Cổ phiếu trên thị trường chứng khoán khớp lệnh theo nguyên tắc nào?

Ở thị trường chứng khoán Việt Nam, số lượng nhà đầu tư cá nhân chiếm đa số, chiếm tới 80% tổng giá trị giao dịch trên thị trường. Số liệu từ Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD), tại thời điểm ngày 31/7, trên hệ thống của VSD đang quản lý hơn 6,31 triệu tài khoản chứng khoán của nhà đầu tư trong nước, trong đó có 6,3 triệu tài khoản là của nhà đầu tư cá nhân. Với những nhà đầu tư mới, cổ phiếu trên thị trường chứng khoán được khớp lệnh theo nguyên tắc nào có lẽ cũng là một câu hỏi lớn. 

Nguyên tắc ưu tiên khớp lệnh 

Thị trường chứng khoán có thể hình dung giống như một “phiên chợ”, và cổ phiếu sẽ được khớp lệnh khi có sự giao thoa giữa cung và cầu. Tức là người mua đồng ý mua ở giá A và người bán cũng đồng ý bán ở mức giá A. 

Có 3 phương thức khớp lệnh trên thị trường, bao gồm: khớp lệnh định kỳ, khớp lệnh liên tục và khớp lệnh sau giờ. 

Khớp lệnh định kỳ là phương thức khớp lệnh được thực hiện trên cơ sở so khớp các lệnh mua/bán tại một thời điểm nhất định. 

Khớp lệnh liên tục là phương thức giao dịch được thực hiện trên cơ sở khớp các lệnh mua/bán ngay sau khi lệnh được nhập vào hệ thống. 

Khớp lệnh sau giờ là phương thức khớp lệnh chỉ được áp dụng sau phiên đóng cửa trên sàn HNX. 

Bên cạnh đó, cổ phiếu trên sàn còn khớp lệnh theo 3 nguyên tắc ưu tiên, đầu tiên là ưu tiên về lệnh, thứ hai là ưu tiên về giá và cuối cùng là ưu tiên về thời gian. Ví dụ cùng 1 cổ phiếu và cùng 1 mức giá, nếu nhà đầu tư X đặt lệnh sớm hơn nhà đầu tư Y thì nhà đầu tư X sẽ được ưu tiên khớp lệnh trước (lưu ý đây là lệnh cùng chiều mua/bán). 

Có những loại lệnh nào? 

Trên thị trường có 8 loại lệnh, và thông thường nhà đầu tư thường sử dụng lệnh LO  để chủ động về giá và khối lượng. 

LO (Lệnh giới hạn – HOSE, HNX, UPCoM): Lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch và có hiệu lực cho đến khi kết thúc phiên giao dịch hoặc cho đến khi lệnh bị hủy bỏ. ATO (Lệnh mở cửa – HOSE): Lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch và có hiệu lực trong phiên khớp lệnh định kỳ mở cửa. MP (Lệnh thị trường – HOSE): Lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch và khớp ngay tại thời điểm đặt lệnh trong phiên liên tục. Nếu lệnh không khớp hết, phần còn lại chuyển thành lệnh LO. MTL (Lệnh thị trường – HNX): Lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch và khớp ngay tại thời điểm đặt lệnh trong phiên liên tục. Nếu lệnh không khớp hết, phần còn lại chuyển thành lệnh LO. MOK (Lệnh thị trường khớp toàn bộ – HNX): Lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch, nếu không khớp được toàn bộ, lệnh sẽ bị hủy. MAK (Lệnh thị trường khớp một phần – HNX): Lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch, lệnh có thể khớp toàn bộ hoặc một phần, phần còn lại sẽ bị hủy sau khi khớp lệnh. ATC (Lệnh đóng cửa – HOSE, HNX): Lệnh mua/bán được nhập vào hệ thống giao dịch và có hiệu lực trong phiên khớp lệnh định kỳ đóng cửa. PLO (Lệnh sau giờ – HNX): Lệnh PLO chỉ được nhập vào hệ thống trong phiên giao dịch sau giờ, được khớp ngay khi nhập vào hệ thống nếu có lệnh đối ứng chờ sẵn. Giá thực hiện là giá đóng cửa của ngày giao dịch và không được phép sửa, hủy. Các lệnh PLO không được thực hiện hoặc phần còn lại của lệnh không được thực hiện sẽ tự động hủy.

Có thể bạn quan tâm 

F0 nên chọn cổ phiếu như thế nào?

Nguồn Theo Công ty Chứng khoán VNDirect