Tài sản mã hóa đổi màu

Ông Mai Huy Tuần, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ số SSI (SSI Digital), kể rằng bắt đầu tham gia vào thị trường tài sản mã hóa từ năm 2017, thời điểm mà giá Bitcoin chỉ dao động quanh mức 1.800-2.000 USD. Cho đến nay, Bitcoin đã vượt qua mức 100.000 USD và khối lượng giao dịch của đồng tiền mã hóa có vốn hóa lớn nhất thị trường ở mức 37,3 tỉ USD.

Cùng với đà tăng vũ bão của Bitcoin, ông Tuần cũng như SSI Digital đang ấp ủ những kế hoạch lớn cho thị trường tài sản mã hóa. Kế hoạch này đặt trong bối cảnh Việt Nam được đánh giá là một trong những thị trường tài sản số hàng đầu thế giới, thậm chí đứng thứ 4 về lượng giao dịch. Có tới hơn 20 triệu người Việt Nam sở hữu tài sản số, với 41% số người được khảo sát có sở hữu tiền số, tài sản mã hóa (theo Chainalysis).

Có thể thấy, nhu cầu sở hữu tài sản số tại Việt Nam hiện nay là rất lớn, trong đó thực tế hoạt động đầu tư và mối quan tâm đều tập trung vào tài sản mã hóa, đặc biệt là các đồng coin. Sự phát triển của các nền tảng blockchain, hợp đồng thông minh và các ứng dụng DeFi (tài chính phi tập trung) đã giúp tài sản số trở nên linh hoạt và dễ tiếp cận hơn. Nhiều dự án blockchain của Việt Nam như TomoChain, KardiaChain, Kyber Network đã có tên tuổi trên thị trường quốc tế. Tài sản mã hóa ngày càng trở nên đa dạng, trong đó phổ biến nhất là tiền mã hóa (cryptocurrency) như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Ripple (XRP), Litecoin (LTC); Stablecoin như Tether (USDT), USD Coin (USDC), Binance USD (BUSD); Token tiện ích (Utility Token); Token chứng khoán (Security Token); Token không thể thay thế (NFT - Non-Fungible Token)...

Dù rất sôi động trên thế giới nhưng các vụ lừa đảo, biến động giá và sự thiếu rõ ràng về pháp lý khiến nhiều người vẫn còn hoài nghi vào thị trường tài sản mã hóa. Điều này tiềm ẩn rủi ro cho nhà đầu tư và khiến Việt Nam bỏ lỡ nhiều cơ hội từ thị trường tài sản mã hóa.

Vì vậy, việc có khung dự thảo Nghị quyết về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa có thể nói là tín hiệu mới đối với thị trường này tại Việt Nam. Luật hóa thị trường tài sản mã hóa là bước đi của Chính phủ nhằm bảo vệ người dân khỏi lừa đảo, đồng thời tạo ra kênh đầu tư mới, kênh huy động mới cho doanh nghiệp, tạo ra cơ hội để tăng cường nền kinh tế số.

“Hoàn thiện khung pháp lý và phân loại tài sản rõ ràng là nền tảng phát triển thị trường minh bạch, bảo vệ quyền lợi người dùng và tạo điều kiện phát triển bền vững cho ngành blockchain”, bà Lynn Hoàng, Giám đốc Quốc gia Binance Việt Nam, nhận định. Khi đưa ra hành lang pháp lý, cần đảm bảo không chênh lệch nhiều với đổi mới sáng tạo. Blockchain không chỉ là tài sản số mà còn là công nghệ thay đổi nhiều lĩnh vực khác nhau. Nếu khung pháp lý quá khắt khe thì Việt Nam sẽ bị kìm hãm phát triển và đại diện của Binance hy vọng: “Luật ở Việt Nam sẽ không có khác biệt nhiều so với các nước khác”.

