Đầu tư lấy ngắn nuôi dài

Trước khi giảm về dưới mệnh giá, cổ phiếu HBC của Tập đoàn Xây dựng Hòa Bình từng là một trong những biểu tượng của ngành xây dựng Việt Nam. Tương tự, trước khi bị hạn chế giao dịch, LTG của Tập đoàn Lộc Trời từng là biểu tượng của ngành gạo Việt Nam.

Và trước khi chứng kiến sự tăng trưởng, nhà đầu tư cũng không ít lần trải qua nỗi đau khi thị trường gặp phải những cú sốc. Đơn cử trong phiên giao dịch ngày 3/4/2025 thị trường chứng khoán Việt Nam đã có phiên giảm kỷ lục gần 88 điểm, nhà đầu tư hoảng loạn bán tháo và cũng là lần đầu VN-Index giảm sàn.

Liệu rằng trong bối cảnh nhiều biến động, việc đầu tư dài hạn ở thị trường Việt Nam có thực sự mang lại hiệu quả? Rất nhiều nghiên cứu trên thế giới và tại Việt Nam đã chứng minh, đầu tư dài hạn sẽ mang lại kết quả tốt hơn giao dịch ngắn hạn trên thị trường chứng khoán. Bên cạnh các khoản phí, thuế giao dịch, một trong những lý do chính là giá cổ phiếu trong ngắn hạn thường xuyên bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố không thể lường trước.

Chia sẻ với NCĐT, ông Đinh Đức Minh, Giám đốc Đầu tư Cấp cao VinaCapital, cho rằng có thể dự báo được triển vọng kinh doanh dài hạn của một doanh nghiệp, tính toán ra giá cổ phiếu hiện tại ở mức rẻ hay đắt so với triển vọng đó với một mức độ tin cậy tương đối cao, từ đó có thể ra được quyết định đầu tư. Ngoài ra, khi đầu tư dài hạn, nhà đầu tư có thể tận dụng được lợi thế của lãi kép. Với lãi kép, lợi nhuận thu được theo thời gian sẽ được tái đầu tư, tạo ra vòng xoáy về tăng trưởng. Chỉ với mức lợi nhuận kép trung bình hằng năm là 15%, giá trị của khoản đầu tư sẽ tăng gấp đôi sau 5 năm.

“Trong bối cảnh kinh tế của Việt Nam, đầu tư dài hạn lại càng có nhiều lợi thế, do Việt Nam là nền kinh tế đang phát triển có tốc độ tăng trưởng cao. Trong 10 năm qua, có nhiều doanh nghiệp trên thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng trưởng cả về lợi nhuận và vốn hóa lên đến 8-10 lần. Quan trọng nhất là nhà đầu tư phải tìm ra được doanh nghiệp đó và mua vào ở những giai đoạn cổ phiếu đang được định giá rẻ so với triển vọng phát triển của doanh nghiệp”, ông Minh chia sẻ.

Đối với nhà đầu tư theo chiến lược dài hạn, việc lựa chọn đúng cổ phiếu để đầu tư và đa dạng hóa danh mục đầu tư là rất quan trọng. Việc lựa chọn đúng cổ phiếu sẽ giúp đạt được lợi nhuận kỳ vọng trong dài hạn, trong khi việc đa dạng hóa danh mục đầu tư sẽ giúp giảm thiểu những rủi ro chung của thị trường. 

Tuy nhiên, trong xu hướng giảm, nhà đầu tư thường sẽ bán ra khi không chịu nổi áp lực từ sự giảm giá. Đây là điều dễ hiểu khi cổ phiếu của các doanh nghiệp đầu ngành, được thị trường ví von là cổ phiếu quốc dân như FPT, FRT, VGI, TCB, HPG..., cũng từng trải qua giai đoạn sụt giảm hàng chục phần trăm trước khi tăng trưởng trở lại. 

Ông Trương Quang Bình, Phó Giám đốc Nghiên cứu và Phân tích Công ty Chứng khoán Yuanta Việt Nam, cho rằng trong bối cảnh cổ phiếu có tính chu kỳ cao, nhà đầu tư vẫn có thể tích sản hiệu quả. Theo ông Bình, nhà đầu tư nên lựa chọn doanh nghiệp đầu ngành, đầu tư vào những ngành ít chịu ảnh hưởng bởi chu kỳ kinh tế, theo dõi và điều chỉnh danh mục đầu tư khi cần thiết để có thể đạt hiệu quả cao trong bối cảnh thị trường biến động. Trong khi đó, với những nhà đầu tư mới, quỹ mở có thể là một sự lựa chọn.

“Quỹ mở là một sản phẩm đầu tư rất phù hợp cho nhà đầu tư có chiến lược dài hạn. Ưu điểm của quỹ mở là được quản lý bởi một đội ngũ đầu tư chuyên nghiệp, có quy trình quản trị rủi ro tốt, đồng thời nhà đầu tư có thể đầu tư và rút vốn vào bất kỳ thời điểm nào, vốn đầu tư dù lớn hay nhỏ đều phù hợp”, đại diện của VinaCapital chia sẻ.

Thực tế, năm 2024 phần lớn các quỹ mở đều đạt mức sinh lời khá tốt, vượt trội so với diễn biến chung của thị trường. Về dài hạn, Quỹ Đầu tư cổ phiếu tiếp cận thị trường VinaCapital (VESAF) đạt lợi nhuận kép trung bình 5 năm là hơn 22,7%/năm (dữ liệu tính đến ngày 14/4/2025); Quỹ Đầu tư cổ phiếu hàng đầu VCBF (VCBF-BCF) đạt lợi nhuận trung bình hơn 11,94%/năm kể từ khi thành lập năm 2014 (tính đến ngày 15/4/2025). 

Ở góc nhìn khác, ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinGroup, Tổng Giám đốc FiinRatings, cho rằng khi thị trường phát triển, nhiều nhà đầu tư bắt đầu phân bổ tài sản vào chứng chỉ quỹ của các quỹ đầu tư quản lý chuyên nghiệp. Tuy nhiên, để đánh giá hiệu quả và xếp hạng các quỹ, không chỉ dựa trên tăng trưởng NAV (giá trị tài sản ròng) hay chỉ trong một kỳ ngắn hạn (quý hay 1 năm) mà đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn, từ việc rà soát, thẩm định chiến lược của quỹ cho đến năng lực đội ngũ chuyên môn, hồ sơ quản trị đầu tư, hiệu quả ổn định.