Hành trình từ cậu bé bán dạo đến mua cổ phần Amazon của tỷ phú Zhang Lei

Mới đây, tập đoàn Hillhouse Capital Group của tỷ phú Zhang Lei đã gia tăng sở hữu cổ phần tại Amazon.com lên 43.156 cổ phiếu, tương ứng với việc rót thêm 81,72 triệu USD vào gã khổng lồ thương mại điện tử của Mỹ.

Trở thành tỷ phú như hiện nay thực sự là những bước tiến rất xa đối với doanh nhân Zhang Lei. Tuy nhiên, điều này cũng dễ hiểu bởi vì ngay từ bé, máu kinh doanh đã ăn sâu vào ông.

Nhà sáng lập và CEO của Hillhouse sinh năm 1972 tại một ngôi làng nhỏ thuộc tỉnh Hà Nam, miền Trung Trung Quốc. Khi mới 7 tuổi, ông từng đi bán mì ăn liền, nước uống và thậm chí là bán báo dạo trên các ga tàu. Chính nhờ những hoạt động kinh doanh này đã giúp ông tiết kiệm được khoản tiền là 800 Nhân dân tệ (khoảng 114 USD) để trang trải cho việc học tập đại học của mình.

Mặc dù không xuất thân từ gia đình giàu có nhưng ông vẫn được nhận vào học tài chính tại trường Đại học Nhân dân tại Bắc Kinh với học phí cao, nhờ việc đạt học bổng toàn phần dành cho học sinh có kết quả cao nhất trong kỳ thi đại học.

Sau đó, Zhang tiếp tục nhận được học bổng của Trường Đại Học Yale danh tiếng tại Mỹ. Tuy nhiên, học bổng này chỉ tài trợ 1 năm nên ông phải tự trang trải chi phí học tập bằng việc làm thêm tại văn phòng đầu tư của David Swensen – trưởng khoa đầu tư của Đại học Yale.

Trong thời gian này, Zhang đã dịch những quyển sách của Swensen như Quản lý danh mục đầu tư tiên phong hay Phương pháp tiếp cận mới đối với đầu tư tổ chức ra tiếng Trung. Chính ông là những người đã đưa ra những thuật ngữ tiếng Hoa để giải thích cho các từ ngữ thiên về tài chính như “vốn góp” hay “nhà đầu tư tín thác”.

Dưới sự kèm cặp, chỉ dạy của người thầy Swensen, Zhang rất cố gắng tìm tòi và học hỏi các kiến thức kinh doanh. Ông Zhang kể rằng: “Khi tôi biết rằng các báo cáo thường niên là miễn phí, tôi đã xin tất cả báo cáo từ các công ty thuộc nhóm S&P 500. Tôi không thể ngờ rằng chúng là miễn phí và thực sự tôi học được rất nhiều điều từ những phần thảo luận quản lý về kinh doanh trong đó cũng như nhiều thứ khác, như tỷ suất sinh lợi trên vốn đầu tư và vốn chủ sở hữu. Đó là cơ hội học tập vô cùng giá trị”.

Tỷ phú Zhang Lei từng đi bán mì ăn liền, nước uống và bán báo dạo trên các ga tàu khi còn bé

Quyết định đầu tư vào Tencent và JD.com

Tuy nhiên, ông Zhang luôn mong ngóng sẽ sớm được trở về Trung Quốc lập nghiệp vì ông nhận thấy quê hương mình còn nhiều tiềm năng chưa được khai thác. “Ở thời điểm đó, tôi biết rằng Trung Quốc là một mảnh đất màu mỡ mà bạn có thể tạo ra được nhiều tiền. Có rất nhiều doanh nghiệp và công ty startup công nghệ năng động tại nơi đây”. Sau khi tốt nghiệp đạt học, Zhang liên tục bị nhiều công ty tư vấn tài chính từ chối đơn xin việc. Cuối cùng, ông cũng tìm được việc làm tại một quỹ phòng hộ dành cho các thị trường mới nổi có trụ sở tại Washington.

Đến năm 2005, cuối cùng Zhang cũng quay trở về Trung Quốc. Ông nhận được hỗ trợ từ thầy Swensen với một khoảng vốn đầu tư ban đầu trị giá 20 triệu USD từ Yale để thành lập Hillhouse. Sau đó, Swensen đã đầu tư thêm 10 triệu USD cho công ty của Zhang.

Ở thời điểm đó, khoản đầu tư trên được đánh giá là vô cùng mạo hiểm bởi vì các công ty Trung Quốc vốn chỉ được xem là những bản sao lỗi của các công ty công nghệ của Mỹ. Tuy nhiên, Hillhouse đã làm người ta phải có cái nhìn khác. Ông Zhang đã sử dụng phần lớn số vốn có được từ Yale để đầu tư vào Tencent mà hiện nay ông vẫn đang nắm giữ cổ phần của công ty này. Ông Zhang cũng là một trong những nhà đầu tư vào ông ban đầu vào trang thương mại điện tử Trung Quốc JD.com.

Ông Zhang không chỉ là một nhà đầu tư, ông còn là chất xúc tác góp phần thay đổi ngành công nghệ ở Trung Quốc. Chính ông Zhang đã tạo nên cầu nối giúp JD.com và Tencent tiếp cận các đối tác chiến lược.

Vẫn sống tiết kiệm và tích cực hoạt động thiện nguyện

Cậu bé bán mì ăn liền năm nào giờ đã là một tỷ phú nhưng những người thân quên với ông vẫn đánh giá vị CEO của Hillhouse Capital là một người sống giản dị và tiết kiệm đến mức “tằn tiện”. Điều này có thể là do Zhang thấu hiểu những thiếu thốn, khó khăn mà thế hệ ba mẹ mình đã từng phải trải qua.

Tuy nhiên điều này không có nghĩa là ông Zhang keo kiệt. Vị tỷ phú này đã tài trợ rất nhiều cho các hoạt động thiện nguyện, ví dụ như hỗ trợ cho trường quản trị Yale số tiền lên đến 8,88 triệu USD vào năm 2010. Đây là số tiền lớn nhất mà trường này được tài trợ từ một cựu sinh viên.

Cùng năm đó, ông cũng quyên góp 10 triệu Nhân dân tệ (1,4 triệu USD) cho Đại học Nhân dân tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Năm 2017, ông tài trợ số tiền lên đến 300 triệu Nhân dân tệ (4,3 triệu USD) để thành lập một quỹ giáo dục.

Ông Zhang từng nói rằng: “Luôn có một dòng nước chảy xung quanh chúng ta. Tuy nhiên, tôi chỉ cần một ngụm nhỏ để làm nguôi đi cơn khát của bản thân”. Có lẽ sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình thực sự là tâm niệm để đời của vị tỷ phú này. 

►Các gia tộc siêu giàu đang tham gia vào thị trường nợ tư nhân trị giá 787 tỷ USD 

Nguồn South China Moring Post