Hút vốn qua token

Sàn Dunamu (Hàn Quốc) có đề nghị cụ thể với Ngân hàng Quân Đội (MB) để ra mắt sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam. Nhiều công ty chứng khoán khác cũng chờ cơ hội tham gia thử nghiệm công nghệ giao dịch tài sản số như SSI, HSC, TCBS, VNDIRECT, VIX… Bộ Tài chính thậm chí còn đề xuất Trung tâm tài chính quốc tế tại Đà Nẵng được thử nghiệm có kiểm soát một số mô hình mới như tài sản số, tiền số, đồng thời cho phép lập các sàn và nền tảng giao dịch mới.

Theo ông Oh Kyoung-suk, CEO Dunamu, Việt Nam là thị trường tiềm năng với hơn 20 triệu người sở hữu tài sản ảo, khối lượng giao dịch hơn 800 tỉ USD và dòng vốn blockchain lớn thứ 5 thế giới. Khi tiềm năng này kết hợp với mô hình Upbit, đây sẽ là cơ hội xây dựng không chỉ sàn giao dịch mà toàn bộ hạ tầng tài chính số Việt Nam trên nền tảng tin cậy.

Ông Phan Đức Trung, Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA), thì cho rằng việc thí điểm sàn giao dịch tài sản số tại Việt Nam là rất cần thiết. Đặc biệt, việc huy động vốn cho các dự án quốc gia quy mô lớn có thể thực hiện thông qua phát hành tài sản mã hóa, giúp thu hút đa dạng nhà đầu tư và tăng tính thanh khoản cho trái phiếu.

Trên thế giới có 2 hình thức chính để huy động vốn bằng tài sản mã hóa. Thứ nhất là chào bán token (initial coin offering - ICO) theo hình thức một dự án phát hành một loại token mới và bán chúng cho các nhà đầu tư để đổi lấy các loại tiền mã hóa phổ biến như Bitcoin (BTC) hoặc Ethereum (ETH). Giải pháp này cho phép dự án tiếp cận một lượng lớn nhà đầu tư toàn cầu mà không cần qua các thủ tục phức tạp của thị trường truyền thống. 

Thứ 2 là chào bán bảo mật token (security token offering - STO). Tương tự ICO, nhưng token được phát hành là token bảo mật (security token), đại diện cho quyền sở hữu đối với một tài sản thực tế (như cổ phiếu, bất động sản hoặc lợi nhuận của công ty). 

Vì vậy, tài sản mã hóa cho phép các dự án Việt Nam tiếp cận nhà đầu tư trên khắp thế giới, vượt qua rào cản địa lý và pháp lý của các thị trường vốn truyền thống. Việc huy động vốn thông qua tài sản mã hóa thường ít tốn kém và nhanh hơn so với những phương thức truyền thống như IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng), vốn đòi hỏi nhiều thủ tục pháp lý phức tạp và chi phí lớn.

Ông Nathan Ma, đồng sáng lập DMZ Finance, cho biết token hóa tài sản thực đã trở thành một xu hướng phổ biến trên thế giới. Theo báo cáo chung của Ripple và Boston Consulting Group, thị trường toàn cầu cho tài sản thế giới thực được token hóa (RWA) dự báo sẽ đạt 18.900 tỉ USD vào năm 2033. Báo cáo từ Deloitte Center for Financial Services cũng nhận định, thị trường bất động sản được token hóa có thể tăng trưởng từ mức dưới 300 tỉ USD hiện nay lên tới 4.000 tỉ USD vào năm 2035.

Điều này lý giải vì sao các tổ chức tài chính hàng đầu như HSBC, Citi, ABN AMRO, Standard Chartered hay các nhà quản lý quỹ toàn cầu như BlackRock đều thử nghiệm và phát hành các sản phẩm RWA như trái phiếu, quỹ, bất động sản. Các quốc gia tiên phong như Thụy Sĩ, Singapore, UAE và Liên minh châu Âu (EU) đang hoàn thiện khung pháp lý nhằm thu hút dòng vốn toàn cầu vào thị trường tài sản số.

Nhìn chung, các quốc gia tiên phong đều hướng tới việc tạo ra một môi trường pháp lý minh bạch và an toàn để thu hút các dự án và nhà đầu tư. Chẳng hạn, Thụy Sĩ được xem là một trong những quốc gia đi đầu về lĩnh vực này, đặc biệt là thành phố Zug, còn được gọi là “Thung lũng Crypto” (Crypto Valley). Thụy Sĩ đã áp dụng cách tiếp cận công nghệ trung lập, nghĩa là các quy định không tập trung vào công nghệ cụ thể mà dựa trên bản chất của tài sản như token thanh toán, token tiện ích, token tài sản…

Singapore là một ví dụ điển hình cho việc xây dựng một hệ thống quy định chặt chẽ nhằm bảo vệ nhà đầu tư và chống rửa tiền, nhưng vẫn khuyến khích đổi mới. Các token được xem là chứng khoán sẽ chịu sự điều chỉnh của Đạo luật Chứng khoán và Hợp đồng Tương lai (SFA), yêu cầu phải có bản cáo bạch và tuân thủ các quy tắc bảo vệ nhà đầu tư. Các token thanh toán và các dịch vụ liên quan sẽ chịu sự điều chỉnh của Đạo luật Dịch vụ Thanh toán (PSA) với trọng tâm là những biện pháp chống rửa tiền (AML) và chống tài trợ khủng bố (CFT)...

Theo ông Thomas Nguyễn, Giám đốc Thị trường nước ngoài Công ty Chứng khoán SSI, tài sản số tiến hóa nhanh gấp 10 lần so với chứng khoán truyền thống, do đó đòi hỏi cơ quan quản lý phải linh hoạt và các tổ chức tài chính phải thích ứng nhanh hơn. Trong giai đoạn thí điểm sàn giao dịch tài sản số, Việt Nam nên giữ quy mô thí điểm nhỏ với tầm nhìn lớn: bắt đầu với tài sản “đẳng cấp tổ chức” - token tài sản thực, stablecoin, trái phiếu token hóa, chứ không phải meme coin; áp dụng KYC/AML tiêu chuẩn quốc tế ngay từ ngày đầu...

Lãnh đạo Chi hội Blockchain TP.HCM cho biết đa phần các trường hợp huy động được vốn thì doanh nghiệp cần chứng minh đó là tài sản, được bảo vệ bởi luật pháp của quốc gia đó. Vì thế, tính minh bạch của doanh nghiệp là mấu chốt trong mọi quyết định đầu tư của thế giới blockchain. Một số quốc gia như Hàn Quốc không chỉ xác minh danh tính người dùng cuối, mà còn cả doanh nghiệp, giúp gia tăng tính minh bạch trong mắt nhà đầu tư và cơ quan chính phủ. Ở Việt Nam, mạng lưới blockchain quốc gia đang được xây dựng, cũng là một phần trong việc phục vụ quá trình này.