Ông Jens Lottner, CEO Techcombank: Điều quan trọng là Techcombank luôn kiên định với chiến lược của mình

Nhân dịp kỷ niệm 30 năm thành lập ngân hàng, chia sẻ với báo chí, ông Jens Lottner nói: "Techcombank bắt đầu bằng "Tech - công nghệ". Điều thú vị là những người sáng lập Ngân hàng Techcombank đều có nền tảng chuyên môn là kỹ sư công nghệ, hay chế tạo sản xuất, thay vì làm ngân hàng truyền thống. Chính vì vậy, các bạn có thể thấy cách làm ngân hàng của Techcombank luôn khác biệt, luôn đi đầu về ứng dụng công nghệ nhằm tạo ra những trải nghiệm vượt trội. Và đây cũng là lý do, trong suốt suốt hành trình 30 năm hoạt động và phát triển, chúng tôi luôn nỗ lực tiên phong dẫn dắt chuyển đổi công nghệ, chuyển đổi số của ngành ngân hàng".

Thành công lớn nhất trong 3 năm qua của Techcombank là...

* Năm 2023, Techcombank kỷ niệm 30 năm thành lập. Nếu để mô tả ngắn gọn, Techcombank của 30 năm trước và hiện thời khác nhau như thế nào?

Techcombank đã trải qua một chặng đường 30 năm, từ một ngân hàng nhỏ với vốn điều lệ chỉ 20 tỉ đồng, cơ cấu tổ chức tương đối khiêm tốn, thành một trong những ngân hàng tư nhân lớn nhất Việt Nam, với hơn 12.000 nhân viên phục vụ hơn 12 triệu khách hàng trên 46 tỉnh thành. Hiện Techcombank đã vươn mình trở thành một trong những ngân hàng hàng đầu tại Việt Nam, đạt 5,3 tỉ USD vốn hóa, thuộc Top đầu hệ thống. 

Techcombank luôn nỗ lực tiên phong dẫn dắt chuyển đổi công nghệ, chuyển đổi số của ngành ngân hàng.

Có thể nói Techcombank ngày nay đã trở thành một phiên bản vượt trội so với thời điểm mới thành lập của 30 năm trước. Tuy nhiên, một điều không hề thay đổi chính là tinh thần thương hiệu Techcombank, với tiền tố - Tech (Công nghệ) trong tên của ngân hàng. Chúng tôi luôn khao khát trở thành ngân hàng tiên phong trên hành trình chuyển đổi công nghệ và số hóa tại Việt Nam, nhằm tạo điều kiện cho khách hàng và mọi người dân phát huy tiềm năng của họ và trở nên vượt trội hơn mỗi ngày.

Ngay cả những thời điểm thách thức nhất của toàn ngành, như cú sốc tài chính toàn cầu hồi năm 2011-2013, hay bối cảnh khó khăn của của dịch bệnh COVID-19 2020-2022, chi phí đầu tư cho công nghệ và con người của chúng tôi cũng chưa từng giảm. 

Chính những kinh nghiệm quý báu tích lũy qua những ngày khó khăn đó đã tạo nên một Techcombank lớn mạnh như hiện tại, với nền tảng quản trị rủi ro chặt chẽ và bộ đệm vốn đứng đầu ngành. Chúng tôi luôn tâm niệm rằng, đích đến của ngày hôm nay chính là khởi đầu cho hành trình mới, vươn xa hơn. Vì vậy, chúng tôi luôn nỗ lực để vượt trội hơn mỗi ngày.

* Các thế hệ lãnh đạo trước ông đã có những quyết định đột phá, như miễn phí chuyển tiền. Trong bối cảnh nhiều thách thức, ông đánh giá đâu là thành công lớn nhất trong nhiệm kỳ của mình sau 3 năm dẫn dắt Techcombank? Đâu là bài toán thách thức nhất cần tập trung giải quyết tới đây?

Tôi nghĩ thời kỳ nào cũng có thách thức và cơ hội song hành. Một trong những thành công lớn nhất trong 3 năm qua của Techcombank là đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số, chúng tôi đã có những khoản đầu tư rất lớn để tạo ra một ngân hàng khác biệt về số hóa, dựa trên 3 trụ cột “Số hóa, Dữ liệu và Nhân tài”.

