Phó Tổng thống Mỹ nói gì về vùng phòng không TQ?

Trong những hồi đáp viết tay dành cho báo Nhật Asahi, Phó Tổng thống Joe Biden nói rằngTrung Quốc và Nhật Bản phải thiết lập các biện pháp nhằm hạ nhiệt căng thẳng.

Ông Joe Biden nhấn mạnh rằng cần tránh những hành động làm suy yếu an ninh khu vực.

Tối ngày 2/12, Phó Tổng thống Mỹ đã đặt chân tới Tokyo. Hành trình sau đótrong chuyến công du kéo dài 6 ngày của ông là thăm Bắc Kinh, Trung Quốc vàSeoul, Hàn Quốc. Vùng phòng không mới của Trung Quốc trên biển Hoa Đông được cholà chủ đề chi phối các cuộc thảo luận của nhà lãnh đạo Mỹ ở cả ba nước.

Theo giới quan sát, nhiệm vụ quan trọng nhất của ông Biden tuần này sẽ làthuyết phục Bắc Kinh - Tokyo ngừng chọc giận lẫn nhau và bắt đầu bàn bạc cáchthức tránh một cuộc xung đột ngoài tính toán.

Cả Mỹ và Nhật Bản đều đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc Trung Quốc thiết lậpmột ADIZ bao trùm các hòn đảo mà Nhật Bản đang kiểm soát. Nó cũng phủ trọn mộtbãi đá ngầm mà Hàn Quốc nhận chủ quyền.

Phía Trung Quốc cảnh báo các máy bay hoạt động trong vùng ADIZ mới phải tuânthủ một số quy tắc nhất định, chẳng hạn như nộp kế hoạch bay, nếu không muốn đốimặt với "các biện pháp phòng thủ khẩn cấp".

Ngay sau tuyên bố của Bắc Kinh, các máy bay quân sự của Mỹ, Nhật Bản và HànQuốc đều bay vào ADIZ đó mà không thông báo với phía Trung Quốc. Các hãng hàngkhông thương mại Nhật Bản cũng hành động tương tự. Ngày 29/11, Trung Quốc đãđiều chiến đấu cơ đi giám sát các máy bay Nhật và Mỹ hoạt động trong khu vựcnày.

Phó Tổng thống Mỹ khẳng định, việc thiết lập ADIZ cho thấy "sự cần thiết phảicó sự nhất trí giữa Trung Quốc và Nhật Bản nhằm thiết lập các biện pháp quản lýkhủng hoảng và tạo dựng lòng tin để giảm bớt căng thẳng".

Ngoài "sức mạnh của những cam kết liên minh của chúng tôi" với Nhật Bản,Biden cho biết ông dự kiến sẽ "nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tránh nhữnghành động có thể làm suy yếu hòa bình, an ninh và thịnh vượng trong khu vực".

Đặt chân xuống sân bay ở Tokyo, Phó Tổng thống Biden được đại sứ Mỹ tại NhậtBản Caroline Kennedy đón. Trong hôm nay (3/12), ông gặp gỡ Thủ tướng Nhật BảnShinzo Abe. Trước đó, nhà lãnh đạo Nhật cho biết ông hy vọng sẽ thảo luận về vấnđề ADIZ với ông Biden, đồng thời khẳng định Tokyo sẽ "xử lý một cách kiên quyếtnhưng bình tĩnh nỗ lực của Bắc Kinh muốn thay đổi nguyên trạng" trong khu vực.

Tokyo đã yêu cầu các hãng hàng không quốc gia Nhật Bản JAL và ANA không nộpkế hoạch bay cho phía Trung Quốc khi di chuyển qua ADIZ mà nước này tự nhận. Tuynhiên, hôm 29/11, Mỹ bày tỏ hy vọng các hãng hàng không nước này "hoạt động nhấtquản với các Notam (Điện văn thông báo hàng không) mà các nước ban hành".

Bộ Ngoại giao ở Washington giải thích rằng điều đó không có nghĩa là "chínhphủ Mỹ chấp nhận các yêu cầu của phía Trung Quốc đối với việc hoạt động ở vùngADIZ mới tuyên bố".

"Quan điểm chung của chính phủ Mỹ là chúng tôi không chấp nhận các quy địnhcủa Trung Quốc", phát ngôn viên Bộ này, bà Jen Psaki, tái nhắc lại ngày 2/12.

Căng thẳng giữa Nhật Bản và Trung Quốc tăng cao trong những tháng gần đâyliên quan đến quần đảo Senkaku/Điếu Ngư mà hai bên tranh chấp ở biển Hoa Đông.Chuỗi đảo này, hiện đang nằm dưới sự quản lý hành chính của Nhật Bản, tọa lạc ởkhu vực có tầm quan trọng chiến lược phía nam Nhật Bản và phía bắc đảo Đài Loan.

Mỹ miêu tả động thái của Trung Quốc là "gây bất ổn".

Sau Tokyo, Phó Tổng thống Mỹ sẽ tới Bắc Kinh và hội đàm với Chủ tịch Tập CậnBình. Sau đó ông lên đường thăm Hàn Quốc.

Thanh Hảo (Theo BBC, AP)