng loạt đóng băng hoạt động ngân hàng với Triều Tiên đến sau các biện pháp trừng phạt của Liên hợp quốc.

Ông Yang Xiyu, cựu cán bộ đàm phán  của Trung Quốc trong các cuộc đàm phán sáu bên về chương trình hạt nhân của Triều Tiên - vốn đã đổ bể vào năm 2009, cho biết: "Tất cả các biện pháp trừng phạt kinh tế của Trung Quốc nhằm vào Triều Tiên đều thuộc khuôn khổ  Liên Hợp Quốc và không có hành động đơn phương nào của Chính phủ Trung Quốc. "

Trump cho rằng hành động của Trung Quốc để đáp lại bài phát biểu của ông tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc (UN) hồi đầu tuần này, trong đó ông nói rằng Mỹ sẽ " tiêu diệt " Triều Tiên để tự vệ. Ngài Tổng thống đã phát biểu như vậy tại một bữa ăn trưa với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in ngay sau khi Reuters công bố báo cáo về động thái gần đây của ngân hàng trung ương Trung Quốc.

Một động thái đã được dự báo từ trước

Tuy nhiên, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc chỉ giải thích hướng dẫn mà mà cơ quan này đã công bố vào ngày 11/9, yêu cầu các ngân hàng và các tổ chức tài chính khác phong tỏa các tài khoản (liên quan tới Triều Tiên) sau khi Hội đồng Bảo an LHQ đã áp dụng các biện pháp trừng phạt vào ngày 5/8 vì nước này tiến hành các cuộc thử nghiệm tên lửa  đạn đạo liên lục địa, có khả năng có thể tiếp cận với lục địa Mỹ.

Chen Shujin, một nhà phân tích tài chính tại Công ty Chứng khoán Huatai, cho biết : "Ngân hàng Trung ương Trung Quốc đã tăng cường các biện pháp trừng phạt đối với các nước như Triều Tiên kể từ năm ngoái và chính các ngân hàng tại Đại lục cũng không muốn làm ăn với nước này."

Khi được hỏi về bình luận của Trump vào hôm 22/9, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Lu Kang, cho biết: "Theo tôi biết, tình hình mà bạn đã mô tả không phù hợp với thực tế." và ông này cũng không đưa ra lời giải thích nào nhưng nói thêm, "về nguyên tắc, Trung Quốc luôn tuận thủ các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và hoàn thành trách nhiệm của chúng tôi. "

Chặn dòng chảy nhiên liệu, tiền mặt với Triều Tiên

Chính quyền Trump đã buộc ông Tập phải hành động bằng cách đe dọa mở rộng các biện pháp trừng phạt đơn phương, nếu Trung Quốc không ngăn chặn dòng chảy nhiên liệu, tiền và các nguồn lực khác qua biên giới Triều Tiên. Trung Quốc ủng hộ hành động của LHQ, nhưng nước này cũng phản đối bất kì các biện pháp mạnh có thể khiến chính quyền ông Kim Jong Un sụp đổ hoặc tạo ra sự bất ổn trên biên giới của nó.

Trong bài phát biểu của mình, Trump bày tỏ thái độ giận dữ rằng một số quốc gia, dù không nêu tên cụ thể,  sẽ "trang bị, cung cấp và hỗ trợ tài chính cho một quốc gia đe doạ thế giới bằng vũ khí hạt nhân".

Lời tán dương của ông Trump đến vào thời điểm hữu ích cho ông Tập, người đang cố gắng giảm bớt những tranh chấp về thương mại và an ninh với Mỹ trước đại hội đảng sắp tới. Cả hai bên mong muốn những cuộc đàm phán thương thành công vào tháng 11 sẽ thành công, khi ông Trump sẽ tới thăm Trung Quốc.

Bonnie Glaser, cố vấn cao cấp của châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, cho biết nỗ lực của Trung Quốc trong việc thực hiện các biện pháp trừng phạt cho thấy họ sẵn sàng trừng phạt Triều Tiên vì vi phạm luật pháp quốc tế.

Bà nói: "Có vẻ Bắc Kinh đang ra soát các chính sách của mình đối với Bình Nhưỡng. Trung Quốc đã chỉ thị cho các ngân hàng chấm dứt các giao dịch với Triều Tiên như để thể hiện một lập trường cứng rắn hơn".

Vào hôm qua, Ông Christopher Hill, cựu đại sứ Mỹ tại Hàn Quốc và là nhà đàm phán chương trình hạt nhân của Triều Tiên, nói rằng động thái gây sức ép lên chính quyền của ông Kim Jong Un có thể phản ánh mối lo ngại rằng hành động của ông này sẽ gây ra sự bất ổn, chứ không phải là do áp lực của Mỹ.

Ông nói với đài truyền thanh Đài phát thanh Hong Kong rằng Trung Quốc dường như đang rất giận dữ với những gì ông Kim đã làm gần đây.

Bá Ước

Nguồn Bloomberg