Về thách thức khách quan, chu kỳ ngắn hạn của nền kinh tế sẽ còn trải qua giai đoạn khó khăn, có thể kéo dài đến năm 2024. Điều quan trọng là Techcombank luôn kiên định với chiến lược của mình. Chúng tôi cho rằng việc xây dựng một danh mục bất động sản lành mạnh là chiến lược đúng đắn, phát triển bancassurance là quan trọng, và thị trường vốn cần được xây dựng một cách lành mạnh. Về dài hạn, chúng tôi vẫn sẽ tiếp tục chiến lược tập trung vào khách hàng, phát triển công nghệ trong những năm tới.

* Khi đại dịch COVID-19 và kinh tế giảm tốc, ông vẫn đặt tham vọng đưa Techcombank lọt Top 10 ngân hàng lớn nhất Đông Nam Á. Liệu đó có phải một Mission Impossible – Nhiệm vụ bất khả thi?

Điều tích cực là những người hùng trong bộ phim bạn đề cập đều giải quyết thành công nhiệm vụ đặt ra ở cuối phim [cười]. Tôi nghĩ rằng, ở một góc độ nào đó, những thử thách mà ngành tài chính ngân hàng, trong đó có Techcombank, đang trải qua hiện nay với trái phiếu, bất động sản…, đều đã từng diễn ra tại các quốc gia láng giềng như Malaysia, Thái Lan… Và khi có chính sách hỗ trợ cũng như quy định chặt chẽ hơn từ các chính phủ, các thị trường này đều cho thấy sự hồi phục.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp đã bắt đầu ấm trở lại, với nhu cầu mua trái phiếu tăng lên. Khách hàng cũng thận trọng hơn khi ra quyết định, thiên về các mã trái phiếu chất lượng tốt, được phát hành bởi những công ty uy tín, thay vì chạy theo lãi suất cao. Bảo hiểm bancassurance vẫn là một sản phẩm tốt, mang đến nhiều lợi ích bảo vệ cuộc sống cho người thực sự có nhu cầu, nên chúng tôi tin rằng sẽ dần hồi phục trở lại.

Giảm phụ thuộc vào khách hàng doanh nghiệp lớn

* Như chia sẻ của ông trong đại hội thường niên 2023, Techcombank sẽ ưu tiên vào mảng bán lẻ và giảm sự phụ thuộc vào các khách hàng doanh nghiệp lớn. Kế hoạch này có đang được triển khai hiệu quả? 

Chiến lược của Techcombank chưa từng thay đổi, luôn tập trung ưu tiên cho mảng ngân hàng bán lẻ. Tuy nhiên, kế hoạch kinh doanh cần bắt kịp và song hành cùng diễn biến thị trường, được chúng tôi thực hiện với các báo cáo phân tích hàng quý. Ở khoảng thời gian đặc biệt này, chúng tôi có thể vẫn cần mở rộng đối với mảng doanh nghiệp, bởi đó là lựa chọn ít rủi ro hơn. Nhưng khi thị trường thay đổi, chúng tôi sẽ có sự điều chỉnh phù hợp ở mảng bán lẻ cũng như các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Điều này chỉ là vấn đề thời gian.

* Chủ tịch Techcombank trong Đại hội đồng cổ đông hé lộ 2023 có thể là năm cuối cùng trong hành trình 10 năm Techcombank không chia cổ tức bằng tiền mặt. Có nên dự đoán Techcombank sẽ có kế hoạch chia cổ tức như món quà tặng cổ đông nhân kỷ niệm 30 năm?

Khi công bố lộ trình 10 năm không trả cổ tức tiền mặt vào năm 2013, Techcombank ở một quy mô rất khác so với hiện nay. Khi xem xét kế hoạch và một số thay đổi trong các quy định sắp tới, chúng tôi tự tin có thể duy trì được đà tăng trưởng 20%, và vẫn giữ an toàn vốn (CAR) ở mức ~15%, ngay cả khi thực hiện chi trả cổ tức. 

Chúng tôi cũng xem xét chính sách này theo hướng dài hạn, với câu hỏi “liệu có thể duy trì chính sách chi trả cổ tức trong 5 năm đến 10 năm tới hay không?”. Và đó là điều chúng tôi đang cân nhắc. Như tôi đã nói, ở quy mô hiện tại và tiềm năng lợi nhuận của Ngân hàng, kế hoạch này là khả thi.

