Studio game một người

Cuối năm 2022, cộng đồng các nhà phát triển game xôn xao trước việc Tập đoàn Embracer mua lại tựa  game Welcome to Bloxburg với giá 100 triệu USD. Đây là tựa game được phát hành trên nền tảng Roblox từ năm 2014, đạt hơn 6,9 tỉ lượt chơi và tạo ra doanh thu khoảng 37 triệu USD từ năm 2021-2022. Đáng chú ý, Welcome to Bloxburg được tạo ra và vận hành chỉ bởi một người dùng, có biệt danh là Coeptus.

Kể từ đó, khái niệm solo game developer (tạm dịch là xưởng sản xuất game một người) bắt đầu được thảo luận trên các diễn đàn công nghệ và Roblox là tâm điểm cho nơi khai sinh ra các triệu phú tự thân. Trước Roblox đã có một số nền tảng hỗ trợ làm game một người như RPG Maker, GameMaker Studio, Unity... nhưng không có hệ sinh thái hoàn chỉnh từ công nghệ phát triển game đến phân phối như Roblox nên không phổ biến.

UGC (nội dung do người dùng tạo ra) là xu hướng chủ đạo mà Roblox cung cấp. UGC rất quen thuộc với người dùng Việt Nam ít nhất 20 năm như blog (Yahoo!), video (YouTube). Thế mạnh của các nền tảng UGC, theo ông Lã Xuân Thắng, Giám đốc Phát hành Trò chơi Trực tuyến của VNGGames, đối tác phát hành Roblox tại Việt Nam, là cung cấp phần lớn nguồn lực cho người dùng, giúp việc tạo nội dung, phân phối dễ dàng hơn kể cả khi họ không hiểu về lập trình.

Theo ông Thắng, trước đây để làm một trò chơi cần nhân lực, công nghệ và gọi vốn. Rào cản đó đã hạn chế đến 90% các ý tưởng game được sinh ra. Các nền tảng UGC như Roblox giúp đơn giản hóa quá trình này. Với mô hình game truyền thống, chi phí phát triển ban đầu có thể mất hàng trăm ngàn USD do cần đội ngũ lập trình, thiết kế, âm thanh và tiếp thị. Thời gian sản xuất trung bình kéo dài từ 6 tháng đến 2 năm và vòng đời của game thường phụ thuộc vào mức độ đầu tư truyền thông.

Trong khi đó, với mô hình UGC, một người dùng có thể xây dựng trò chơi trong vài tuần với chi phí gần như bằng không nếu sử dụng công cụ có sẵn từ nền tảng. “Loại bỏ rào cản đầu tư ban đầu giúp người dùng linh hoạt phát triển game, đồng thời tận dụng công cụ và nền tảng để sáng tạo những sản phẩm chất lượng theo tiến độ riêng”, ông Thắng nói với NCĐT.

Ngoài ra, điểm khác biệt của Roblox là kết hợp quảng cáo của các nhãn hàng trong game để tăng thêm nguồn thu cho các nhà phát triển. Theo Reuters, hoạt động thương hiệu trên Roblox đã tăng 49% trong năm 2024, đóng góp 10% tổng doanh thu của nền tảng. Theo Emarketer, tính đến cuối tháng 3/2025 nhiều thương hiệu thời trang toàn cầu như Adidas, Ralph Lauren, Hugo Boss cho đến chuỗi siêu thị Walmart, chuỗi đồ ăn nhanh Chipotle  đã hợp tác với các nhà làm game trên Roblox để quảng bá sản phẩm.

Công ty đã quyết định đẩy mạnh doanh thu từ mảng tài trợ nhãn hàng thông qua việc tuyển dụng các giám đốc trong lĩnh vực quảng cáo và hợp tác với Nielsen, công ty đo lường lâu năm trên thị trường, để cung cấp dữ liệu minh bạch từ các chiến dịch quảng cáo trên nền tảng của họ. Dĩ nhiên, Roblox sẽ không làm không công. Họ thu phí từ các hệ sinh thái bổ trợ được tạo ra để giữ chân người chơi và các nhà phát triển.

