Thế giới

Dân số thế giới có thể đạt 9,7 tỉ người vào năm 2064

Minh Hoàng Thứ Hai | 20/07/2020 13:48

Đường phố Tokyo, Nhật. Ảnh: BI

Ít dự báo trước đây có thể hình dung dân số thế giới tăng nhanh như hiện nay.
Đường phố Tokyo, Nhật. Ảnh: BI

Mới đây, các nhà nghiên cứu tại Viện Đo lường và Đánh giá Sức khỏe (IHME) tại dự án của Đại học Washington rằng dân số toàn cầu sẽ đạt đỉnh vào năm 2064 và sau đó giảm dần. Trong khi đó, Bộ phận Dân số Liên Hợp Quốc (UN) dự đoán dân số thế giới sẽ tiếp tục tăng cho đến ít nhất là năm 2100. Do đó, IHME ước tính tổng dân số 8,9 tỉ người vào năm 2100; còn con số này của UN là vào khoảng 10,9 tỉ người.

Sự khác biệt lớn chủ yếu được giải thích bởi các quan điểm khác nhau về hai vấn đề. Đầu tiên, kịch bản của nghiên cứu IHME giả định rằng những cải thiện trong việc tiếp cận giáo dục và các biện pháp tránh thai ở vùng hạ Sahara ở châu Phi và sự sụt giảm đồng thời về khả năng sinh sản sẽ dẫn đến dân số chỉ dưới 3,1 tỉ ngừơi  vào năm 2100, so với con số 3,8 tỉ trong dự báo của UN. Tuy nhiên, ngay cả các dự đoán bảo thủ của IHME, vẫn có khu vực châu Phi hạ Sahara là lục địa duy nhất có dân số tăng lên vào cuối thế kỷ.

Các nhà nhân khẩu học khác cũng đã lập luận rằng giáo dục tốt hơn có thể khiến dân số toàn cầu lên đến đỉnh điểm trước khi kết thúc thế kỷ. Năm ngoái, The Economist đã báo cáo về các dự báo của Wolfgang Lutz, một nhà nhân khẩu học tại Viện phân tích hệ thống ứng dụng quốc tế ở Áo. Nếu tiến bộ giáo dục gần đây ở châu Phi cận Sahara được duy trì, ước tính, dân số thế giới sẽ đạt đỉnh 9,4 tỉ người vào năm 2075 và giảm xuống còn 8,9 tỉ người vào năm 2100 (như IHME cũng ước tính). 

Lý do thứ hai cho sự khác biệt giữa số liệu của IHME và UN là vì trước đây họ thận trọng hơn về những gì sẽ xảy ra với dân số khi tỉ lệ sinh giảm xuống dưới mức sinh thay thế 2,1 con/ mỗi phụ nữ. Các chuyên gia của UN giả định rằng ở nhiều quốc gia có tỉ lệ sinh thấp, chẳng hạn như Đài Loan, nơi tỉỷ lệ sinh chỉ hơn 1, họ sẽ tăng trở lại không phải là 2,1, mà là khoảng 1,75. IHME tin rằng tỉ lệ 1,4 là kết quả có thể xảy ra hơn cả. Sự khác biệt mang lại một khoảng cách đáng kể trong dự báo dân số.

Dự báo dân số thế giới. Nguồn: UN
Dự báo dân số thế giới. Nguồn: UN

Một số dự đoán của IHME rất đáng chú ý. Hàn Quốc, đất nước 52 triệu dân, và là một trong những câu chuyện thành công về kinh tế tốt nhất trong 50 năm qua, dự kiến ​​sẽ có ít hơn 27 triệu vào năm 2100. Tây Ban Nha có khả năng giảm hơn một nửa dân số năm 2017 vào năm 2100. Dân số Bulgaria có thể giảm từ  hơn 7 triệu người xuống còn 2,6 triệu người.

Tổng cộng, 55 quốc gia sẽ trải qua sự suy giảm dân số ít nhất 25%. 23 trong số đó, mức giảm sẽ lớn hơn 50%. Một số quốc gia giàu có, chẳng hạn như Úc và New Zealand, sẽ tiếp tục có dân số ngày càng tăng, chủ yếu do nhập cư. Dân số Ấn Độ và Trung Quốc, hiện là thế giới lớn nhất thế giới, sẽ giảm từ 1,4 tỉ  và 1,6 tỉ người xuống còn 1,1 tỉ và 730 triệu người.

Nếu những kết quả này xảy ra, chúng sẽ có ý nghĩa tích cực đối với môi trường và cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, ít nhất là tương đối với những kỳ vọng của UN. Trái đất có ít dân số hơn cũng đồng nghĩa lượng khí thải carbon thấp hơn và nhu cầu về thực phẩm và nước uống thấp hơn mặc dù mức sống tăng lên. Có ít người lớn trong độ tuổi lao động có nghĩa là người nộp thuế ít hơn. Không tăng năng suất, hoặc tăng trong cuộc sống làm việc, cũng có nghĩa là tăng trưởng kinh tế chậm hơn. Các hệ thống an sinh và phúc lợi xã hội sẽ chịu áp lực lớn hơn bao giờ hết. Và lao động sẽ trở nên khan hiếm hơn và vì vậy có lẽ được trả lương cao hơn.


Tin cùng chuyên mục

Tin nổi bật trong ngày