Thời trang second-hand: Xu hướng hay bong bóng?

Từng chỉ xuất hiện trong các cửa hàng từ thiện, thời trang second-hand giờ đây đã trở thành một xu hướng chính thống. Vestiaire Collective, trang web chuyên bán lại đồ xa xỉ, đã góp mặt trong một tập của Emily in Paris, bộ phim đình đám trên Netflix với những bộ trang phục hàng hiệu. eBay cũng hợp tác với chương trình thực tế Love Island của Anh để cung cấp trang phục second-hand cho thí sinh. Tuần lễ Thời trang London năm ngoái cũng chứng kiến sự tham gia của Vinted, nền tảng bán lại đồ cũ từ Lithuania, và tổ chức từ thiện Oxfam với các bộ sưu tập second-hand.

Theo ngân hàng Lombard Odier, thị trường quần áo và phụ kiện đã qua sử dụng hiện có giá trị khoảng 100 tỉ USD, tăng mạnh từ mức 30-40 tỉ USD vào năm 2020. McKinsey ước tính năm 2023, thị trường đồ cũ tại Mỹ tăng trưởng nhanh gấp 15 lần so với ngành bán lẻ thời trang nói chung. Dự báo trong năm nay, doanh số đồ second-hand sẽ chiếm 10% tổng doanh thu ngành thời trang toàn cầu. Vestiaire ghi nhận khoảng 30.000 món đồ được đăng bán mỗi ngày. Trong khi nhiều thương hiệu thời trang gặp khó khăn, các nền tảng bán lại lại bùng nổ. Câu hỏi đặt ra là liệu thị trường này có thể phát triển đến đâu?

Nhiều người chọn thời trang second-hand vì lý do môi trường. Ngành công nghiệp thời trang đóng góp khoảng 10% tổng lượng khí thải CO₂ toàn cầu, nhiều hơn cả ngành hàng hải và hàng không cộng lại. Quá trình sản xuất cũng tiêu tốn lượng nước khổng lồ.

Tuy nhiên, theo ông Maximilian Bittner, CEO của Vestiaire, giá cả mới là yếu tố quyết định. Người tiêu dùng ngày càng thắt chặt chi tiêu và lựa chọn chuyển sang hàng cũ để tiết kiệm chi phí. Vestiaire tính toán rằng quần áo hàng hiệu mua trên nền tảng của họ rẻ hơn trung bình 33% so với thời trang nhanh mới, con số này lên tới 64% đối với áo khoác và 72% đối với váy, nếu tính theo chi phí trên mỗi lần mặc (giá mua trừ đi giá bán lại, chia cho số lần sử dụng).

Theo ngân hàng Wells Fargo, hiện có khoảng 200 tỉ USD giá trị hàng xa xỉ đang nằm trong tủ quần áo của người tiêu dùng, nhưng chỉ 3% số đó được đưa lên thị trường mỗi năm. Do đó, dư địa tăng trưởng của thị trường này vẫn còn rất lớn.

Để khuyến khích nhiều người bán hơn, các nền tảng bán lại đang tìm cách đơn giản hóa quy trình và cắt giảm chi phí. Vinted đã loại bỏ phí niêm yết cho người bán từ năm 2016 và thay vào đó thu phí khoảng 5% từ người mua. Năm ngoái, Depop, nền tảng thương mại xã hội có trụ sở tại London, và eBay cũng áp dụng mô hình tương tự tại Anh. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất vẫn là sự bất tiện. Ông Bittner thừa nhận ông mất tới 30 phút để đăng bán bốn món đồ của chính mình trên Vestiaire, và ông cho rằng như vậy vẫn là quá lâu.

Nhiều nền tảng đang đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (A.I) để tự động điền thông tin sản phẩm và đưa ra gợi ý giá bán, giúp quy trình niêm yết nhanh chóng hơn. Công nghệ cũng giúp nâng cao trải nghiệm cho người mua, đặc biệt trong việc kiểm định hàng hiệu. Startup Osmo sử dụng cảm biến để xác định giày chính hãng dựa trên mùi hương, trong khi Ordre giúp các thương hiệu tạo "dấu vân tay số" cho sản phẩm bằng cách chụp ảnh từng chi tiết trong quá trình sản xuất.

Dẫu vậy, tăng trưởng là một chuyện, nhưng có lãi lại là chuyện khác. Các nhà đầu tư đang dần mất kiên nhẫn với các nền tảng bán lại thua lỗ. Cổ phiếu The RealReal, công ty chuyên bán lại hàng xa xỉ tại Mỹ, đã mất 75% giá trị kể từ khi niêm yết năm 2019. ThredUp, một nền tảng khác, cũng mất gần 90% giá trị từ khi lên sàn vào năm 2021. Cả hai vẫn chưa có lãi. Vestiaire, dù được thành lập từ năm 2009, vẫn là công ty tư nhân và cam kết sẽ có lợi nhuận trong vài quý tới.

Vinted là một trong số ít nền tảng có lãi, nhờ đầu tư mạnh vào logistics, thanh toán và bảo mật. CEO Thomas Plantenga thừa nhận rằng chiến lược này khiến mô hình kinh doanh phức tạp hơn, nhưng giúp tối ưu chi phí.

Tuy nhiên, mối đe dọa lớn nhất đối với lợi nhuận là sự cạnh tranh ngày càng gay gắt. Bên cạnh các cửa hàng từ thiện và sàn thương mại điện tử, nhiều thương hiệu lớn cũng đang tự xây dựng mô hình resale của riêng mình. Lululemon hay The North Face đang tự vận hành nền tảng bán lại riêng. Mạng xã hội, đặc biệt là TikTok, cũng trở thành kênh giao dịch second-hand phổ biến. Khi ngành này tiếp tục mở rộng, không loại trừ khả năng các tập đoàn công nghệ lớn sẽ nhảy vào cuộc chơi. Nhưng ít nhất ở thời điểm hiện tại, vẫn còn vô số tủ quần áo cần được dọn dẹp.

Có thể bạn quan tâm:

Med spa hái ra tiền ở Mỹ

Nguồn The Economist