Thông thường, nhà phát triển sẽ có nguồn thu từ bán game, bán vật phẩm trong game, hợp tác quảng cáo... Roblox sẽ thu từ 30%. Năm 2024 chương trình Developer Exchange (DevEx) đã giúp các nhà sáng tạo toàn cầu kiếm được 923 triệu USD, tăng 25% so với năm 2023. Đến quý I/2025, con số này là 1 tỉ USD, theo công bố của Roblox.

Tại Việt Nam, Roblox hợp tác với VNG từ tháng 8/2024. Sau 9 tháng hoạt động, nền tảng đạt khoảng 4,5 triệu người dùng hằng ngày với tốc độ tăng trưởng 16% mỗi tháng. Việt Nam đang trở thành một trong những thị trường tiềm năng cho ngành công nghiệp UGC game vì đang trong giai đoạn đầu, số lượng nhà phát triển game tham gia chưa nhiều. “Tuy nhiên, để phát triển bền vững, bất kỳ ngành nghề nào cũng cần sự đầu tư lâu dài. Roblox có thể giúp các nhà làm game trong giai đoạn sơ khởi dễ dàng hơn”, ông Thắng của VNGGames chia sẻ.

Mục tiêu của VNGGames và Roblox là giúp cộng đồng sáng tạo Việt Nam tạo ra các sản phẩm cạnh tranh trên thị trường toàn cầu. Để đạt được điều này, cả 2 sẽ tập trung vào 2 yếu tố chính. Đầu tiên là tối ưu hóa cho cộng đồng nhà sáng tạo Việt Nam, bằng cách liên tục cập nhật những cái mới, giao tiếp dễ hơn, ngôn ngữ lập trình đơn giản hơn. Thứ 2, trong năm 2025 và 2026, VNGGames sẽ tập trung xây dựng cộng đồng nhà sáng tạo tại Việt Nam thông qua các hoạt động bao gồm tổ chức sự kiện, hội thảo và hợp tác với các tổ chức giáo dục.

“Thông qua việc tổ chức workshop, chúng tôi mong muốn xây dựng một cộng đồng vững mạnh, trang bị đầy đủ kỹ năng cần thiết cho các nhà phát triển Việt, giúp họ tự tin tạo ra các sản phẩm chất lượng cao, vừa mang dấu ấn văn hóa Việt vừa có thể cạnh tranh với quốc tế”, ông  Dương Chí Tâm, Giám đốc Sản phẩm Roblox Việt Nam, VNGGames, chia sẻ.

Giống như các nền tảng UGC khác, những người gia nhập sớm sẽ có lợi thế tiên phong khi người dùng tăng nhanh mà sự lựa chọn còn hạn chế. Thứ đến là Roblox vẫn trong giai đoạn hỗ trợ các nhà làm game ở Việt Nam. Quan trọng hơn, theo nguồn tin của NCĐT, chưa có nhiều nhà phát triển game Trung Quốc, vốn rất nhiều kinh nghiệm và tiềm lực tài chính, tham gia nền tảng nên cơ hội là rất lớn cho các nhà phát triển ở Đông Nam Á, đặc biệt tại Việt Nam, vốn có trình độ lập trình viên trong ngành cao với chi phí cạnh tranh.

Đồng quan điểm, ông Trần Đình Nam Anh, Giám đốc Vận hành Leco Studio, cho biết Công ty thành lập ở Việt Nam là vì 2 lý do trên. Về kinh nghiệm làm việc với nhãn hàng, theo ông, các nhà sản xuất cần phải hiểu rõ yêu cầu của khách hàng để tối ưu chi phí sản xuất và tạo ra sản phẩm phù hợp. “Nhu cầu về làm game của nhãn hàng có thể rất khác với cách mà các nhà sản xuất game nghĩ”, ông Nam Anh nói. 

Có thể bạn quan tâm 

P2P lending bước vào vùng xanh