Trung tâm tài chính và làn sóng đổi mới sáng tạo

Kinh nghiệm từ các trung tâm tài chính toàn cầu cho thấy trung tâm tài chính có thể đóng vai trò là chất xúc tác cho đổi mới sáng tạo. Những trung tâm này mang lại môi trường thử nghiệm an toàn cho các công nghệ mới, thu hút đầu tư và kết nối nhân tài trong nhiều lĩnh vực. Nhưng thành công không tự nhiên mà có. Nó đòi hỏi nền tảng pháp lý rõ ràng, chính sách dài hạn ổn định và một hệ sinh thái, nơi 2 khu vực công - tư đồng hành chặt chẽ. 

Minh bạch: Xây dựng niềm tin thông qua các quy định rõ ràng. Năm 2016, Cơ quan Quản lý Tài chính Vương quốc Anh (FCA) đã triển khai khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) đầu tiên trên thế giới. Đây là không gian an toàn cho các công ty fintech thử nghiệm sản phẩm mới với khách hàng thực tế dưới sự giám sát của cơ quan quản lý.

Hiệu quả có thể thấy ngay tức thì. Các startup nắm rõ các quy định, cơ quan quản lý có thêm thông tin chuyên sâu về công nghệ mới và nhà đầu tư cũng tự tin hơn khi rót vốn vào những ý tưởng chưa qua kiểm chứng. Kể từ đó đến nay đã có hơn 1.000 công ty tham gia cơ chế này. Mô hình này hiện đã được nhân rộng trên toàn thế giới, một minh chứng cho thấy tốc độ đổi mới, sáng tạo sẽ gia tăng khi có các quy định rõ ràng. Nếu Việt Nam cũng áp dụng hướng thử nghiệm tương tự, đây sẽ là thông điệp mạnh mẽ gửi tới cộng đồng đổi mới, sáng tạo lẫn các nhà đầu tư: thử nghiệm được khuyến khích, nhưng trong khuôn khổ pháp lý an toàn và ổn định.

Nhất quán: Xây dựng niềm tin theo thời gian. Tính nhất quán đảm bảo họ có thể mở rộng quy mô. Singapore đã chứng minh điều này thông qua dự án Guardian, được Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) khởi động vào năm 2022. Sáng kiến này thử nghiệm việc token hóa trên thị trường vốn thông qua một loạt chương trình thí điểm có kiểm soát. Dự án Guardian quan trọng bởi đây không phải là một thử nghiệm đơn lẻ. Hằng năm, MAS duy trì và mở rộng các chương trình thí điểm, tinh chỉnh các tiêu chuẩn trong nhiều lĩnh vực như thanh toán, lưu ký và tài sản số. Cách tiếp cận ổn định và theo giai đoạn này đã giúp tạo dựng niềm tin: cộng đồng đổi mới, sáng tạo hiểu rằng nỗ lực của họ sẽ không biến mất sau một lần thử nghiệm và các nhà đầu tư thấy rằng thị trường mới có thể phát triển theo hướng có kiểm soát và đáng tin cậy.

Việt Nam có thể học hỏi từ đó và lồng ghép yếu tố ổn định vào lộ trình xây dựng trung tâm tài chính quốc tế của mình. Sự nhất quán trong quy định và chính sách sẽ là chìa khóa đảm bảo rằng đổi mới, sáng tạo không chỉ là một tia lửa nhất thời, mà chính là động lực tăng trưởng bền vững.

Hợp tác: Xây dựng hệ sinh thái thay vì các “ốc đảo”. Đổi mới, sáng tạo chỉ có thể phát triển mạnh mẽ trong một hệ sinh thái. Hong Kong đã chứng minh được tác động của điều này thông qua các Cyberport, các công viên khoa học và công nghệ, nơi quy tụ những startup, tập đoàn công nghệ toàn cầu, nhà đầu tư và ngân hàng trong một không gian chung. Các trung tâm này cung cấp vốn, cố vấn chuyên môn và các chương trình vườn ươm cho phép ý tưởng nhanh chóng được triển khai rộng khắp.

Cân bằng giữa đổi mới và ổn định. Đây chính là sự cân bằng mà Việt Nam cần hướng tới: một trung tâm tài chính khuyến khích thử nghiệm nhưng vẫn đảm bảo các tiêu chuẩn vững chắc. Hệ thống pháp lý phù hợp bao gồm các quy định tham gia rõ ràng, cơ chế quản lý tinh gọn và linh hoạt, đồng thời tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế sẽ tạo ra một môi trường, nơi nhà đầu tư hiểu rõ vị trí của họ và cộng đồng đổi mới, sáng tạo biết làm sao để doanh nghiệp tăng trưởng.

Tầm quan trọng của các tiêu chuẩn quốc tế. Tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế là điều đặc biệt quan trọng. Đây là thông điệp gửi đến các nhà đầu tư toàn cầu rằng trung tâm tài chính quốc tế của Việt Nam được xây dựng trên những thông lệ tốt nhất, đồng thời tạo sự tương thích xuyên biên giới trong các lĩnh vực như thanh toán, thị trường vốn và tài sản số. Các tiêu chuẩn quốc tế cũng giúp dễ dàng thu hút nhân tài trên toàn cầu, khi các chuyên gia và tổ chức có thể vận hành theo những quy tắc quen thuộc.

Đối với Việt Nam, việc áp dụng khung pháp lý được công nhận toàn cầu trong các lĩnh vực như phòng chống rửa tiền, an ninh mạng và bảo vệ dữ liệu là điều thiết yếu. Điều này cũng sẽ giúp thu hút các công ty, nhà đầu tư đa quốc gia và những người tìm kiếm lòng tin và sự ổn định.

Xây dựng nền tảng cho nhân tài và sự phát triển. Một trung tâm tài chính quốc tế không thể phát triển mạnh mẽ nếu thiếu vắng nguồn nhân lực. Việt Nam cần đầu tư vào giáo dục, đào tạo và phát triển nghề nghiệp để tạo dựng kỹ năng trong các lĩnh vực như phân tích dữ liệu, an ninh mạng, quản trị rủi ro và kỹ thuật tài chính. Việc hợp tác cùng các trường đại học, cơ quan chuyên nghiệp và các vườn ươm sẽ giúp phát triển thế hệ lãnh đạo fintech tương lai.

Việc thu hút các chuyên gia quốc tế cũng rất quan trọng. Những trung tâm tài chính quốc tế như Dubai đã áp dụng thành công các loại thị thực mới nhằm thu hút lao động có tay nghề. Họ xếp hạng cao về các chỉ số cạnh tranh nhân tài toàn cầu. Việt Nam có thể cân nhắc các bước tương tự để đảm bảo rằng trung tâm tài chính quốc tế không chỉ là một cứ điểm tài chính, mà còn là một nơi thu hút nhân tài quốc tế.

Có thể bạn quan tâm 

Việt Nam vẫn còn nhiều dư địa để kích thích tăng trưởng