Luật Cư trú quy định chặt chẽ hơn hơn về điều kiện đăng ký thường trú, tạm trú của công dân, nhất là tại các thành phố lớn.
Chiều nay (20/6), đa số đại biểu Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cư trú.
Các nội dung được bổ sung, sửa đổi gồm: Hành vi bị nghiêm cấm như hành vi giả mạo điều kiện để được đăng ký thường trú; cho người khác đăng ký vào chỗ ở của mình nhưng người này thực tế không cư trú tại đó hoặc để trục lợi; về điều kiện đăng ký thường trú tại các thành phố lớn thuộc Trung ương như quy định tăng thời gian tạm trú từ 1 năm lên 2 năm; quy định diện tích bình quân đối với trường hợp cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ; bổ sung một số trường hợp được đăng ký thường trú là người độc thân về sống với anh chị, em ruột, cô, dì, chú, bác, cậu ruột và ông bà nội, ngoại về ở với cháu ruột khi được người có hộ khẩu đồng ý cho nhập vào sổ hộ khẩu.
Bên cạnh đó, dự thảo luật cũng quy định thời hạn làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú như rút ngắn thời hạn đăng ký từ 24 tháng xuống còn 6 tháng; quy định về thời hạn Sổ tạm trú (hiện vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau xung quanh quy định thời hạn Sổ tạm trú được cấp cho hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng ký tạm trú có thời hạn 12 tháng). Trong khi đó, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, quy định Sổ tạm trú 12 tháng là không phù hợp yêu cầu của người dân và gây khó khăn cho công tác quản lý dân cư.
Về thời gian tạm trú để đăng ký thường trú vào quận của các thành phố trực thuộc trung ương, Ủy ban thường vụ Quốc hội cho biết, quy định điều kiện 1 năm tạm trú là quá ngắn. Mặt khác, tình trạng tăng dân số cơ học tại các thành phố trực thuộc trung ương ngày càng cao, gây mất cân đối về phân bố dân cư và an sinh xã hội, tạo nên sức ép rất lớn về các vấn đề xã hội liên quan, dẫn đến việc quản lý trật tự, an toàn xã hội, cơ sở hạ tầng và các dịch vụ công gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, Ủy ban thường vụ Quốc hội thấy rằng, quy định thời gian tạm trú là 2 năm là phù hợp.
Về điều kiện diện tích bình quân theo quy định của Hội đồng nhân dân thành phố và có xác nhận của chính quyền địa phương trong trường hợp đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ, ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với việc cần thiết phải quy định điều kiện diện tích bình quân đối với trường hợp đăng ký thường trú vào chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ.
Theo Ủy ban thường vụ Quốc hội nhận thấy, nếu quy định ngay trong Luật này giao thẩm quyền cho Chính phủ quy định về điều kiện diện tích bình quân thì có ưu điểm bảo đảm sự thống nhất, nhưng không phù hợp với điều kiện cụ thể đối với các địa phương khác nhau. Nếu giao thẩm quyền này cho Hội đồng nhân dân thành phố thì sẽ thuận lợi và hợp lý hơn, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương. Đồng thời, quy định như dự thảo Luật cũng thống nhất với các quy định về quản lý dân cư của Luật Thủ đô. Vì vậy, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định giao thẩm quyền này cho Hội đồng nhân dân thành phố quy định.
Về thời hạn thực hiện thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú trong trường hợp chuyển chỗ ở hợp pháp, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhận thấy, Luật cư trú hiện hành quy định người đã đăng ký thường trú mà thay đổi chỗ ở hợp pháp thì trong thời hạn 24 tháng, kể từ khi chuyển đến chỗ ở hợp pháp mới phải làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú là quá dài, gây khó khăn cho việc hoạch định các chính sách kinh tế - xã hội của địa phương, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của những người đang cư trú tại địa phương đó.
Nhiều trường hợp người dân đã bán nhà hoặc nhà thuộc diện giải tỏa để giải phóng mặt bằng và trên thực tế họ đã đến địa bàn khác để cư trú nhưng vẫn không làm thủ tục đăng ký thường trú tại chỗ ở mới với mục đích để không phải thực hiện các nghĩa vụ của công dân đối với địa phương nơi họ thực tế cư trú.
Do việc chậm làm thủ tục đăng ký thường trú khi đã thay đổi chỗ ở hợp pháp dẫn đến việc khó khăn trong công tác quản lý dân cư, hoạch định các chính sách kinh tế - xã hội…
Vì vậy, quy định rút ngắn thời hạn thực hiện thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú trong trường hợp chuyển chỗ ở hợp pháp là cần thiết.
Về thời hạn của Sổ tạm trú, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhận thấy,để tăng cường công tác quản lý của Nhà nước và nâng cao trách nhiệm của công dân, dự thảo Luật quy định sổ tạm trú cấp cho công dân có thời hạn tối đa là 24 tháng, khi hết thời hạn tạm trú mà người được cấp sổ tạm trú vẫn tiếp tục tạm trú thì trong thời hạn 30 ngày trước khi hết thời hạn tạm trú, công dân mang sổ tạm trú đó đến cơ quan Công an để làm thủ tục gia hạn.
Quy định thời hạn của sổ tạm trú tối đa là 24 tháng cũng phù hợp với quy định điều kiện về thời hạn tạm trú để được đăng ký thường trú vào nội thành các thành phố trực thuộc trung ương. Trên cơ sở đó, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định thời hạn của sổ tạm trú tối đa là 24 tháng như quy định của dự thảo Luật.
