Người kế nghiệp danh trà Tiến Đạt

Lẽ ra chúng tôi đã không có buổi gặp gỡ Trần Minh Trang tại Royal Tea House (một cửa hiệu của trà Tiến Đạt), bởi đơn giản chị ngại lên báo. Điều này được minh chứng bằng việc kể từ ngày đăng quang, chị không làm tốn nhiều giấy mực của báo chí. Trên Google cũng chỉ lưu lại vài thông tin kèm lời nhận xét ngắn của một chuyên gia trang điểm: “Ngoài Trần Hà Anh, tôi chỉ duy nhất bắt gặp vẻ quyết đoán trong đôi mắt của Hoa hậu Thời trang 1991, Trần Minh Trang”.

Sự quyết đoán được chứng minh bằng việc chị từ bỏ vị trí Giám đốc Marketing tại Philips Electronics ở Mỹ để quay về Việt Nam?

Có nhiều điều đã tác động đến quyết định này, nhưng trước hết là tôi muốn thay đổi môi trường. Tôi đã học tập và làm việc ở nước ngoài quá lâu, cứ sáng đi làm, tối mịt mới về, rồi phải cơm nước… Hầu như tôi không có thời gian cho riêng mình, không kịp nhìn lại những gì đã xảy ra. Tôi tin những ai ở nước ngoài, từng sinh ra và lớn lên tại Việt Nam đều có cảm giác như vậy. Có thể khi trở về, tôi phải làm nhiều việc hơn, làm nhiều giờ hơn (hiện chị giữ chức Phó Giám đốc Công ty Quadrille & Vera và Giám đốc Công ty Trà Tiến Đạt), nhưng vẫn thấy thoải mái hơn rất nhiều. Trước đây, tôi rất sợ phải thay đổi nhưng đời người luôn có những giai đoạn, đến một lúc nào đó mình sẽ bước sang những ngã rẽ khác. Cũng giống như cùng một vấn đề, nhưng khi còn trẻ mình xử lý khác, khi từng trải sẽ khác.

Vậy có quyết định nào hồi tuổi trẻ khiến chị phải hối tiếc?

Tôi thuộc típ người tự trọng cao, nếu không muốn nói là có cái tôi không nhỏ. Tôi từng nghĩ mình có thể làm được mọi việc nhờ sự tự tin và nhiệt huyết của tuổi trẻ. Nhưng cuộc sống đã cho tôi trải nghiệm rằng, có những điều bạn rất muốn hoàn thành, nhưng rõ ràng lại nằm ngoài tầm với. Khi đó, chỉ có thể nói “sẽ cố gắng hết sức”. Đó là lúc biến cái tôi trở nên hợp lý hơn. Có những quyết định mà khi nhìn lại, tôi thấy mình sai. Nếu được chọn lại, tôi sẽ làm khác nhưng khi đã làm thì không bao giờ hối tiếc.

Đã có những cư xử nào chị cho là không đúng?

Đó là lúc làm việc ở Philips. Tính của tôi rất nóng, điều này dễ đưa đến cư xử không hay. Đặc biệt là khi bạn đối diện với một người sếp chỉ quản lý ở tầm bao quát, không nắm rõ chi tiết vấn đề. Điều này khiến tôi nổi cáu và lần đầu tiên trong đời, tôi đã không kiểm soát được hành động của mình. Tôi cởi phăng áo blouse, quăng trước mặt ông ấy và bảo nếu làm việc kiểu này sẽ không làm nữa. Sau đó, tôi trở ra bàn làm việc và ngẫm lại “Phụ nữ ai lại làm vậy bao giờ”. Cảm giác lo lắng bị đuổi việc xuất hiện vì dù sao, tại Mỹ, công việc là cuộc sống, là vấn đề rất lớn với mỗi cá nhân, nhưng tôi đã không chịu nhịn.

Nên chị đã xin lỗi ông ấy?