Về dài hạn, Techcombank vẫn sẽ tiếp tục chiến lược tập trung vào khách hàng, phát triển công nghệ trong những năm tới.

Có nhân sự giỏi hàng đầu thế giới đang làm cho Techcombank

*Ông từng chia sẻ về khát vọng kiến tạo trải nghiệm số hóa của khách hàng với Techcombank đơn giản và tiện lợi như “download một bài hát trên Spotify”. Ở thời điểm này, khát vọng đó liệu đã đạt được hay chưa?

Trên app ngân hàng điện tử Techcombank Mobile có một chức năng giúp khách hàng có thể nhìn lại toàn bộ lịch sử giao dịch của mình trong năm qua. Chức năng đó của chúng tôi được lấy cảm hứng từ Spotify. 

Trên hành trình kiến tạo trải nghiệm số hóa, chúng tôi liên tục khảo sát và nghiên cứu phản hồi từ khách hàng để có thể cá nhân hóa tốt nhất mọi thao tác một cách đơn giản và dễ hiểu. Chúng tôi có các nhân sự giỏi hàng đầu thế giới tham gia hành trình này, ví dụ như một người từng chịu trách nhiệm thiết kế trải nghiệm khách hàng toàn cầu của HSBC hiện đang làm tại Techcombank. Đây là lý do tỉ lệ đánh giá về một số tính năng tương tác khách hàng của Techcombank Mobile đang ở ngưỡng hàng đầu thế giới.

* Techcombank đã thực hiện các chiến dịch tuyển dụng nhân tài tại các trung tâm tài chính hàng đầu thế giới, như Mỹ, Anh, Úc và Singapore. Kết quả thế nào thưa ông? Ông có thể chia sẻ những đóng góp của nhân sự tuyển dụng được trong 2 năm qua ra sao?

Nhân tài luôn là linh khí của bất kỳ quốc gia hay tổ chức nào, vì vậy, với Techcombank con người luôn là yếu tố cốt lõi để tạo thành công. Chúng tôi đã đến Singapore, Sydney, London và thung lũng Silicon ở Mỹ để chiêu mộ nhân tài, và tuyển dụng thành công khoảng 40 nhân sự gốc Việt, có thâm niên làm việc từ 10-15 năm, tại những tập đoàn lớn nhất tại nước ngoài. Với tầm nhìn và kinh nghiệm làm việc tại các thị trường phát triển, họ mang theo chất xám và kiến thức quý giá để giúp Techcombank tăng tốc trên hành trình chuyển đổi. 

Có những điểm khá thú vị, là trước khi trở về Việt Nam, họ nghĩ rằng Techcombank là một công ty Fintech đang phát triển nhanh của Việt Nam, nên rất ngạc nhiên khi được trải nghiệm trong tổ chức ngân hàng quy mô hàng đầu với hơn 12.000 nhân viên, có môi trường làm việc vô cùng hiện đại như trung tâm tài chính quốc tế. 

Tòa nhà Techcombank Saigon Tower.

* Techcombank là ngân hàng tư nhân Việt Nam duy nhất có tên trong Top 200 thương hiệu ngân hàng giá trị nhất toàn cầu. Con đường để đạt được điều này, nếu nói gọn, thì nhờ những yếu tố nào?

Tôi nghĩ thành tựu về giá trị thương hiệu đã phản ánh tư duy của chiến lược khách hàng là trọng tâm, và nỗ lực tạo ra những sản phẩm có giá trị cho khách hàng. Điều này được thấm nhuần qua mọi hoạt động của Ngân hàng, từ marketing cho đến hoạt động kinh doanh. Thương hiệu là cảm nhận của người dùng, và trải nghiệm của khách hàng với chúng tôi chính là thước đo cho cảm nhận đó. 

Có một câu nói rằng, “1 triệu USD đầu tiên luôn là mục tiêu khó nhất”. Chặng đường xây dựng và phát triển một ngân hàng từ điểm sơ khởi với 20 tỉ đồng vốn điều lệ khi đó, tới thương hiệu ngân hàng tư nhân hàng đầu Việt Nam có vốn điều lệ hơn 35.000 tỉ đồng, cùng môi trường làm việc hiện đại trên khuôn viên tòa nhà văn phòng vượt trội mà hôm nay chúng ta đang trải nghiệm, là không hề dễ dàng. 

