Thế giới

Cái giá của việc trừng phạt Ả rập Saudi

Mạnh Đức Thứ Hai | 15/10/2018 09:38

Ả rập Saudi là nước điều khiển nguồn cung giá dầu nhưng lại đang vướng vào cáo buộc về sự mất tích của một nhà báo Mỹ.

Khó trừng phạt 

Với việc Ả rập Saudi phủ nhận vai trò trong sự biến mất đột ngột của một nhà báo nổi tiếng khiến gia tăng khả năng về một cuộc khủng hoảng có thể leo thang và tác động tiêu cực lên nền kinh tế toàn cầu.

Hôm 14.10, thế giới đã phản ứng với việc biến mất Jamal Khashoggi tuần trước, một nhà báo của tờ Washington Post và chỉ trích chính phủ Ả Rập Saudi. Phương Tây đã đe dọa những hậu quả có thể đến với vương quốc, vốn bị nghi ngờ là đã bắt giữ nhà báo tại một lãnh sự quán Ả rập Saudi ở Istanbul.

Chính phủ Anh, Pháp và Đức hôm Chủ nhật đã kêu gọi "điều tra đáng tin cậy để thiết lập sự thật về những gì đã xảy ra, và nếu có liên quan để xác định những người chịu trách nhiệm về sự biến mất của Jamal Khashoggi, và đảm bảo rằng họ phải chịu trách nhiệm”.

Mặc dù Ảrập Saudi đã từ chối bất kỳ sự can dự nào, các báo cáo cho rằng Riyadh có thể đứng đằng sau sự biến mất của Khashoggi, với việc Thổ Nhĩ Kỳ phát biểu nghi ngờ rằng nhà báo có thể đã bị giết bởi một nhóm người tại Ả rập.

Hiện tại, sự nghi ngờ này đã làm cho các kế hoạch cải cách kinh tế của Ả rập Saudi phải có thể bị phá sản. Trong khi đó, kế hoạch cải cách được ấp ủ bởi Thái tử Mohammed bin Salman (MBS) cũng đang gặp trở ngại.

"Ngay bây giờ, diễn biến này này đang làm xói mòn tất cả những ý chí tốt đẹp và niềm tin được xây dựng bởi MBS", Jonathan Schanzer, Phó chủ tịch cấp cao của Tổ chức Quốc phòng Dân chủ (FDD), một nhà tư vấn, cho biết.

Các giám đốc điều hành cao cấp đã nói rằng họ sẽ không tham dự Sáng kiến ​​đầu tư tương lai của vương quốc bao gồm Jamie Dimon của J.P. Morgan Chase, Bill Ford của Ford Motor và Dara Khosrowshahi của Uber.

→Chính quyền Trump muốn kiện OPEC?

Các nhà phân tích nói rằng cố gắng để cô lập Vương quốc trên bình diện quốc tế sẽ không dễ dàng và có thể mang lại hậu quả cho kinh tế thế giới.

Về lý thuyết, một sự leo thang của căng thẳng có thể khiến giá dầu tăng cao hơn, ngăn cản quá trình hòa bình Trung Đông, và phá vỡ các nỗ lực quốc tế để cô lập Iran. Chính quyền Trump đang muốn loại bỏ tất cả dầu của Iran ra khỏi thị trường, và đang phụ thuộc vào Ả rập Saudi - một trong những nhà sản xuất dầu lớn nhất thế giới bơm hơn 10 triệu thùng dầu/ngày - để kiềm chế giá dầu tăng thêm

Schanzer trích dẫn các hậu quả từ từ các cuộc tấn công ngày 11.9. Ông nói rằng một chính sách thực dụng sẽ kiềm chế phương Tây, đặc biệt là Mỹ, khỏi các hành động mạnh mẽ chống lại người Ả rập, hoặc đẩy Riyadh vào vòng tay của những kình địch của Mỹ, chẳng hạn như Nga.

"Trong lịch sử, ngay cả ở những thời điểm tồi tệ nhất, lãnh đạo hai nước đã tìm thấy một cách để vượt qua cuộc khủng hoảng, bởi vì cả Mỹ và Ả rập Saudi đều quá cần nhau", Schanzer nói với CNBC. Năm ngoái, Mỹ và và Ả rập đã chốt một thỏa thuận vũ khí trị giá 350 tỷ USD trong 10 năm, củng cố một liên minh kéo dài trở lại Chiến tranh Lạnh.

Tiền lệ nguy hiểm

Trong khi đó, các nhà quan sát năng lượng đang theo dõi sát dầu thô Brent, đã giảm từ mức cao gần đây trong nhiều năm nhưng vẫn ở mức gần 80 USD/thùng. Tổng thống Donald Trump, người tuyên bố "trừng phạt nghiêm trọng" nếu Khashoggi bị giết, đang dựa vào Ả rập Saudi để giảm giá năng lượng, và giúp bù đắp nguồn cung bị mất của Iran.

"Tôi nghĩ rằng điều này có thể leo thang rất nhanh chóng và dầu là một vũ khí rõ ràng cho Ả Rập Saudi để sử dụng nếu các nước có hành động chống lại nước này", John Kilduff của Again Capital nói. "Nếu họ bị trừng phạt kinh tế, họ sẽ đảm bảo rằng mọi người khác cũng sẽ cảm thấy khốn khổ".

Mặc dù giá dầu vẫn chưa phản ảnh cuộc khủng hoảng, chỉ số chứng khoán của Ả rập Saudi đã giảm mạnh vào ngày 14.10. 

Matt Smith, Giám đốc nghiên cứu hàng hóa tại ClipperData, cho rằng giá dầu thế giới dường như không bị ảnh hưởng bởi sự mất tích của Khashoggi, trừ phi căng thẳng tăng mạnh từ đây.

Tuy nhiên,  Schanzer của FDD nói thêm rằng sự biến mất của Kashoggi có thể khuyến khích các nước khác thực hiện hành động tương tự chống lại các nhà bất đồng chính kiến, mà không bị trừng phạt.

"Một tiền lệ nguy hiểm có thể được thiết lập và cần phải có một phản ứng", Schanzer nói thêm.

Nguồn CNBC


Tin cùng chuyên mục

Tin nổi bật trong ngày