Nỗi ám ảnh của người dân thành thị Nhật Bản

Hải Miên Chủ Nhật | 09/07/2023 19:54

Nhiều bậc cha mẹ ở Nhật Bản cho biết nhu cầu và nguồn cung đối với nhà trẻ đang lệch nhau, một số phụ huynh chọn kéo dài thời gian nghỉ thai sản vì không tìm được nhà trẻ để gửi con. Ảnh: Nikkei Asia.

Tuy ghi nhận thiếu cung, những thay đổi về nhân khẩu học có thể khiến các cơ sở chăm trẻ trở nên dư thừa.

Nhật Bản đang cố gắng giải quyết tình trạng thiếu Trung tâm chăm sóc trẻ em nghiêm trọng bằng cách tăng số lượng nhận trẻ tại các cơ sở chăm sóc ở các trung tâm đô thị, nơi nhu cầu vẫn còn cao.

Theo Nikkei Asia, thoạt nhìn, các nhà chức trách Nhật Bản dường như đã đạt được một số thành công. Dữ liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi cho thấy số trẻ em trong danh sách chờ đã giảm xuống còn 2.944 trên toàn quốc vào năm ngoái, giảm 90% so với năm trước đó.

Nhưng nhiều bậc cha mẹ tại nước này cho rằng vẫn có sự chênh lệch lớn giữa cung và cầu, có không ít phụ nữ lựa chọn nghỉ thai sản lâu hơn vì không tìm được cơ sở chăm sóc để gửi gắm con mình. Chính phủ Nhật Bản ước tính rằng có đến 61.000 trẻ em rơi vào trường hợp này trong năm 2022.

1/4 thành phố Tokyo hiện không có các cơ sở chăm sóc trẻ em. Ảnh: Nikkei Asia.

Việc mất cân bằng cung cầu này một phần cũng được thúc đẩy bởi sự phân bố không đồng đều của các cơ sở chăm sóc trẻ em. Theo số liệu do Nikkei Asia tổng hợp và phân tích, ở 23 phường hoặc quận của Tokyo, có đến 25% các khu phố có từ 50 trẻ mẫu giáo trở lên không có cơ sở chăm sóc. Còn tại Osaka, con số này là 32%, trong khi đó là Nagoya ghi nhận 40% và ở Yokohama là 43%.

Các trung tâm nhà trẻ ở Tokyo, bao gồm cả các cơ sở tư nhân đủ tiêu chuẩn, hiện có thể tiếp nhận tổng cộng 335.000 trẻ em, tăng 67.000 trẻ so với 5 năm trước. Ông Shintaro Yamaguchi, giáo sư tại Đại học Tokyo, cho biết: “Tuy nhiên việc này vẫn chưa giúp ích nhiều cho các bậc phụ huynh vì phân bổ trẻ đến tuổi đi mẫu giáo không hiệu quả”.

Các nhà trẻ thường xây dựng cơ sở vật chất tại các địa điểm tiện lợi cho chính họ thay vì người sử dụng, một nhà quan sát khác cho biết.

Mức tuyển sinh của các nhà trẻ tại Tokyo đang gia tăng. Ảnh: Nikkei Asia.

Tuy ghi nhận thiếu cung, các cơ sở chăm trẻ không nhất thiết phải được xây dựng ở mọi nơi, vì những thay đổi về nhân khẩu học có thể khiến chúng trở nên dư thừa. Trên thực tế, một số cơ sở đã gặp khó khăn trong việc tiếp nhận đủ số trẻ mà họ có thể nhận. Một quan chức từ quận Minato của Tokyo cho biết: “Chúng tôi hiện đang bắt đầu cắt giảm nhân sự trong ngành này.”

Tuy nhiên, ngay cả khi nhu cầu suy yếu ở một số khu vực, việc di dời các cơ sở hoặc thay đổi chỉ tiêu tuyển sinh cũng không dễ dàng. Và nhìn chung, người dân đang tiếp tục chuyển đến Tokyo. Khoảng 54% trẻ mẫu giáo trong thành phố đăng ký đến nhà trẻ, tăng khoảng 10 điểm phần trăm so với 5 năm trước.

Với mong muốn ngăn chặn tỷ lệ sinh đang giảm của đất nước, chính phủ gần đây đã công bố kế hoạch cho phép các bậc cha mẹ không đi làm vẫn được đăng ký dịch vụ trông trẻ. Để đáp ứng nhu cầu chăm trẻ đa dạng, Nhật Bản phải làm nhiều việc hơn là chỉ xây dựng cơ sở vật chất.