Điểm hẹn mới của hòa nhạc phim

Từ đầu năm 2025 đã nở rộ các chương trình hòa nhạc phim. Mở đầu bằng Live in Cinema 2025 - Soul Live Project, tiếp nối thành công các mùa trước, phiên bản 2025 có chủ đề “Women in Film” - tôn vinh âm nhạc trong các bộ phim về phụ nữ và do phụ nữ đạo diễn. Dàn nhạc sống kết hợp hình ảnh từ các phim như Little Women, Portrait of A Lady on Fire, Tấm Cám: Chuyện Chưa Kể... “Chúng tôi muốn kết nối giá trị âm nhạc - điện ảnh - nữ quyền trong một không gian nghệ thuật hiện đại”, nhạc sĩ Thanh Bùi, nhà sáng lập Soul Live Project, cho hay. 

Trong vài năm gần đây, các sự kiện như Live in Cinema, Movie Soundtrack Concert, Symphony of The Soul, Studio Ghibli in Concert, The Best of Hans Zimmer & John Williams hay chuỗi chương trình của Dàn nhạc Giao hưởng Mặt Trời (SSO) cũng đã ghi nhận lượng khán giả tăng mạnh.

Đạo diễn - nhạc trưởng Trần Nhật Minh, người gắn bó với nhiều chương trình giao hưởng phim, nhận định: “Khán giả đến với hòa nhạc phim rất đa dạng, từ những người yêu nhạc cổ điển đến người thích điện ảnh hay thậm chí chỉ vì họ muốn sống lại cảm xúc từ một bộ phim mình yêu thích. Điều này tạo nên một lớp khán giả mới cho âm nhạc bác học, vốn trước đây khá kén người nghe. Khán giả hôm nay muốn nhiều hơn là giải trí - họ muốn trải nghiệm”. 

Theo đạo diễn Nguyễn Nhật Duy, người từng tổ chức chuỗi hòa nhạc phim Soundtrack Concert Series, các show hòa nhạc phim chất lượng tốt hiện có thể bán được 1.000-2.000 vé/show, với giá 400.000 đồng đến hơn 1 triệu đồng. “Nếu tổ chức bài bản, khán giả sẵn sàng chi trả vì đây là loại hình giải trí có chiều sâu. Nhiều nhà tài trợ văn hóa như các hãng phim, thương hiệu quốc tế cũng rất quan tâm vì hình ảnh gắn với điện ảnh có tính lan tỏa cao”, ông nói. Một số đơn vị như Soul Music & Performing Arts Academy (SMPAA), Nhà hát Giao hưởng Nhạc Vũ Kịch TP.HCM (HBSO), hoặc Dàn nhạc SSO cũng đã bước đầu hợp tác với đối tác nước ngoài hoặc được tài trợ bởi các thương hiệu lớn như Toyota, HSBC, L’Espace…

Dù tiềm năng thị trường là có thật, nhưng theo nhạc trưởng Lê Phi Phi, việc tổ chức hòa nhạc phim tại Việt Nam vẫn đối mặt một số khó khăn: “Phòng hòa nhạc đạt chuẩn về âm thanh, ánh sáng hay khả năng trình diễn trực tiếp kết hợp chiếu phim vẫn còn ít. Việc xin bản quyền phát lại hình ảnh hoặc nhạc phim quốc tế cũng khá phức tạp”. Đạo diễn âm nhạc Đỗ Kiên Cường cũng cho hay: “Khán giả Việt chưa có thói quen xem phim trên sân khấu lớn kèm nhạc sống. Cần có những chương trình thật hay để tạo thói quen tiêu dùng văn hóa mới”. 

Xét ở góc độ đầu tư kinh doanh, các chương trình nhạc phim tại Việt Nam hiện nay dù đã có lượng khán giả riêng nhưng chưa đủ đại chúng để sinh lời lớn. Khó khăn tài chính thường đến từ phí bản quyền quốc tế, chi phí vận hành lớn (âm thanh, ánh sáng, dàn nhạc đông người...). Đơn vị có lời thường chọn quy mô nhỏ, vé vừa tầm (700.000 đồng đến 1,2 triệu đồng). Nhiều chương trình là phi lợi nhuận, hòa vốn hoặc lỗ nhẹ để tạo thương hiệu hoặc quảng bá văn hóa.

