Đối thủ "nặng ký" nào của Ấn Độ trong cuộc đua trở thành trung tâm sản xuất?

Ấn Độ muốn trở thành nhà sản xuất hàng đầu châu Á khi các công ty dần chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc, nhưng theo CNBC, trước tiên họ cần giảm thuế và nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng nếu muốn "soán ngôi" Việt Nam.

Trong bối cảnh quan hệ thương mại Mỹ Trung ngày càng leo thang, chính quyền Tổng thống Biden đã khuyến khích các công ty Mỹ chuyển hoạt động sản xuất công nghệ và điện tử ra khỏi Trung Quốc và sang các nước thân thiện hơn, đặc biệt là Việt Nam và Ấn Độ ở châu khu vực Á - Thái Bình Dương.

Việt Nam khởi đầu thuận lợi

Ấn Độ và Việt Nam là những điểm đặt cơ sở sản xuất hấp dẫn đối với các nhà đầu tư và công ty nước ngoài, một phần do chi phí lao động thấp. Tuy nhiên, giữa hai nước, Việt Nam vẫn dẫn đầu với kim ngạch xuất khẩu năm 2023 đạt tổng cộng 96,99 tỉ USD, so với 75,65 tỉ USD của Ấn Độ.

“Việt Nam được biết đến với khả năng sản xuất thiết bị điện tử.", ông Samir Kapadia, Giám đốc điều hành của India Index và Vogel Group cho biết, Ấn Độ mới tham gia vào cuộc chơi nên Việt Nam đang có lợi thế cạnh tranh hơn.

Trong khi mối quan hệ giữa Ấn Độ với Mỹ ngày càng được thắt chặt, đặc biệt là sau chuyến thăm cấp nhà nước tới Nhà Trắng của Thủ tướng Narendra Modi vào tháng 6, Việt Nam đã có thỏa thuận thương mại và đầu tư với Washington từ năm 2007.

Ông Nari Viswanathan, Giám đốc cấp cao về chiến lược chuỗi cung ứng tại công ty phần mềm Coupa, cho biết: “Việt Nam chiếm thế thượng phong khi nói đến nền kinh tế có quy mô sản xuất”. 

Ông Viswanathan lưu ý: Các lĩnh vực đòi hỏi nhiều lao động thủ công và có tỉ suất lợi nhuận thấp như sản xuất hàng may mặc sẽ không tạo được động lực cho Ấn Độ.

Trong làn sóng di dời của các công ty nước ngoài, Ấn Độ hiện là điểm đến lý tưởng của các gã khổng lồ công nghệ Mỹ. Theo Financial Times, vào tháng 12, Apple nói với các nhà cung cấp linh kiện rằng họ sẽ lấy nguồn pin từ các nhà máy ở Ấn Độ cho chiếc iPhone 16 sắp ra mắt. Công ty đã cân nhắc việc mở rộng hoạt động ở Ấn Độ kể từ năm 2016, khi CEO Tim Cook đến thăm Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi.  Google cũng dự kiến ​​bắt đầu sản xuất điện thoại Pixel ở Ấn Độ vào quý II năm nay.

Thuế nhập khẩu vẫn ở mức cao

Một trở ngại đối với tham vọng trở thành trung tâm sản xuất của Ấn Độ là thuế nhập khẩu 10% đối với mảng công nghệ thông tin và truyền thông. Theo ông Andy Ho, Giám đốc Đầu tư của VinaCapital, mức này cao hơn thuế nhập khẩu trung bình 5% của Việt Nam.

Thuế nhập khẩu của Ấn Độ nhằm bảo vệ các nhà sản xuất trong nước, nhưng việc giảm thuế này sẽ là một phần trong nỗ lực của chính phủ nhằm thu hút các công ty nước ngoài sản xuất hàng hóa trong nước.

Ông Kapadia nói thêm: “Năm 2024 sẽ là năm Thủ tướng Modi dỡ bỏ nhiều mức thuế, nhưng ông ấy sẽ thực hiện điều đó tập trung vào từng ngành chứ không phải theo từng quốc gia”. 

Ví dụ, Ấn Độ vào tháng 1 đã giảm thuế nhập khẩu đối với một số bộ phận kim loại và nhựa được sử dụng trong sản xuất điện thoại di động từ 15% xuống 10%. Điều đó mang lại lợi ích cho các công ty như Apple và Dixon Technologies, nhà sản xuất điện thoại cho Xiaomi, Samsung và Motorola.

Theo bài đăng trên LinkedIn của Pankaj Mahindroo, Chủ tịch Hiệp hội Điện tử và Di động Ấn Độ, xuất khẩu đồ điện tử của Ấn Độ sang Mỹ đạt 6,6 tỉ USD từ tháng 1 đến tháng 9 năm ngoái, so với 2,6 tỉ USD cùng kỳ năm 2022.

Nhưng ông Ho của VinaCapital cảnh báo rằng việc giảm thuế nhập khẩu “không phải là lợi thế bền vững trong việc thu hút đầu tư FDI về lâu dài”.

“Điều mà các nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng quan tâm hơn là các vấn đề về kinh doanh dễ dàng, đặc biệt là tính linh hoạt trong việc thuê và sa thải công nhân hơn là thuế và thuế quan. Đây là nguồn lợi thế lâu dài chính của Việt Nam so với Ấn Độ”, ông Ho nói.

Hiệu quả là chìa khóa

Mặc dù Ấn Độ muốn trở thành một nền kinh tế phát triển vào năm 2047 nhưng cơ sở hạ tầng của nước này vẫn còn thiếu sót, dẫn đến thời gian vận chuyển và giao hàng bằng đường bộ kéo dài.

Ông Aghi cho biết: “Một con tàu ở Singapore có thể được dỡ hàng trong 8 giờ và được đưa lên xe tải đến các nhà máy tiềm năng, nhưng con tàu tương tự ở Ấn Độ sẽ bị mắc kẹt trong một nhà kho hải quan trong nhiều ngày”.

Ông nói thêm: “Trung Quốc có thể đi trước Ấn Độ 10 ​​năm về cơ sở hạ tầng, vì vậy nước này cần nỗ lực hơn nữa để đảm bảo cơ sở hạ tầng tiếp tục được xây dựng”.

Ấn Độ dự kiến sẽ chi 2,55 nghìn tỉ rupee (30,7 tỉ USD) để cải thiện hệ thống đường sắt.

Có thể bạn quan tâm:

"Mua sắm trả thù" sẽ là bình thường mới của người tiêu dùng?

Nguồn CNBC