Nhờ năng lực số hóa, chúng tôi có thể kiến tạo sự phát triển bền vững của ngành ngân hàng, với chi phí vô cùng thấp, mà vẫn đảm bảo cung cấp sản phẩm, dịch vụ chất lượng cao. Ở tuổi 30, chúng tôi rất sẵn sàng để tiến xa hơn nữa trên hành trình vượt trội cùng người dân Việt Nam, để có thể phục vụ được nhiều khách hàng hơn và trở thành đối tác đồng hành tài chính tin cậy hàng đầu. Techcombank đang ở thời điểm vô cùng quan trọng, để tiếp tục dẫn bước tiên phong chuyển đổi cách làm của ngành tài chính ngân hàng, vì mục tiêu phát triển bền vững.

Lượng lớn nhân sự liên quan đến công nghệ, dữ liệu Nếu nói về nhân sự đang trực tiếp đảm nhận công việc về công nghệ và dữ liệu, hiện Techcombank có hơn 1.500 người trong gần 11.000 cán bộ nhân viên Ngân hàng mẹ, tương ứng gần 14% nhân sự. Nếu tính cả các công ty con như Công ty Cổ phần Chứng khoán Kỹ thương (TCBS), con số này lên hơn 15%. Trên thực tế, tỉ lệ này còn cao hơn nhiều, vì kể cả nếu một cán bộ nhân viên đang không làm việc trực tiếp trong đội ngũ công nghệ hay dữ liệu tại Techcombank, song gián tiếp, họ vẫn đang đóng góp cho hành trình số hóa. Ví dụ, rất nhiều nhân sự tại các khối kinh doanh của chúng tôi được cấp chứng nhận được đào tạo từ Amazon Web Services.  Tôi tin rằng trong thời gian tới, lằn ranh giữa nhân sự về số hóa, dữ liệu và các chuyên môn khác sẽ bị xóa mờ đáng kể, khi những nhân sự có chuyên môn sâu về hoạt động kinh doanh sẽ am hiểu công nghệ hơn, và những nhân sự về công nghệ sẽ tiếp cận công việc theo góc độ của những người làm kinh doanh. Vì vậy, sắp tới tỉ lệ nhân sự liên quan đến công nghệ - số hóa tại Techcombank có thể lên đến 20-25%.

Công ty kiến trúc hàng đầu thế giới thiết kế 2 tòa nhà Hội sở mới Khi bắt tay vào kế hoạch xây dựng 2 tòa nhà hội sở Techcombank, Ban Lãnh đạo Ngân hàng luôn suy nghĩ về kỳ vọng cao nhất của cán bộ nhân viên đối với môi trường làm việc hiện đại của tương lai. Và chúng tôi cũng tự hỏi, các nhân tài quốc tế được Techcombank tuyển dụng từ Silicon Valley (San Francisco, Mỹ), hoặc từ các trung tâm tài chính thế giới như Singapore, London (Anh) hay Sydney (Úc) sẽ mong đợi được làm việc trong môi trường như thế nào khi gia nhập ngân hàng của chúng tôi. Đây là lý do, Techcombank đã  chọn Foster + Partners, công ty thiết kế kiến trúc hàng đầu trên thế giới đã xây dựng tòa nhà hội sở của Apple, để đặt niềm tin kiến thiết nên không gian làm việc mở và hiện đại nhất, nơi cán bộ nhân viên có thể kết nối với nhau linh hoạt trên tinh thần thúc đẩy đổi mới và sáng tạo. Với mỗi tòa nhà, chúng tôi luôn hướng đến sự kiến tạo giá trị tương lai trên nền của văn hóa và di sản truyền thống. Nhân viên của chúng tôi có thể làm việc ở bất kỳ nơi nào ưa thích trong tòa nhà, hay thay đổi theo từng đội nhóm của dự án đang phụ trách một cách linh hoạt. Với tư duy phát triển bền vững, tòa nhà cũng được vận hành theo hướng tối ưu nhất về năng lượng và không gian xanh, nhằm nâng cao tinh thần làm chủ của nhân viên.