Một ví dụ là Concert “Hans Zimmer - Symphonic Medley” (bản tribute) do Saigon Philharmonic Orchestra và đối tác Hàn Quốc tổ chức tại Nhà hát Hòa Bình vào tháng 6/2025, trình diễn nhạc phim Inception, Interstellar, The Lion King, Gladiator… Tỉ lệ lấp đầy 70% sức chứa 1.700 ghế, giá vé 800.000 đồng đến 2,5 triệu đồng, doanh thu trên 2 tỉ đồng nhưng hòa vốn do chi phí bản quyền tribute quốc tế cao, dàn nhạc lớn 50 người, không tài trợ từ thương hiệu. 

Tương tự, Ghibli Music Night - đêm nhạc phim hoạt hình Nhật - tổ chức vào tháng 3 năm nay tại Soul Live Project Complex, TP.HCM với 3 suất diễn, mỗi suất 300 ghế, giá vé 700.000 đồng đến 1,2 triệu đồng, doanh thu 900 triệu đồng, lợi nhuận ròng trên 150 triệu đồng, sau khi trừ các chi phí địa điểm, dàn nhạc, giấy phép nhạc quốc tế, marketing. Đây được đánh giá là chương trình có lời nhẹ, do nội dung ăn khách và quy mô nhỏ.

Trong khi đó, tại một số nước châu Á, hòa nhạc phim có thể thu lãi nếu tên tuổi đủ lớn, nhưng rủi ro cao ở thị trường thứ cấp. Như Joe Hisaishi Symphonic Concert: Music From Studio Ghibli do Studio Ghibli và Harmony Music Japan tổ chức vào năm 2024 tại Tokyo, Seoul, Hong Kong, Singapore, Bangkok.... có giá vé 80-250 USD, khán phòng có sức chứa 2.000-3.000 ghế/đêm, thường cháy vé trong 24 giờ. Chương trình này có chi phí sản xuất ước tính từ 400.000-600.000 USD mỗi suất diễn (gồm bản quyền, dàn nhạc, thiết kế ánh sáng, hậu cần, di chuyển quốc tế), doanh thu trung bình 400.000-700.000 USD/đêm, có lãi tốt tại Tokyo, Singapore, Hong Kong (tỉ lệ lấp đầy gần 100%) nhưng hòa vốn hoặc lỗ nhẹ tại Seoul và Bangkok (do thị trường nhỏ, giá vé cao khó tiêu thụ). 

Còn tại Âu - Mỹ, hệ thống sản xuất hòa nhạc phim đã đạt tầm ngành công nghiệp, sinh lời mạnh, đặc biệt với thương hiệu quốc tế như Hans Zimmer. Chẳng hạn, Hans Zimmer Live - World Tour 2023-2025 được tổ chức tại các nhà hát lớn châu Âu, Mỹ, Úc, thường là sân vận động cỡ 8.000-15.000 ghế, giá vé 50-250 USD (cao nhất ở Paris và London lên tới 450 USD), doanh thu mỗi đêm trung bình 1,5-2,5 triệu USD tại các thành phố lớn như London, Berlin, New York. Lợi nhuận ròng do Billboard Boxscore và Pollstar ước tính từ 200.000-700.000 USD mỗi đêm. Tổng tour ước đạt doanh thu trên 100 triệu USD. 

Sự kết hợp giữa âm nhạc và điện ảnh không chỉ mang lại cảm xúc mà còn làm phong phú thêm đời sống nghệ thuật đô thị tại Việt Nam. Trong dài hạn, theo nhạc sĩ Thanh Bùi, mô hình hòa nhạc phim hoàn toàn có thể trở thành “sản phẩm nghệ thuật văn hóa có thương hiệu” và xuất khẩu sang các nước lân cận: “Nếu làm tốt, hòa nhạc phim có thể là điểm đến của khách du lịch, như một phần trong trải nghiệm nghệ thuật địa phương, không khác gì những gì nhà hát Broadway hay Royal Albert Hall đang làm”. 

Hòa nhạc phim không chỉ là sự kết đôi ngẫu hứng giữa 2 loại hình nghệ thuật. Đó là nơi nghệ thuật vượt qua giới hạn thể loại, đến gần công chúng bằng cảm xúc quen thuộc. Và trong thời đại mà khán giả luôn khao khát trải nghiệm mới, các chương trình như vậy đang mở ra một thị trường giàu tiềm năng, vừa nghệ thuật, vừa thị trường, đúng như tinh thần của một nền công nghiệp sáng tạo hiện đại. 

Có thể bạn quan tâm 

Người vẽ thiên nhiên hoang dã