Các nội dung được bổ sung, sửa đổi gồm: Hành vi bị nghiêm cấm như hành vi giả mạo điều kiện để được đăng ký thường trú; cho người khác đăng ký vào chỗ ở của mình nhưng người này thực tế không cư trú tại đó hoặc để trục lợi; về điều kiện đăng ký thường trú tại các thành phố lớn thuộc Trung ương như quy định tăng thời gian tạm trú từ 1 năm lên 2 năm; quy định diện tích bình quân đối với trường hợp cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ; bổ sung một số trường hợp được đăng ký thường trú là người độc thân về sống với anh chị, em ruột, cô, dì, chú, bác, cậu ruột và ông bà nội, ngoại về ở với cháu ruột khi được người có hộ khẩu đồng ý cho nhập vào sổ hộ khẩu.
Bên cạnh đó, dự thảo luật cũng quy định thời hạn làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú như rút ngắn thời hạn đăng ký từ 24 tháng xuống còn 6 tháng; quy định về thời hạn Sổ tạm trú (hiện vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau xung quanh quy định thời hạn Sổ tạm trú được cấp cho hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng ký tạm trú có thời hạn 12 tháng). Trong khi đó, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, quy định Sổ tạm trú 12 tháng là không phù hợp yêu cầu của người dân và gây khó khăn cho công tác quản lý dân cư.
Về thời gian tạm trú để đăng ký thường trú vào quận của các thành phố trực thuộc trung ương, Ủy ban thường vụ Quốc hội cho biết, quy định điều kiện 1 năm tạm trú là quá ngắn. Mặt khác, tình trạng tăng dân số cơ học tại các thành phố trực thuộc trung ương ngày càng cao, gây mất cân đối về phân bố dân cư và an sinh xã hội, tạo nên sức ép rất lớn về các vấn đề xã hội liên quan, dẫn đến việc quản lý trật tự, an toàn xã hội, cơ sở hạ tầng và các dịch vụ công gặp nhiều khó khăn. Vì vậy, Ủy ban thường vụ Quốc hội thấy rằng, quy định thời gian tạm trú là 2 năm là phù hợp.
Về điều kiện diện tích bình quân theo quy định của Hội đồng nhân dân thành phố và có xác nhận của chính quyền địa phương trong trường hợp đăng ký thường trú vào chỗ ở hợp pháp do thuê, mượn, ở nhờ, ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành với việc cần thiết phải quy định điều kiện diện tích bình quân đối với trường hợp đăng ký thường trú vào chỗ ở do thuê, mượn, ở nhờ.
Theo Ủy ban thường vụ Quốc hội nhận thấy, nếu quy định ngay trong Luật này giao thẩm quyền cho Chính phủ quy định về điều kiện diện tích bình quân thì có ưu điểm bảo đảm sự thống nhất, nhưng không phù hợp với điều kiện cụ thể đối với các địa phương khác nhau. Nếu giao thẩm quyền này cho Hội đồng nhân dân thành phố thì sẽ thuận lợi và hợp lý hơn, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của mỗi địa phương. Đồng thời, quy định như dự thảo Luật cũng thống nhất với các quy định về quản lý dân cư của Luật Thủ đô. Vì vậy, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định giao thẩm quyền này cho Hội đồng nhân dân thành phố quy định.
Về thời hạn thực hiện thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú trong trường hợp chuyển chỗ ở hợp pháp, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhận thấy, Luật cư trú hiện hành quy định người đã đăng ký thường trú mà thay đổi chỗ ở hợp pháp thì trong thời hạn 24 tháng, kể từ khi chuyển đến chỗ ở hợp pháp mới phải làm thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú là quá dài, gây khó khăn cho việc hoạch định các chính sách kinh tế - xã hội của địa phương, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của những người đang cư trú tại địa phương đó.
Nhiều trường hợp người dân đã bán nhà hoặc nhà thuộc diện giải tỏa để giải phóng mặt bằng và trên thực tế họ đã đến địa bàn khác để cư trú nhưng vẫn không làm thủ tục đăng ký thường trú tại chỗ ở mới với mục đích để không phải thực hiện các nghĩa vụ của công dân đối với địa phương nơi họ thực tế cư trú.
Do việc chậm làm thủ tục đăng ký thường trú khi đã thay đổi chỗ ở hợp pháp dẫn đến việc khó khăn trong công tác quản lý dân cư, hoạch định các chính sách kinh tế - xã hội…
Vì vậy, quy định rút ngắn thời hạn thực hiện thủ tục thay đổi nơi đăng ký thường trú trong trường hợp chuyển chỗ ở hợp pháp là cần thiết.
Về thời hạn của Sổ tạm trú, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhận thấy,để tăng cường công tác quản lý của Nhà nước và nâng cao trách nhiệm của công dân, dự thảo Luật quy định sổ tạm trú cấp cho công dân có thời hạn tối đa là 24 tháng, khi hết thời hạn tạm trú mà người được cấp sổ tạm trú vẫn tiếp tục tạm trú thì trong thời hạn 30 ngày trước khi hết thời hạn tạm trú, công dân mang sổ tạm trú đó đến cơ quan Công an để làm thủ tục gia hạn.
Quy định thời hạn của sổ tạm trú tối đa là 24 tháng cũng phù hợp với quy định điều kiện về thời hạn tạm trú để được đăng ký thường trú vào nội thành các thành phố trực thuộc trung ương. Trên cơ sở đó, Ủy ban thường vụ Quốc hội đề nghị Quốc hội cho giữ quy định thời hạn của sổ tạm trú tối đa là 24 tháng như quy định của dự thảo Luật.
Nguồn Dân Việt
Theo dõi Nhịp Cầu Đầu Tư