Không! Tôi biết là mình đã xử sự quá đáng nhưng lý lẽ tôi đưa ra không sai. Dù rất cần công việc nhưng tôi có cách làm riêng và trên hết, tôi không phải là người vô dụng đối với công ty. Sau đó, sếp đã đến làm lành với tôi, tất nhiên, tôi cũng phải thừa nhận cái sai trong cách xử sự của mình. Điều mà tôi học được ở ông ấy là sự rõ ràng trong mọi việc, sếp là sếp, công việc là công việc, không phải sếp bao giờ cũng đúng. Tất cả mọi người đều được tôn trọng, không phải vì là quản lý nên anh được tôn trọng, còn nhân viên thì không.

Chị nói rằng mình không phải là người vô dụng ở Philips?

Sự quyết đoán, kinh nghiệm và hiểu biết cặn kẽ những điều mình làm sẽ hỗ trợ bạn rất nhiều trong công việc, đặc biệt là khi thương lượng hợp đồng với đối tác. Dù sao, người ta vẫn thích người đại diện đàm phán có khả năng quyết định nhanh, hơn là người lúc nào cũng cần thời gian suy nghĩ, xem xét rồi mới quyết định. Vì trong kinh doanh, ai cũng muốn nắm bắt cơ hội. Hơn nữa, tôi cho rằng, mình được đánh giá cao là do mang về nguồn hàng có giá thành và chất lượng tốt cho Công ty. Tại Mỹ, các doanh nghiệp sẽ ước lượng số hàng hóa trong kho để kê khai thuế. Việc kê khai này dựa trên giá thị trường của món hàng. Lúc đó, tôi đã tìm ra nguồn hàng có mức giá thấp hơn giá thị trường 10 lần.

Nhiều người cho rằng, người châu Á sẽ rất khó có cơ hội phát triển tại Mỹ, nhưng theo tôi, trong công việc, năng lực mới là điều quan trọng.

Chị đã bắt đầu lại với công việc tiếp quản gia tài của gia đình như thế nào?

Khi về lại Việt Nam (năm 2008), tôi nhận thấy bố mẹ đã lớn tuổi, trong khi đó, chế biến trà là nghề đã gắn bó với gia đình, là tâm huyết của bố mẹ. Hơn nửa, đây còn là lĩnh vực kinh doanh tốt nên tôi và một số anh chị em trong nhà đã ngồi lại để tìm hướng đi mới cho thương hiệu trà Tiến Đạt.

Dù chưa từng kinh doanh ngành này nhưng tôi đã lớn lên nhờ cây trà nên ít nhiều cũng hiểu nó. Tuy nhiên, tôi đã phải học thêm từ chị hai, người đã sống cùng trà mấy chục năm và từ các chuyên gia về cách thưởng thức cũng như ý nghĩa của các loại trà. Thật ra, thưởng thức trà cũng giống như cuộc sống của mình, càng trải nghiệm thì càng dễ nhận biết được nhiều chuyện.

Trong thời gian tới, chị có dự định đánh mạnh vào thị trường nội địa?

Về lâu dài, chúng tôi sẽ nâng cao tỉ lệ tiêu thụ tại Việt Nam. Còn hiện tại, bên cạnh các đối tác từ Trung Quốc, Mỹ, châu Âu, chúng tôi đang đàm phán với các đối tác khác. Tuy nhiên, về cơ cấu sản phẩm, để tạo được thế cạnh tranh tốt ở thị trường trong và ngoài nước, Tiến Đạt đã tạo thêm nhiều chủng loại trà như trà lài, thiết quan âm, Đông phương mỹ nhân trà... thay vì chỉ duy nhất trà ôlong như trước. Trên thực tế, các nhà nhập khẩu (đa phần là người Hoa) rất am hiểu về trà nên họ đòi hỏi ở sản phẩm không chỉ có chất lượng cao mà cách làm thương hiệu cũng phải tốt. Do đó, tôi cho rằng, phải làm mới hình ảnh thương hiệu của gia đình và phải làm thật sự khác biệt. Vừa qua, chúng tôi đã xây hai showroom trà với phong cách Tây ngay tại TP.HCM. Đối với tôi, thưởng thức trà là một nghệ thuật, mà đã là nghệ thuật thì sẽ dành cho tất cả chứ không riêng gì người đứng tuổi, nên chúng tôi sẽ không áp dụng mô hình kinh doanh cũ nữa.