Theo PwC, chính sách này cũng giúp Việt Nam tận dụng tiềm năng kinh tế số bùng nổ, khi giá trị tài sản toàn cầu dự kiến số hóa vượt 145.000 tỉ USD vào năm 2025. Việc hoàn thiện thể chế nhanh chóng là bước chuẩn bị quan trọng giúp Việt Nam không tụt lại trong cuộc cách mạng công nghiệp 4.0. “Trên thực tế, đã có nhiều kỳ lân công nghệ tại Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực này và có nhiều dự án được định giá hàng trăm triệu USD. Do đó, nếu có một khung pháp lý rõ ràng cho việc thành lập sàn giao dịch tài sản mã hóa, các dự án của người Việt có thể bước ra thế giới một cách chính danh”, lãnh đạo SSI Digital nhấn mạnh.

Tuy nhiên, việc tham gia vào lĩnh vực tài sản số đang gặp nhiều rào cản lớn về tiềm lực tài chính, hạ tầng công nghệ, thiết kế hệ thống bảo mật an toàn. Chẳng hạn, dự thảo Nghị quyết về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, trong đó quy định tổ chức vận hành sàn giao dịch tài sản mã hóa phải có vốn điều lệ thực góp tối thiểu 10.000 tỉ đồng. Ngoài ra, ít nhất 35% vốn điều lệ phải đến từ tối thiểu 2 tổ chức thuộc các lĩnh vực: ngân hàng thương mại, công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ, công ty bảo hiểm hoặc công ty công nghệ.

Những quy định này gần như khép lại cánh cửa của các startup trong lĩnh vực này, đồng thời gửi đi thông điệp rằng chỉ các ngân hàng và công ty chứng khoán mới “có cửa” khi mạnh cả về tiềm lực vốn, kỹ thuật lẫn công nghệ để tham gia vận hành sàn giao dịch tài sản số. 

Đại diện của SSI Digital cho biết đã sẵn sàng mọi thứ khi đã kết nối với hầu hết các sàn lớn trên thế giới như Binance, OKX, Bybit... và các quỹ đầu tư hàng đầu như VanEck. Trước đó, Công ty Quản lý quỹ Dragon Capital cũng đề xuất triển khai mô hình mã hóa tài sản truyền thống (Real World Assets - RWAs), bắt đầu từ các quỹ ETF đang niêm yết trên HOSE. Giao dịch, định giá và quản lý tài sản sẽ được minh bạch hóa qua blockchain với khả năng kiểm toán theo thời gian thực.

Đại diện của các ngân hàng như Techcombank, VPBank cũng cho rằng chỉ chờ đợi một khung pháp lý rõ ràng để đẩy mạnh đầu tư vào thị trường tài sản mã hóa. Kinh nghiệm một số nước như Singapore, Thụy Sĩ cũng cho phép sử dụng tài sản số nói chung, tiền mã hóa nói riêng làm tài sản thế chấp tại ngân hàng dù dịch vụ này chủ yếu cung cấp cho các quỹ đầu tư, các doanh nghiệp lớn.

Theo đánh giá của bà Đoàn Mai Hạnh, Giám đốc cao cấp Kinh doanh và Tự doanh thị trường tài chính TCBS, sự tham gia của các ngân hàng vào lĩnh vực tài sản mã hóa là cần thiết, nhờ năng lực tài chính vững mạnh, có thể dự phòng cho các tình huống rủi ro, cùng hệ thống eKYC, phòng chống rửa tiền hiệu quả. Đồng thời, các công ty bảo hiểm có thể cung cấp giải pháp bảo vệ tài sản cho nhà đầu tư.

Có thể thấy, hành lang pháp lý đang từng bước hình thành là điều kiện tiên quyết để doanh nghiệp yên tâm triển khai, đồng thời tạo nền tảng để nhà đầu tư đặt niềm tin vào sự phát triển của thị trường tài sản số tại Việt Nam. 

Có thể bạn quan tâm 

Trung tâm tài chính quốc tế, bệ phóng mới cho dòng vốn vào Việt Nam