Warren Buffett chống dịch

Trong một lá thư gửi cho các cổ đông Berkshire Hathaway năm 2019, tỉ phú Warren Buffett đã dự báo thế giới chuẩn bị đón một siêu thảm họa xảy đến hoàn toàn bất ngờ và có tính hủy diệt hơn cả các trận bão Katrina và Michael. Thảm họa này sẽ mang đến khoản lỗ rất lớn cho Berkshire, đặc biệt nghiêm trọng trong mảng bảo hiểm, nhưng Buffett cũng khẳng định Berkshire - một tập đoàn sở hữu hơn 90 công ty cùng các khoản cổ phần lớn trong các công ty như Apple, American Express, Moody’s, Coca-Cola - luôn trong tư thế sẵn sàng đón sóng lớn.

Quả thật như vậy, đại dịch COVID-19 bùng phát từ cuối năm 2019, quét qua hầu hết các quốc gia và Mỹ là một trong những nền kinh tế chịu tác động nặng nề. Và ngay lập tức, Berkshire đã công bố khoản lỗ lên tới 49,7 tỉ USD trong quý I/2020, mức lỗ lớn nhất từ trước đến nay, trái ngược hoàn toàn với mức lãi 21,7 tỉ USD cùng kỳ năm trước.

Không tính lợi nhuận hoạt động, tổng mức lỗ đầu tư quý I/2020 của Berkshire lên tới 54,5 tỉ USD. So sánh với mức lợi nhuận từ đầu tư 56,3 tỉ USD của cả năm 2019, có thể nói COVID-19 đã quét sạch tất cả thành quả mà Berkshire đã đạt được trong năm vừa qua. Buffett đã phải thoái vốn khỏi một số lĩnh vực đang lao đao trong dịch, với động thái thoái vốn hoàn toàn khỏi 4 hãng hàng không lớn nhất nước Mỹ. “Ngành hàng không - có thể là tôi đã sai và tôi hy vọng mình sai - đã thay đổi một cách mạnh mẽ”, Buffett nhận xét.

Sau những tháng ngày ảm đạm, quý III vừa qua, Berkshire Hathaway cho biết doanh thu chỉ giảm nhẹ 3%, đạt 63,02 tỉ USD. Chuyên gia phân tích Jim Shanahan thuộc Edward Jones cho biết ông rất ấn tượng khi doanh thu Berkshire vẫn còn xấp xỉ mức của năm ngoái trước những thách thức của nền kinh tế nói chung.

Đặc biệt, lãi ròng quý III tăng tới 82% so với cách đây một năm, lên mức 30,1 tỉ USD. Mức tăng lợi nhuận này là nhờ giá trị danh mục đầu tư của Berkshire đã tăng 25 tỉ USD trong khoảng thời gian thị trường chứng khoán Mỹ tiếp tục tăng giá. Đáng chú ý là khoản đầu tư của Berkshire vào Apple. Giá cổ phiếu của hãng công nghệ này đã tăng 27% trong quý III và với giá trị 111,7 tỉ USD, Apple cho đến nay là khoản nắm giữ lớn nhất của Berkshire, chiếm 46% danh mục đầu tư.

Một số mảng kinh doanh của Tập đoàn đã phục hồi từ mức giảm sâu vào đầu năm. Mảng tiện ích là một điểm sáng trong báo cáo của Berkshire với 1,391 tỉ USD lợi nhuận, tăng 18%. Lợi nhuận của hãng đường sắt BNSF giảm 8%, đạt 1,35 tỉ USD. Kết quả này vẫn khả quan hơn so với quý II khi lượng vận chuyển giảm tới 18% ở giai đoạn đỉnh điểm đóng cửa doanh nghiệp do dịch.

Lợi nhuận cũng cải thiện tại các công ty năng lượng của Berkshire, trong khi mảng môi giới bất động sản chứng kiến lợi nhuận tăng hơn gấp đôi nhờ lãi suất thấp thu hút nhiều người mua nhà hơn. Việc lợi nhuận khởi sắc ở các công ty đường sắt, công ty tiện ích và năng lượng đã giúp bù đắp vào mức lỗ ròng ở mảng bảo hiểm, vốn đã kéo lợi nhuận hoạt động quý III giảm tới 1/3, còn 5,5 tỉ USD.

Dịch COVID-19, các trận bão và lãi suất thấp đã ảnh hưởng nặng nề đến lợi nhuận quý III của các công ty bảo hiểm thuộc Berkshire, khi giảm tới 58% còn 802 triệu USD. Hãng sản xuất bộ phận máy bay Precision Castparts cũng đang chật vật trước cơn bão COVID-19 gây ra cho ngành hàng không.

Trong quý II, Precision chứng kiến lãi trước thuế giảm tới 80% và ghi giảm 10 tỉ USD giá trị tài sản. Mới đây, Công ty cho biết sẽ sa thải thêm 40% lao động vào cuối năm nay, tương đương 13.400 việc làm. Precision được Berkshire mua lại vào năm 2016 với giá 32,1 tỉ USD, thương vụ M&A lớn nhất từ trước đến nay của Tập đoàn.

Trong bối cảnh Buffett vẫn chưa tìm được những thương vụ lớn để thúc đẩy tăng trưởng, để vực dậy giá cổ phiếu đang ì ạch, Berkshire đã mạnh tay mua lại cổ phiếu quỹ. Tập đoàn đã chi 9 tỉ USD mua cổ phiếu quỹ trong quý III, một kỷ lục mới sau khi chi 5,1 tỉ USD vào quý II. Tính ra từ tháng 1 đến tháng 9, Berkshire đã mua tổng cộng 16 tỉ USD và mua thêm 2,4 tỉ USD cổ phiếu quỹ trong tháng 10.

Theo Cathy Seifert, chuyên gia phân tích thuộc CFRA Research, việc Berkshire tăng cường mua cổ phiếu quỹ có thể giúp xoa dịu những nhà đầu tư cảm thấy bất an trước báo cáo giảm lợi nhuận hoạt động, đặc biệt ở mảng bảo hiểm. “Thị trường sẽ có thêm động lực nhờ các đợt mua vào. Nhiều công ty đã ngưng mua cổ phiếu quỹ để giữ lại nguồn lực trong giai đoạn dịch. Tuy nhiên, vì xưa nay Berkshire chẳng hề chi một đồng cổ tức nào, số tiền Tập đoàn đang trả lại cho các cổ đông có phần kém sắc”, Cathy Seifert nhận xét.

Lý do chính Buffett không trả tiền mặt cho nhà đầu tư qua hình thức chi cổ tức là bởi vì ông tin rằng đây không phải là cách sử dụng tiền mặt khôn ngoan. “Berkshire sẽ không bao giờ chi cổ tức. Đó là lời cam kết mà tôi gửi đến các bạn. Tất cả những gì bạn có được với cổ phiếu Berkshire là bạn có thể cất nó vào trong két và mỗi năm bạn lấy ra, vuốt ve nó”, Buffett từng tuyên bố.

Dù đã chi hàng tỉ USD mua lại cổ phiếu quỹ, Berkshire vẫn còn nắm giữ tới 145,7 tỉ USD tiền và các khoản tương đương tiền vào cuối quý III. Đây cũng là sức ép lớn của Buffett trong việc tìm kiếm các thương vụ hấp dẫn để giải ngân lượng tiền khổng lồ này. “Thật bối rối khi họ nắm giữ lượng tiền nhiều như vậy”, Jim Shanahan, thuộc Edward Jones, nói.

Ảnh: TL

Buffett vẫn luôn nghĩ cách tiêu xài khoản tiền mặt đang nắm giữ. Berkshire đã hoàn tất thương vụ thâu tóm bộ phận lưu trữ và vận chuyển gas của Dominion Energy vào đầu tháng 11.2020. Hồi tháng 8, Berkshire đã đầu tư 6 tỉ USD vào 5 tập đoàn thương mại lớn nhất của Nhật, trong đó có Mitsubishi Corp và Sumitomo Corp. Buffett cũng đặt cược vào đợt IPO của công ty dữ liệu đám mây Snowflake. “Đó là một quý khả quan. Tôi hài lòng với lượng tiền mặt được giải ngân. Nếu xảy ra đợt COVID-19 thứ 2, Buffett vẫn ở vị thế tốt để tận dụng cơ hội”, Jim Shanahan nhận xét.

Tuy nhiên, các nhà đầu tư đã không tưởng thưởng cho những nỗ lực của Berkshire. Giá cổ phiếu Berkshire đã giảm 7,6% từ đầu năm đến nay, thấp hơn chỉ số S&P 500 tới hơn 18 điểm phần trăm. Đây là một trong những năm tồi tệ nhất của Berkshire so với S&P 500 kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu.

Warren Buffett cho biết ông vẫn tự tin nền kinh tế Mỹ sẽ phục hồi sau cuộc khủng hoảng COVID-19. “Không ai có thể ngăn được nước Mỹ. Chúng ta thực sự chưa từng đối mặt với điều gì tương tự như điều này, nhưng chúng ta đã từng đối mặt với những vấn đề còn cam go hơn. Phép màu nước Mỹ luôn tồn tại và sẽ trở lại một lần nữa”, ông nói.

Dù vậy, Buffett thừa nhận, không ai biết được điều gì sẽ xảy ra tiếp theo và vì thế, nhà đầu tư nên chuẩn bị tâm lý cho một quá trình phục hồi kéo dài. Ông tuyên bố nhà đầu tư sẽ có kết quả tốt nếu tiếp tục giữ cổ phiếu Berkshire trong dài hạn. Các chuyên gia phân tích trong đó có Cathy Seifert và Jim Shanahan cũng tin tưởng vào điều đó, khi khuyến nghị nắm giữ/mua đối với cổ phiếu Berkshire.